O küçük ve kırılgan bebeklerimizin neden kaya gibi sağlam bir bağışıklık sistemi ile doğmadığını hiç merak ettiniz mi? Bir bebek ana rahmindeyken bağışıklık sistemi kendini geri çekmek zorundadır. Böylece bebeğin vücudu annenin hücrelerine karşı tolerans gösterebilir. Bebek dünyaya geldiğindeyse artık güvenebileceği bir annesi olmadığı için bebeğin bağışıklık sistemi tekrardan büyümeye ve evrimleşmeye başlar.
Emzirmek bebeğin bağışıklık sistemine nasıl fayda sağlar?
Doğum sonrası bebeklerin bağışıklık sistemi zayıf olsa da emzirmek bağışıklık sisteminin gelişiminde büyük bir rol oynar. Bir bebek anne sütü içtiğinde:
Tüm bunlar bebeğinizin bağışıklık sistemine katkı sağlayabilecek anne sütünde bulunan besin öğeleridir.
Bağışıklık sistemi gelişmeye nasıl devam eder?
Bağışıklık sistemi tüm çocukluk dönemi boyunca evrimleşmeye devam eder:
1- Açık hava aktiviteleri:
Çocuklar dışarıda, özellikle kirli olan yerlerde oynadıklarında bağışıklık sistemi yavaşça gelişir. Ne yazık ki toplumumuzda sokakta oyun oynamak azaldığı için çocuklar topraktan yeteri kadar “iyi” bakteri alamamaktadır. Çiftlikte büyüyen veya sürekli dışarıda oyun oynayan çocukların daha güçlü bir bağışıklık sistemine, daha az alerjiye ve daha az astım olma riskine sahip olduklarını biliyor muydunuz?!
2- Mikroplarla temas kurmak:
Araştırmalar, sık sık diğer çocuklarla beraber zaman geçiren çocukların daha güçlü bir bağışıklık sistemine sahip olduğunu belirtiyor.
3- Hasta olmak:
Çocuğunuzu rahatsız görmek her ne kadar çok üzücü olsa da soğuk algınlığı gibi küçük hastalıklar çocuklarınızın bağışıklık sistemini güçlendirecek en iyi doğal yollardan biri. Çocuğunuz her nezle olduğunda vücudu enfeksiyonlarla ve hastalıklarla mücadele etmeyi öğrenebilmek için antikorlar üretir. Hatta 2018’de yapılan bir araştırmada iki yaşındayken çok nezle olan bir çocuğun ilkokula geçtiğinde nezle olma ihtimalinin yüzde 33 daha az olduğu bulunmuş.
Çocuğunuzun zayıf bir bağışıklık sistemine sahip olduğunun işaretleri nelerdir?
Eğer çocuğunuz sürekli soğuk algınlığına yakalanıyorsa telaşlanmayın. Onun bağışıklık sistemi hala gelişme aşamasındadır. Bu yüzden çocuğunuz enfeksiyon kapmaya veya nezle olmaya daha müsaittir. Çocuğunuzun bağışıklık sisteminin oldukça hızlı bir şekilde gelişmesini sağlayabilecek birçok faktör vardır.
Yukarıdaki belirtileri görüyorsanız çocuğunuzun doğal yollarla bağışık sistemini güçlendirmesi gerektiğini bilmelisiniz.
Tavsiye: Eğer çocuğunuz bir yıl içerisinde sekizden fazla kulak iltihabı veya ikiden fazla şiddetli sinüzit geçirdiyse bir doktora görünmeniz iyi olabilir. Bu durumda çocuğunuz nadir olarak görülen Primer İmmün Yetmezliği adındaki hastalığa yakalanmış olabilir.
Çocukların bağışıklık sistemini güçlendiren doğal yollar neler?
İyi haber ise çocuklarınızın bağışıklık sistemini güçlendirebilecek birçok doğal çözüm yolu vardır. Bunlar çocuk hastalıklarının sıklıklarını ve şiddetini azaltmaya yardımcı olabilir.
Yeterli uyku
Uyku hem çocuklar hem de yetişkinler için bağışıklık sistemini güçlendirmede en önemli rollerden birine sahiptir. Uyku sırasında vücut hem kendini onarmaya başlar hem de enfeksiyonlarla mücadele eden beyaz kan hücreleri üretir. Hatta 2007’de hayvanlar üzerinde yapılan bir araştırmada uykusuzluğun bu hücreleri azalttığı görülmüş ve vücudunuzda bu hücreler olmadan hasta olma riskiniz çok daha yüksek.
