Soğuk ve kapalı kış aylarının kendine özgü şartları nedeniyle hamilelik yaz aylarına göre çok daha farklı ve zorlu yaşanabiliyor. Kapalı ve kalabalık mekanlarda solunum ve damlacıklar nedeniyle kolayca bulaşan virüsler hastalıkların hızla yaygınlaşmasına neden olurken, güneşli günlerin azalmasıyla D vitamini eksikliği artıyor, hamilelik dönemindeki ruhsal değişikliklere bir de kışın kasvetli yapısının getirdiği sorunların eklenmesi anne adaylarını daha da zorlayabiliyor.

Kış hamileliğinde beslenme nasıl olmalıdır?

Kadın Hastalıkları ve Doğum, Perinatoloji Uzmanı Prof. Dr. Umut Dilek hamilelikte 6 kış kriterini anlattı, önemli uyarılar ve önerilerde bulundu.

Kış sebze ve meyveleri hamilelikte çok gerekli vitamin ve mineraller içerdiğinden mutlaka yeterince tüketin. Kış besinlerinin bol lif özelliği de, hamilelikte çok sık görülen kabızlık şikayetini azaltıyor. Balığı ise gerek protein gerek omega-3 yağ asitleri yönünden zengin olmasından dolayı haftada bir kez buğulama ya da ızgara olarak tüketmeyi ihmal etmeyin. Ülkemizde hamilelik dönemine çoğunlukla demir eksikliği ile başlandığından, hekiminizin önereceği demir desteğini uygulamanız çok önemli. Sebze ve meyveler yoluyla alınan C vitamini de, demir vitaminlerinin bağırsaklardan daha iyi emilmesini sağlıyor. Süt ve süt ürünleri, demirin emilimini azalttığından birlikte tüketmeyin.

Kış hamilelerine tavsiyeler...

Spor yapmayı ihmal etmeyin

Kış aylarında azalan güneş nedeniyle D vitamini eksikliği arttığından, eve kapanarak bu sorunu daha da artırmayın. Günde 30 dakika yürüyüş yapmaya çalışın. Hava sıcaklığının nispeten daha yüksek olduğu günlerde, öğle saatlerinde, açık havada mümkünse bir saatinizi geçirin. Kış mevsiminde vücudumuz soğuk havayla birlikte tembelleştiğinden meditasyon, yoga ve pilates yaparak hareketlendirin. Hem fiziksel hem zihinsel rahatlama sağlayan bu tip hafif sporlar oldukça fayda sağlıyor.

Öpmeyin hatta tokalaşmayın

Kış ayları başta gribal enfeksiyonlar olmak üzere hastalıkların kolayca yayılmasına neden oluyor. Kalabalık ve kapalı mekanlar, yeterince havalandırılmayan ortamlar gerek solunum gerekse temas yoluyla virüslerin hızla bulaşmasına yol açıyor. Bu nedenle mümkün olduğunca kalabalık yerlerden kaçının, öpüşmek yerine başınızla selam verin hatta tokalaşmayın. Çünkü tokalaşmak bile bulaş riskini artırıyor. El temizliğine, konuşurken damlacık saçan kişilerle yakın temastan kaçınmaya özen gösterin. Hekiminize danışarak grip aşısı olmanızda fayda var.

Ayaklarınızı sıcak tutun

Kış aylarında hamilelerin vücut ısılarını korumaları önemli. Bu nedenle giysi seçiminde dikkat etmeniz gereken bazı kurallar var. Isıyı vücuda hapseden, nem ve hava değişimine izin vermeyen sıkı dokunmuş, sentetik lifleri yoğun içeren giysilerden, derinin nemli kalmasına yol açması nedeniyle kaçınılması gerekiyor. Kış aylarında yünlü, pamuklu, havalanabilir, yumuşak giysiler tercih edilmeli. Ayaklarınızı sıcak tutmak, soğuktan korumak için pamuklu veya yünlü çorap giyin. Ayakkabınızın da duruşunuzu desteleyen, tabanı rahat ve kaymayan türde olmasına dikkat edin.

