Evinizi tüylü ya da tüysüz dostlarınızla paylaşıyorsanız, hangi temizlik ürünlerini kullanacağınızı seçmek zor olabilir. Günlük hayatta kullandığımız birçok ürün—dezenfektanlar, ferahlatıcılar ve ovucu temizleyiciler dahil—hayvanlar için tehlikeli olabilecek içerikler barındırır. Parkelerinizi silmeden ya da mutfak tezgâhınızı temizlemeden önce, evcil hayvanlarınızı riske atabilecek maddeleri bilmek önemlidir. İşte evcil hayvanlarınız için, evlerinde asla kullanmamanız gereken temizlik malzemeleri...

Evcil hayvanların yakınında kaçınılması gereken temizleyiciler

Sıradan ev temizlik ürünlerinde amonyak, fenol ve çamaşır suyu gibi evcil hayvanlar için toksik olabilecek maddeler bulunabilir. Bu maddelerin yutulması hatta havaya karışan kısmına maruz kalınması bile solunum sorunları, karaciğer yetmezliği ve ağız içi tahrişi gibi olumsuz reaksiyonlara neden olabilir.

Çamaşır suyu

Çamaşır suyu evde birçok alanda kullanılır, ancak evcil hayvanlar için tehlikeli olabilir. Veteriner Jamie Whittenburg: Çamaşır suyu son derece aşındırıcıdır; hem yutulması hem de solunması zararlıdır. Çamaşır suyunun yutulması ağızda, boğazda ve sindirim sisteminde kimyasal yanıklara neden olabilir. Buharlarının solunması ise solunum sorunlarına yol açabilir. Özellikle kediler ve kuşlar, seyreltilmiş çamaşır suyu buharlarına bile son derece hassastır" ifadelerini kullandı.

Amonyak

Amonyak, cam ve yer temizleyicilerde sıkça bulunur ve evcil hayvanların bulunduğu evlerde asla kullanılmamalıdır. Bu temizleyicilerin çıkardığı buharlar hayvanlar, özellikle de kediler ve kuşlar için tehlikeli olabilir. Daha da önemlisi, bu temizleyiciler çamaşır suyuyla karıştırılırsa insanlar ve evcil hayvanlar için ölümcül olabilen kloramin gazı oluşur.

Uçucu yağlar

Birçok evcil hayvan sahibi, çay ağacı, okaliptüs ve çam yağı gibi uçucu yağların doğal ve güvenli alternatifler olduğunu düşünür; ancak birçok uçucu yağ evcil hayvanlar için toksiktir. Kediler uçucu yağlara karşı özellikle hassastır; hatta bir köpeğin, sahibi tarafından topikal çay ağacı yağı uygulanması nedeniyle neredeyse hayatını kaybettiği vakalar bile bulunmaktadır. Ayrıca bu yağların kullanıldığı çubuk difüzörlerin (reed diffuser) de evcil hayvanlar için tehlikeli olduğu unutulmamalıdır.

Fenoller

Fenoller, mikropların ve bakterilerin yayılmasını önlemek için dezenfektanlarda sıkça kullanılan maddelerdir. Ancak etkili olmalarına rağmen, kediler için son derece toksiktir. Bu maddelerin yutulması karaciğer yetmezliğine ve hatta ölüme yol açabilir.

Dörtlü amonyum bileşikleri

Fenoller gibi, dörtlü amonyum bileşikleri de genellikle dezenfektan ürünlerde bulunur ve evcil hayvanlarda asla kullanılmamalıdır. Bu maddeler ciltte ve mukozalarda aşındırıcı yanıklara, yutulması hâlinde ise şiddetli ağız içi tahrişine neden olabilir. Kediler, kendilerini yalama davranışları nedeniyle özellikle savunmasızdır.

İlginizi çekebilir: Doğal temizlik ürünleri hangileri?

Evcil hayvanınız zehirli bir temizleyici yutarsa ne yapmalısınız?

Evcil hayvanınız toksik bir temizleyiciyle temas ederse yapılması gereken birkaç önemli adım vardır.

Öncelikle toksik maddeyi hayvanın ulaşamayacağı bir alana kaldırın. Eğer hayvan yuttuysa, asla kusturmaya çalışmayın; bu daha fazla zarar verebilir. Acil veteriner müdahalesi hemen alınmalıdır.

Veteriner Dr. Angela Silva’ya göre dikkat edilmesi gereken belirtiler şunlardır: Sulanan gözler, hapşırma, öksürük, hızlı nefes alıp verme, nefes almada zorluk, mavi diş etleri, kusma, ishal, aşırı salya, halsizlik, şaşkınlık ve ağzını pençeyle kaşıma.

Evcil hayvanlar için güvenli temizlik ürünleri alternatifleri

Neyse ki, evcil hayvanların bulunduğu evlerde kullanılabilecek bazı doğal ve güvenli temizlik ürünleri vardır. Ev temizliği için güvenli alternatifler arasında seyreltilmiş beyaz sirke, karbonat ve bulaşık deterjanı bulunur.

Veterinerler; her zaman, kullanılacak temizleyicilerin içeriklerinin kontrol edilmesini, temizlik yapılan alanlar tamamen kuruyana kadar evcil hayvanların uzak tutulmasını ve mümkün olduğunca toksik olmayan ürünlerin tercih edilmesini öneriyor. Özellikle kedi veya kuş sahibi olanların, temizlik ürünleri ile oda kokularının solunmasına karşı ekstra dikkatli olmaları gerektiğini vurguluyor.

Kaynak: Madeline Buiano. "Veterinarians Warn: Never Use These 5 Cleaning Ingredients if You Have Pets". Şuradan alındı: https://www.marthastewart.com/cleaners-to-never-use-if-you-have-pets-11850556. (22.11.2025).