Doğumda yapılan müdahaleler nelerdir?
Doğum sürecinde ihtiyaç duyulabilen medikal müdahalelerle ilgili merak ettiğiniz her şey...
Doğum, doğal yollarla gerçekleşebilen tamamen fizyolojik bir olaydır. Ancak bazı özel durumlarda medikal olarak müdahale edilmesi gerekebilir. Gerektiğinde anne ve bebeğin sağlığı için hayati önem taşıyan bu müdahaleler, uygunsuz durumlarda kullanıldıklarında ise çeşitli sorunlara yol açabilirler. Bu yüzden doğumda kullanılan müdahaleler ile ilgili bilgilenmek her anne adayı için önemlidir.
Suni sancı nedir?
Doğumu mümkün kılan en önemli hormonlardan biri, oksitosindir. Oksitosin hormonunun yeterince salgılanamaması durumunda rahim kasılmaları verimli bir şekilde gerçekleşemez ve doğum süreci uzayabilir ya da durabilir. Böyle durumlarda suni oksitosin olarak da tanımlanabilen, halk arasında ‘suni sancı’ olarak bilinen Pitocin adlı ilaç takviyesi yapılması gerekebilir. Damar yolu ile seruma karıştırılarak verilen suni sancı, kasılmaların yeniden düzenli hale gelmesine yardımcı olur ve bu sayede doğum normal seyrinde ilerleyebilir. Bazı durumlarda doğumun başlatılması için de suni sancı kullanılabilir.
Epizyotomi nedir?
Vajinanın dış dudakları ile anüs arasındaki bölgeye (perine bölgesine) yapılan kesi işlemine epizyotomi adı verilir. Doğumun son aşamasında bebeğin başı normalde perine bölgesini esneterek dışarı çıkar ancak bazen, bu çıkışa müdahale edilmesi gerekebilir. Bebeğin çıkışını kolaylaştırmak ve perine bölgesinde oluşabilecek yırtılmaları kontrol altına alabilmek için böyle durumlarda epizyotomiye ihtiyaç duyulur. Bebek doğduktan ve plasenta da dışarı çıktıktan sonra kesilen bölge dikilerek toparlanır. Bölgenin iyileşmesi birkaç hafta sürebilir ve bazı durumlarda acı verici olabilir. Bu nedenle özellikle gerek görülmediği sürece epizyotomiden kaçınılması gerektiği önerilmektedir.
Epizyotomi nedir?
Zarların sıyrılması ne demektir?
Doğumu başlatmak veya uzun süren ilk aşamaları hızlandırmak için kullanılan müdahalelerden biri de zarların sıyrılması ya da membranların ayrılması olarak bilinen işlemdir. Rahim ağzının iç kısmında bulunan zarlar elle sıyrıldığında prostaglandin hormonu üretimi tetiklenir ve bu da doğumun ilerleyişini etkiler.
Su kesesinin açılması
Genellikle birçok doğumun suların gelmesi ile başladığı bilinir ancak bazı durumlarda bebeğin içinde bulunduğu amniyon kesesi, doğumun ileri aşamalarına kadar açılmayabilir. Böyle durumlarda yine doğumu hızlandırmak için medikal bir kanca yardımıyla su kesesi açılabilir.
Epidural nedir?
Epidrual, bir anestezi yöntemidir. Alt omurga bölgesinde bulunan epidural kanallardan geçen ağrı algılayıcı sinirler, bel bölgesine uygulanan özel bir enjeksiyon ile bloke edilerek vücudun alt kısmının hissizleşmesi sağlanır. Bu sayede doğum kasılmalarının neden olabileceği ağrılar beyine iletilmez ve hissedilmezler. Epidural anestezi, bir anestezi uzmanı tarafından uygulanır ve genellikle ağrıların yoğun olarak hissedilmeye başlandığı aktif evrede yapılır. Bel bölgesine takılan kateterden belirli aralıklarla anestetik ilaç takviyesi yapılarak sürekliliği sağlanır.
Ağrı kesiciler
Doğum sürecinde ağrıları hafifletmek için bazen narkotik ve analjezik ilaçlar uygulanabilir. Damar yolu ile verilen ya da kalçadan enjeksiyonla uygulanan bu ağrı kesiciler, hemen etkisini gösterir ve doğum sürecini rahatlatabilir. Ancak bu tür ilaçların bebeği de etkileyebileceği unutulmamalıdır ve uygulanan dozlara dikkat edilmelidir.
Vakum (kivi) nedir?
Kivi olarak da bilinen vakum aleti, zor ve riskli doğumlarda bebeğin dışarı çıkışını kolaylaştırmak için kullanılan türde bir alettir. Bebeğin başını kavramaya uygun bir çan ve vakum basıncı oluşturacak bir tür hortumdan oluşan bu alet, bebeğin başını vakum etkisi ile çekerek dışarı çıkarmaya yardımcı olur. Ikınmanın mümkün olmadığı durumlarda ve bebek strese girdiğinde uygulanabilir. Vakum uygulaması yapıldığında epizyotomiye de ihtiyaç duyulur.
Forseps nedir?
Bebeğin hayati tehlikesinin olduğu durumlarda çıkışını kolaylaştırmak için kullanılan maşa veya pense benzeri bir alettir. Çeşitli ameliyatlarda dokuları tutmak için de kullanılan forseps, günümüzde doğumlarda çok fazla tercih edilmemektedir.
Kristaller manevrası (fundal bası) nedir?
İlk kez 1867 yılında Samuel Kristaller tarafından tanımlanan ve Kristaller manevrası olarak bilinen yöntem, annenin karnına yukarıdan bastırılarak bebeğin dışarı itilmesine yardımcı olmayı hedefleyen bir müdahaledir. Annenin ıkınmaları yetersiz olduğunda ve bebeğin kalp atışları tehlikeli bir şekilde düşüyorsa uygulanır. Ancak perine bölgesindeki hasarı arttırma olasılığı bulunduğundan ve bebekte de çeşitli sorunlara yol açabileceğinden, günümüzde önerilmemektedir. 2005 yılında Dr. Merhi ve Dr. Awonuga tarafından yapılan bir araştırmada faydalarının olası zararlarından az olduğu ortaya çıkarılmıştır.
Sezaryen
Annenin alt karnına yapılan kesi ile bebeğin doğurtulmasını mümkün kılan ameliyata sezaryen denir. Bebeğin pozisyonunun elverişli olmadığı, annede veya bebekte oluşan çeşitli sağlık sorunları bulunan ve normal doğumun mümkün olmadığı durumlarda uygulanır.
En iyi 50 doğum fotoğrafı
YORUMLAR