Ortamı nemlendirin

Kuru havanın solunum yolları üzerindeki etkileri nedeni ile evlerde soba ve kaloriferlerin kuruttuğu havayı kaynayan bir çaydanlık, ıslak bezler gibi tedbirlerle nemlendirmek faydalı. Hamilelerin düzenli olarak her gün evlerini havalandırarak temiz havanın içeri, kirli havanın ise dışarı çıkışını sağlamaları gerekiyor. Evlerde bulunan en büyük hava kirliliği yaratan koşullar; kullanılan (doğalgaz, tütün ürünleri, tozlar, nemli ortamlar) ürünlerin hepsi evde kirlilik yapıyor ve hamilelerin sağlıklarını büyük ölçüde etkiliyor.

Arkadaşlarınızla buluşun

Kadın Hastalıkları ve Doğum, Perinatoloji Uzmanı Prof. Dr. Umut Dilek, ”Kış aylarının sizi depresyona sokmasına izin vermeyin. Mevsim dönümlerinde sürekli soğuk ve kapalı hava, evde uzun dönem kalmak, hamilelik dönemindeki duygusal değişikliklerle bir araya geldiğinde depresyona yol açabilir. Seyahat etmek, temiz havada zaman geçirmek, aile ve arkadaş ziyaretleri depresyonun oluşmasını engeller” diyor.

Hamile kadınlar kışın eve kapanmamalı!

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Sevtap Hamdemir Kılıç, kış gebeliğiyle ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Prof. Dr. Sevtap Hamdemir, kış hamileliğinin gebeliğin temelini oluşturan beslenme diyeti için daha avantajlı olduğunu belirtti.

Hamile kadınlara, 'eve kapanmayın' uyarısında bulunan Prof. Dr. Hamdemir, "Bir annenin gebelik için en önemli hedefi bebeğini sağlıklı bir şekilde kucağına almasıdır. Bu süreçte annenin sağlığı da çok önemlidir. Kış aylarında virüslerden korunmak gerekir. Doktorun önerisi ile eve kapanmayıp hareket edilmesi çok önemlidir" dedi.

'Mevsimine göre meyve-sebze tüketmek çok önemlidir'

Kış aylarının beslenme açısından avantajlı olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Hamdemir, şunları söyledi: "Besin çeşitliliği ve mevsimine göre meyve-sebze tüketmek çok önemlidir. Kış ayları C vitamini yönünden zengin bir dönemdir. Karnabahar, brokoli, lahana, ıspanak, pırasa, kereviz maydanoz, dereotu, kabak, turp, patates, patlıcan ve havuç gibi sebzeler; portakal, mandalina, ayva, nar, greyfurt, elma gibi meyveler gebelerin tüketmesi gereken yiyeceklerin başında gelir. Hayvansal besinleri tüketmek bebeğinizin protein yönünden desteklenmesi açısından büyük önem taşır. Et, yumurta, kuru baklagiller protein ve demir içerir. Bebekte beyin, kas, diş ve kan yapımını sağlar. Vejetaryenseniz ya da et tüketemiyorsanız B12 vitamini takviyesi gerekebilir. Kalsiyum bebeğin 8'inci haftadan itibaren oluşan kemik ve dişleri için gereklidir ve gebelikte normalin iki katı kalsiyum almak gerekir. Anneden bebeğe geçen yani sürekli kayba uğrayan bir elementtir ve karşılanması gerekir."

