İnternette, ebeveynlerin yenidoğan bebeklerini kayropraktöre götürdüğü sayısız video var; aşırı huysuz bir bebekten tutun da hareket kısıtlılığı yaşayan ya da kabızlık çeken bir bebeğe kadar pek çok neden için kayropraktöre başvurulabiliyor. Bu videolarda, ağlayan bebekler kayropraktörün ellerinde sakinleşiyor ve yorgun ebeveynler sevinç ve rahatlamalarını dile getiriyor. Ancak bebek kayropraktik bakımı son zamanlarda eleştiri oklarının hedefinde.
Sosyal medyada, bazen kayropraktörlerin bile bebeklere asla kayropraktik müdahale yapılmaması gerektiğini söylediği ve uygulamayı “istismarcı” olarak nitelendirip, endişeli ebeveynlerden faydalanıldığını iddia eden videolar dolaşıyor. Nitekim bilimsel çalışmalara dayanan çeşitli araştırmalar; örneğin 2022’de yayımlanan ve 87 makaleyi inceleyen bir derleme, “çocuk nüfusunda herhangi bir durum için omurga manipülasyonu veya mobilizasyonunun etkinliğini açıkça destekleyen hiçbir kanıt bulunmadığını” ortaya koydu. Avustralya Kayropraktik Kurulu kısa süre önce, iki yaşın altındaki çocuklarda omurga manipülasyonunu yasakladı; bu politika ilk olarak 2019’da getirilmişti. Kurul başkanı Wayne Minter, Guardian’a verdiği bir röportajda, “Avustralya’da bebeklerin kayropraktik bakımından ciddi bir zarar gördüğüne dair bir kanıt bulunmasa da kurulun rolü her şeyden önce halkı korumaktır,” dedi. Peki bebeğiniz kayropraktöre gitmeli mi? İşte bebek kayropraktik bakımı hakkında bilmeniz gerekenler.
Bebeklerde Kayropraktik Bakımı nedir?
Yetişkinlerde kayropraktörler genellikle HVLA (yüksek hız, düşük genlik) itişli ayarlamalar kullanır. Bunlar boyun ya da sırta yapılan, bazen çıtlama ya da patlama sesleri çıkaran hızlı manipülasyonlardır. Ama bebeklerde uygulama çok daha naziktir. Dr. Roach, “Bebekler o kadar hassastır ki, sistemlerinde bir değişim yaratmak için gerçekten çok az şey yeter,” diyor.
Tipik bir bebek kayropraktik randevusunda; bebek sırtüstü yatırılır ve kayropraktör muhtemelen nazik esnetmeler ve belki biraz bağırsak masajı yapar. Ayarlamanın (manipülasyonun) kendisine gelince, kayropraktör bebeğin omurgasını hissederek herhangi bir işlev bozukluğu noktası arar.
Dr. Roach bebek kayropraktik seansı için “Bebeklerde gerçekten çok nazik, sürdürülen tutuşlar ve belirli noktalara hafif titreşimli dokunuşlar kullanıyoruz,” diyor ve bu dokunuşları "domatesin olgunluğunu kontrol ederken uyguladığınız basınç kadardır." diye açıklıyor. Onun deneyimine göre bu ayarlamalar genellikle bebekler için oldukça rahatlatıcı. Dr. Roach'un anlattığına göre, birçok bebek işlem boyunca uyuyor. Diğerlerinin çoğu sert ve ağlayan bir hâlden “tamamen gevşemiş” bir duruma geçiyor. Ortalama bir randevu yaklaşık 10 dakika sürüyor. Kendisinin söylediğine göre hastalarının büyük çoğunluğu çok gerçek faydalar görüyor; ama yalnızca onun hastaları değil. 2019’da yapılan ve 2.001 anneyle gerçekleştirilen bir araştırmada, kadınların %82’si bebeklerine kayropraktik bakım uygulandıktan sonra beslenme sorunları, uyku problemleri, aşırı ağlama ve hareket açıklığı gibi davranışlarda “kesin bir iyileşme” gördüğünü belirtti.
Bazı uzmanlar yenidoğan kayropraktik bakımına şüpheyle yaklaşıyor
Diğer tıp uzmanları ise ebeveynlerin yenidoğanlarının sağlık sorunlarını çözmek için kayropraktöre güvenmesi gerektiğinden pek emin değil. Pediatrist ve Amerikan Pediatri Akademisi sözcüsü Dr. Molly O’Shea, “Mevcut araştırmaların kalitesine bakıldığında, manipülatif kayropraktik bakımın faydası en iyi ihtimalle belirsiz, en kötü ihtimalle risklidir,” diyor. “Bebeklerin kemikleri daha büyük çocuklara ve yetişkinlere göre çok daha yumuşaktır, bu da onları manipülasyon sırasında yaralanma açısından daha yüksek risk altına sokar."
Dr. O’Shea, birçok bebeğin kayropraktörde iyi bir deneyim yaşadığından şüphe etmiyor; ancak görülen iyileşmelerin “kayropraktik bakım sırasında uygulanan gerçek manipülasyondan çok, nazik masaj benzeri tekniklerden kaynaklanma olasılığının daha yüksek olduğunu” söylüyor. Birçok eleştirmen, bebek kayropraktik bakımını haklı çıkaracak yeterli araştırma olmadığını savunsa da Teksas’ta bir kayropraktik merkezi işleten Dr. Morgan Zupan, aynı fikirde değil. Dr. Zupan, “Uluslararası Kayropraktik Pediatri Birliği (ICPA) gibi kuruluşlar; bebek konforu, beslenme, hareketlilik ve genel sinir sistemi fonksiyonuyla ilişkili sonuçları gösteren onlarca yıllık çalışma derledi,” diyor.