Düzenli hareket
Hareketin birçok faydası olduğunu biliyoruz ancak çocukların bağışıklık sistemini de güçlendirdiğini biliyor muydunuz? Egzersiz yapmak nezle olma riskini yüzde 67’ye kadar azaltabiliyor! 2008 yılında yapılan bir araştırmada düzenli spor yapan bireylerin üst solunum yolu enfeksiyonuna daha az yakalandığı görülmüş. Ayrıca bu bireylerin soğuk algınlığı geçirdiğinde bile çok daha kısa sürede hastalığı atlattıkları görülmüş.
Anne sütüne dair 5 bilimsel bilmece
Sadece gerekli olduğunda antibiyotik alın
Antibiyotik kontrollü ve bilinçli bir şekilde alınmalıdır. Gereğinden fazla antibiyotik alımı antikorları ilaca karşı dirençli hale getirebilir. Antibiyotiklerin etkili olmasını sağlamak için şu ipuçlarına göz atın:
Eğer antibiyotik medikal olarak gerekliyse kullanımından iki saat sonra çocuğunuzun sindirim sağlığı için ona probiyotik takviyesi vermeyi unutmayın.
Çinko seviyesini artırın
2008’de yapılan bir araştırmada bağışıklık yetmezliğinin sebepleri arasında çinko eksikliğinin etkisi görüldü. Çinko vücudun T hücrelerini üretmesini sağlıyor. Bu hücreler ise bağışıklık sisteminin büyük bir parçası.
Bakır ve çinko birbirinin zıttı olan besin öğeleridir. Çocuklar içeriği bakır açısından zengin olan çikolata, patates gibi besinleri tüketmeye meyillidir. Oysaki içeriği çinko bakımından zengin olan istiridye, balık ve kırmızı et gibi ürünleri ise tam tersine az tüketmektedirler.
Çinko bakımından zengin olan bu gıdaları tüketmeye özen gösterin:
Bitki özlü molekül içeren gıdalar tüketilmeli
Pyhtonutrients adıyla da bilinen bitki özlü moleküller doğal olarak birçok bitkide, bitkilerin kendilerini koruması için bulunmaktadır. Bitkilerin bağışıklık sistemini güçlendiren bu moleküller bitkileri bakterilere ve virüslere karşı korur. Bu moleküller aynı işlevi insanlar tükettiğinde de göstermektedir.
Probiyotik besinler tüketilmeli
Çocukların bağışıklık sistemini güçlendirebilecek en iyi besinlerden birisi de probiyotiklerdir. İçerisinde bulunan iyi bakteriler bağışıklık sistemine büyük ölçüde katkı sağlarlar. Probiyotikler sindirim sisteminin bir parçası olan canlı kültürler olarak vücudumuza girer. Peki bu bağışıklık sistemimizi nasıl etkiler? Bağışıklık sistemimizin yüzde 90’ı bağırsağımızda bulunur. Bu yüzden bağırsaklarımıza canlı kültürleri aktardığımızda bağışıklık sistemimizi de desteklemiş oluruz. Bebekler, çocuklar hatta sizler de probiyotiklerden yararlanabilirsiniz. Yoğurt probiyotik açısından oldukça zengin bir gıdadır.
Olabildiğince çok D vitamini alınmalı
Yüksek ihtimalle D vitaminin kemik sağlığına iyi geldiğini biliyorsunuzdur. Ancak 2011’de yapılan bir araştırmaya göre D vitamini ayrıca bağışıklık sistemini de desteklemektedir.
D vitamini alabilmenin en iyi yolları:
A vitamini bakımından yüksek olan besinleri de tüketin
A vitamini de bağışıklık sisteminize katkı sağlar. 2015 yılında hayvanlar üzerine yapılan bir araştırmada bu vitaminin özellikle solunum yolları için oldukça faydalı olduğu gözlemlenmiştir. Solunum yolları mikropların vücuda gireceği ilk bölgedir. Bu yüzden çocuğunuzun yeteri kadar A vitamini aldığına emin olmalısınız.
Burnuna tuzlu su karışımı kullanın
Tuzlu su geniz yolundaki mukusları ve sinüslerinizdeki zararlı bakterileri temizleyerek bağışıklık sistemine yardımcı olur. Ancak sinüslerinizdeki iyi bakterileri de yok etmemek için sadece şiddetli bir şekilde hasta olduğunuzda bunu yapmalısınız.