Grip aşısı yaptırılabilir

Gebelerin, viral enfeksiyona yatkınlığı nedeniyle grip aşısı yaptırabileceğini dile getiren Prof. Dr. Hamdemir şu ifadeleri kullandı: "Viral enfeksiyonlar damlacık yoluyla bulaşır. Gebelerin viral enfeksiyona yatkınlığı nedeniyle grip aşısı yaptırmalarına izin verilebilir. Gebelikte ilaç kullanılmaz diye düşünülür ancak gebelikte soğuk algınlığı yaşıyorsak ve bu viral enfeksiyon, ateş, burun akıntısı ya da balgam akışıyla birlikte seyrediyorsa kesinlikle doktorla iletişime geçip ilaç tedavisine başlamak gerekir. Burun tıkanıklığı varsa ve gece uyumaya engel oluyorsa yatarken odaya soğuk buhar uygulaması yapılabilir. En önemlisi de soğuk algınlığı döneminde bol sıvı tüketmek ve istirahat etmektir. Bitki çayları olarak ıhlamur-tarçın önerilebilir. Evi her gün havalandırmak gerekir. Viral enfeksiyonlar damlacık yoluyla bulaştığı için eller sık sık yıkanmalıdır." Burun tıkanıklığı yaşıyorsanız, burun tıkanıklığına ne iyi gelir yazımıza göz atın.

Kışın sağlıklı bir hamilelik için 12 öneri

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Birgül Karakoç beslenmeden spora, giyim alışkanlıklarından cilt bakımına kadar kış mevsiminde dikkat edilmesi gereken alışkanlıkları anlattı, önemli önerilerde bulundu.

Balık, sebze ve meyve şart

“Doğacak bebeğinizin sağlığını, zihinsel, fiziksel ve ruhsal gelişimini doğrudan etkilediği için hamilelik döneminde beslenmenize dikkat etmeniz çok önemli” uyarısında bulunan Dr. Birgül Karakoç sözlerine şöyle devam ediyor: “Kış hamileleri bu anlamda en şanslı olanlar, çünkü bu mevsim vitamin, mineral ve posa kaynağı sebze ile meyve çeşitleri açısından oldukça zengin. Ayrıca kış aylarının balık mevsimi olması yönüyle de şanslılar. Omega 3 ve omega 6 yağ asitleri açısından oldukça zengin bir besin türü olan balığın hamilelik döneminde tüketilmesi, anne karnındaki bebeğin beyin ve göz gelişimi için oldukça önemli.”

Sarımsağın gücünden faydalanın

Bir diş sarımsak içerdiği 5 mg kalsiyum, 12 mg potasyum ve 100'den fazla sülfürik bileşikler sayesinde bakteriler ve enfeksiyonlarla savaşacak kadar güçlü bir besin. Hamilelik döneminde günde bir diş sarımsak yemenizde fayda var.

İçeceğinize bir parça safran katın

Günde en az 8 bardak su içmek vücut direncini artıran önemli bir faktör. Ayrıca içeceğinize, mesela sütünüze bir parça safran koymanız da vücut direncinizi artırmaya katkıda bulunacaktır. Çünkü safran içerdiği zengin mineral ve vitaminler bakımından insan sağlığı açısından oldukça önemli bir yere sahip.

Yakın temastan kaçının

Özellikle kış hamileliklerinde sık görülen grip, nezle ve diğer üst solunum yolu enfeksiyonlarını önlemek için hasta olan kişilerle yakın temastan (öpüşmek, tokalaşmak vs.) kaçının. Kapalı ve kalabalık olan alanlarda çok fazla durmamaya özen gösterin. Dışarıdayken ellerinizi sık sık yıkamanız da enfeksiyonlardan korunmanız için çok önemli.

Doğal kumaşları tercih edin

Kış aylarında vücudunuzu korumak için ekstra özen gösterin. Göbeğiniz, karın çevreniz büyüdükçe, ısınmak için daha fazla yüzey alanınız oluyor, bu da sizi soğuğa karşı daha duyarlı hale getirebiliyor. Soğuktan korunmak için evden ayrılmadan önce hava durumunu kontrol edin, böylece hazırlıksız yakalanmazsınız. Doğal kumaşları tercih edin, örneğin polar kullanabilirsiniz. Su geçirmez palto, kaban ve yağmurluklar seçin. Vücudunuzun sıcak kalması için eldiven, eşarp, şapka ve kayak çorabı kullanın. Kulak, burun, çene, el ve ayak parmakları gibi donmaya eğilimli olabilecek yerlerinizi de korumayı ihmal etmeyin.