Bebekler ne zaman kayropraktik bakımından fayda görebilir?
Dr. Zupan, doğum travmasının annelerin bebeklerini kayropraktik bakım için getirmelerinin en yaygın nedenlerinden biri olduğunu söylüyor. “Doğum, bir anne ve bebeğin hayatları boyunca yaşayacağı fiziksel olarak en travmatik olaylardan biridir, hatta en travmatiğidir,” diyor. “Uzun ya da çok hızlı doğumlar, suni sancı, tıbbi müdahaleler, acil sezaryen, vakum veya forseps kullanımı ve hatta bebeğin rahimdeki pozisyonu bile minik bedenlerinin ne kadar zorlanacağını etkileyebilir. Bu erken karşılaşılan güçlükler boyun, çene, omurga ve omuzlarda gerginlik kalıpları oluşturabilir.”Dr. Zupan’a göre yanlış hizalanmalar, rahim içi pozisyonlanmadan veya bebeklerin ilk haftalarda nasıl hareket edip beslendiğinden de kaynaklanabilir. Sebep ne olursa olsun, birçok ebeveyn bebeklerini şu gündelik sorunlar için kayropraktöre götürüyor: Emme güçlüğü, koli̇k, reflü, kulak enfeksiyonları, tortikollis, kafa düzleşmesi, boyun/çene/alt sırt gerginliği, gaz ve kabızlık. Dr. Zupan tüm bebeklerin doğumdan sonra mümkün olan en kısa sürede bir kayropraktör tarafından kontrol edilmesini öneriyor. Hatta kendi oğlunu doğduğu gün nazikçe “ayarladığını” hatırladığını söylüyor. Dr. Zupan ve meslektaşları kayropraktik bakımın bazı bebeklere fayda sağlayabileceğine inanırken, diğer uzmanlar bunu önermekte o kadar istekli değil. Dr. O’Shea’nın tavsiyesi ise beklemek. “Kayropraktik bakımı, çocuklar daha büyük olup, daha spesifik kas-iskelet sorunları yaşayana kadar önermem,” diyor ve Amerikan Pediatri Akademisi tarafından onaylanmış bebek masajının harika bir alternatif olduğuna dikkat çekiyor. Bebek masajı; sakinleşmeye, uykuya, sindirime ve daha pek çok şeye yardımcı olabilir.
İlginizi çekebilir: Doğumda yapılan tıbbi müdahaleleler nelerdir?
Bebeğinizi kayropraktöre götürmeden önce ne yapmalısınız?
Yine de denemek isteyen ebeveynlere Dr. Zupan, önce araştırma yapmalarını tavsiye ediyor. “Bebeğinizi herhangi bir kayropraktöre götürmek istemezsiniz,” diyor. “Bebek bakımıyla ilgili özel eğitime, deneyime ve güçlü bir rahatlık seviyesine sahip birini istersiniz. Birçok kayropraktör, bebekleri güvenli ve etkili bir şekilde tedavi etmek için ek sertifikalar ve eğitimler alır ve bu yeterlilikler gerçekten önemlidir.” Tedaviye başlamadan önce birkaç kayropraktörle konuşmak da iyi bir fikir, diyor Dr. Zupan. Muayenehanede ise şu soruları sormayı öneriyor:
• Bebekler için hangi teknikleri kullanıyorsunuz?
• Bebeklerle ne kadar deneyiminiz var?
• Yenidoğanları ve bebekleri nasıl değerlendiriyorsunuz?
• “Ayarlama” sırasında ve sonrasında ne beklemeliyim?
"Kayropraktörler bebeğinizin tüm sorunlarını çözebilecek kişiler değildir"
Dr. Roach, ebeveynlerin hiçbir kayropraktörün tek başına bir sağlık çözümü olmadığını bilmesini istiyor. “Kayropraktik, bulmacanın sadece bir parçasıdır. Hastalarımızın çoğu fizik tedavi uzmanları ve terapistleriyle de birlikte çalışıyor; bu aslında harika bir ekip yaklaşımı,” diyor.Yenidoğanınız için güvenli bir kapsamlı bakım planı her zaman sağlık hizmeti sağlayıcınızla birlikte oluşturulmalıdır. Bebeğinizdeki belirli bir sorunu teşhis edebilecek ve sizi doğru uzmanlara yönlendirebilecek kişi onlardır.“Temelinde, bebek kayropraktik bakımı naziktir, güvenlidir ve sinir sisteminin işlevini en iyi şekilde çalışacak hâle getirmeye odaklanır,” diye ekliyor Dr. Zupan.
Günün sonunda bazı doktorlar hâlâ bebek kayropraktik bakımının gerekli, hatta güvenli, olup olmadığı konusunda şüpheci ve bu bakım her çocuk için uygun olmayabilir. Bu yüzden herhangi bir tedavi seçeneğini mutlaka sağlık uzmanınızla birlikte değerlendirmeniz gerekir.
Dr. O’Shea, ebeveynlere eğer yenidoğanlarıyla ilgili herhangi bir nedenle endişeleniyorlarsa, doğrudan kayropraktöre gitmek yerine önce bir pediatristle görüşmeleri gerektiğini söylüyor.
Referanslar: Jillian Pretzel, “A Growing Number of Parents Are Taking Their Babies to the Chiropractor—But Is It Actually Safe?“, https://www.parents.com/a-growing-number-of-parents-are-taking-their-babies-to-the-chiropractor-but-is-it-actually-safe-11857487
Biraz masaja ne dersin bebek!