İşte tarifi:
Olabildiğince çok su içilmeli
Vücutta yeteri kadar su bulunması bağışıklık sistemine birçok yönden yardımcı olur. Özellikle çocuklar için oldukça önemlidir. Su içmek vücudunuzun nezle ile savaşmasını, zararlı bakteriyi vücuttan idrar yoluyla atmasını sağlar.
Daha cazip gözükmesi için suya
Ayrıca meyvelerin ne kadar çok su içerdiğini de unutmayınız.
Ağız sağlığına dikkat
Belki biraz inanması zor ancak ağız sağlığı tüm vücut sağlığını etkileyebilir. Araştırmalar ağız sağlığının otoimmün hastalıklarına sebep olabileceğini gösteriyor.
Çocuğunuzun ağız sağlığına nasıl dikkat edebilirsiniz?
Tanısı zor konulan bir hastalık: Primer İmmün Yetmezlik
Beyaz kan hücrelerinin önemi
Timüs bezi beyaz kan hücreleri üreterek bağışıklık sistemimize yardımcı olur. Bahsettiğimiz üzere beyaz kan hücreleri mikroplara karşı mücadele etmektedirler. Ancak bu bezler ergenlik döneminde azalmaya başlar. Peki ne yapabiliriz?
Masaj yaptırmanın rahatlatıcı etkisinin yanında vücuda birçok faydası da vardır. Buna beyaz kan hücresi üretimi de dahil. Sadece 45 dakikalık bir masaj ile vücudunuz çok daha fazla beyaz kan hücresi üretir. Bebeğinize masaj yapmak ayrıca bebeğinizin kilo almasını kolaylaştırır ve motor becerilerini geliştirir. Daha ne olsun?
Masaj yapmayı günlük bir rutin haline getirmek için tavsiyeler:
Çocuğunuzun dışarıda zaman geçirmesini sağlayın: Birçok ebeveyn çocuklarını kış aylarında dışarı çıkarmaya tereddüt eder. Ancak işin aslı şu ki soğuk havalarda dışarı çıkmak çocuğunuzun nezle olmasına yol açmaz. Hatta birçok İskandinav ülkesinde aileler çocuklarını kış aylarında dışarıda yatırmaktadır. Bunu çocukların bağışık sistemini güçlendirecek en iyi yol olarak görmektedirler.
Doğa gezisine çıkın: Çocuğunuzla beraber doğal ortamda temiz havayı soluyarak sakin bir yürüyüş yapın. Doğada yeteri kadar zaman geçirmek NK hücrelerinin artmasını sağlar ki bu hücreler virüs ve bakterilerle savaşarak bağışıklık sistemini güçlendirmeye yaramaktadır.
Evcil hayvan edinin: Bir evcil hayvan edinmek istiyorsanız şimdi tam zamanı. Araştırmalar evcil hayvana sahip olmanın bağışıklık sistemini güçlendirdiğini hatta alerji ve astım olma riskini azalttığını gösteriyor.
İstatistikler ise şu şekilde:
Bir bahçe inşa edin
Daha öncede bahsettiğimiz gibi çocukların toprakta oynaması ve zaman geçirmesi bağışıklık sistemini güçlendirmektedir. Eğer bir çiftlikte yaşamıyorsanız evinizin bahçesi ile bunu telafi edebilirsiniz.
Şeker kullanımını en aza indirgeyin
Rafine şekerin vücut üzerinde pek çok etkisi vardır:
Peki, ya bağışıklık sistemini uyaran ilaçlar?
Peki, ya günlük vitaminler?
Eğer çocuğunuzun diyeti besin öğeleri açısından zayıfsa:
Özetle multivitaminler genelde çocuklar için gerekli değildir. Ancak çocuğunuzda belirli besin eksiklikleri varsa takviye ürünler alması için bir doktora görünmelisiniz. Eğer çocuğunuz nezle olduysa hemen telaşlanmayın. Çocuğunuzu bu şekilde görmek zor olabilir fakat ona sevgi göstermeyi ve sarılmayı unutmayın. En önemlisi de bu çeşit hastalıklar çocuğunuz bağışıklık sistemini daha da güçlendirecektir.
Çocuğunuzun bağışıklık sistemini güçlendirmek için...