Grip aşısı yaptırın

Hamile bir kadına yapılan grip aşısı, hem annenin hem de yeni doğan bebeğin bakımının olmazsa olmaz bir parçası. Mevsimsel virüslerden kaçınmak için ikinci veya üçüncü üç aylık dönemde grip aşısını ihmal etmeyin. İnaktive aşılar, herhangi bir hamilelik haftasında uygulanabiliyor. Tercih edilen ise genellikle ilk üç aylık dönemden sonrası.

En az 30 dakika egzersiz

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Birgül Karakoç herhangi bir sağlık probleminiz yoksa günlük en az 30 dakika egzersiz yaparak vücut direncinizi artırabileceğinize dikkat çekerek, “Vücut sıcaklığındaki geçici bir artış, vücutta bakterilerin çoğalmasının önlenmesine yardımcı olabiliyor. Ayrıca egzersiz yaparken vücudun kan akışı daha hızlı olacağı için antikorlar ve beyaz kan hücreleri gibi koruma faktörleri daha çok devreye giriyor. Egzersiz aynı zamanda hastalığa yakalanma riskimizi azaltan doğal bir stres giderici” diyor. Kış mevsiminde soğuk havayla birlikte durağanlaşan bedeninizi meditasyon, yoga ve pilates yaparak harekete geçirmeniz hem fiziksel hem de zihinsel rahatlama sağlayacak, aynı zamanda kilo kontrolü konusunda da faydalı olacaktır.

Temiz hava alın

Temiz hava ve oksijen hem size hem de bebeğinizin gelişim sürecine faydalı olacaktır. Vücut direncinizi artırır ve kolay hasta olmanın önüne geçer. Bu nedenle herhangi bir sağlık sorunu yoksa günlük en az 30 dakika yürüyüş yaparak vücut direncinizi artırabilirsiniz.

Evinizi nemlendirin

Evlerde soba ve kaloriferlerin kuruttuğu hava, cildin havalanmasını ve nefes alıp vermeyi zorlaştırıyor. Bu tür sorunları önlemek için kaloriferin üzerine kaynayan bir çaydanlık, ıslak bezler ya da buhar üreten elektronik aletler yayarak odanızı nemlendirin.

Uykuya dikkat

Uyku önemli bir koruyucu mekanizma. Her gece aynı saatte uyumaya çalışın ve uyku düzeninizi düzenlemeye yardımcı olmak için her sabah aynı saatte uyanın. Yatakta rahatça konumlanmak için vücut yastıklarını kullanmayı deneyin ve yatağa gitmeden önce tuvaleti mutlaka kullanın.

Sıcak değil, ılık suyla banyo yapın

Cildinizin kurumasını önlemek için hafif sabunlar kullanın. Sıcak su kurumayı artırmasının yanı sıra cildi kaşındırabileceği için günlük banyonuzu ılık suyla yapın. Duşta veya sonrasında cilt nemlendiricisi kullanın. Günlük vitamin, protein ve güneş koruyucusu içeren bir krem kullanmanız da faydalı olacaktır.

Bu hareketlerden kaçının

Çok ağır kaldırmayın, taşımayın, çünkü hamilelik sırasında bağlar daha yumuşar ve gevşer. Bunun sonucunda da düşme, vurma, çarpma, bel- omurga yaralanmaları, fıtıklar gibi önemli sorunlar gelişebiliyor. Aynı nedenle kürek çekmeyin veya kar temizleme girişiminde de bulunmayın.