Giriş: 03 Aralık 2018 Pazartesi

Kendimizle ilgilenmeyi unuttuk mu?

Bazen kimi danışanlarımla konuştuğumda, kendileri dışında herkesle ilgilendiklerini, ailelerinin ve arkadaşlarının tüm istek ve arzularını yerine getirmek için sürekli çaba içinde olduklarını, bu sırada da kendilerini unuttuklarını görüyorum. Ben de eskiden sürekli herkesi mutlu etmeye çalışırdım, işyerinde sesimi çıkarmazdım, "Aman huzurum bozulmasın" derdim, ailemden, arkadaşlarımdan biri bir şey için yardım istediğinde hiç gözümü kırpmadan "evet" derdim.

Elbette birbirimize yardım etmemiz önemli, elbette işyerinde belli görevlerimiz var ve onları yerine getireceğiz ama hayatımızı devam ettirebilmek ve sevdiklerimizin yanında olabilmemiz için enerjiye de ihtiyacımız var. Burada seçimlerimizi, kendimizi de unutmadan yapmamız gerekiyor. Kendimizi hiç düşünmeden, kendimizle ilgilenmeden ne kadar dayanabiliriz? Bildiğiniz gibi, uçağa bindiğinizde hostesler acil durumlarda neler yapılabileceğini anlatırken, oksijen maskelerini ilk önce kendinize, sonra çocuğunuza takmanızı söyler. Ben ilk uçağa bindiğimde ve bu anonsu duyduğumda şok olmuştum, gerçekten kabullenemedim, "Nasıl yani, ilk nasıl kendimize maskeyi takacağız?" diye düşündüm. Ancak, doğru, ilk önce kendimiz iyi olmalıyız ki, sonra sevdiklerimizin yanında olabilelim, destek olabilelim. Yaşamımız boyunca sevgiyi çevremizdekilere vermeyi, paylaşmayı, başkalarına nazik, cömert ve merhametli olmayı öğrendik. Ancak bu güzellikleri kendimize vermemiz söz konusu olduğunda kimilerimiz nedense bunu bencillik olarak görüyoruz.

Eskiden, bırakın gerçekten kendimle ilgilenmeyi, bu konu aklımdan geçip de düşündüğüm bir şey dahi değildi. Kendimle ilgilenmeye zamanım olmadığını düşünüyordum, sevdiklerim, kariyerim ve bitmek bilmeyen bir yapılacak listem vardı. Kanserle beraber, kendimle ilgilenmemin bir öncelik olduğunu anladım. Kendime iyi bakmazsam, yarın bu dünyada olamazsam, zaten başkalarına nasıl yardımcı olabilirdim ki, ben olmazsam zaten kariyerim de olamaz, yapılacaklar listesi de kimsenin umrunda olmaz, unutulur giderdi. Çok düz bir mantık ama gerçekten öyle. Hastalanınca, bedenimin sınırları olduğunu ama ben sınırlarımı yeterince koyamadığım için bedenimin sınır koymak durumunda kaldığını fark ettim. Lösemi, bedenimin bana kendimle ilgilenmem, durmam, yavaşlamam, sakinleşmem, sınır çizmem, "hayır" demem gerektiğini anlatma şekliydi. Bunu fark etmemle beraber gerçek bir yol ayrımında olduğumu anladım. Ya eskisi gibi hayatımı devam ettirecektim, kendimi ön plana almadan, kendimi zorlamamam gerekirken sonuna kadar gitmeye, "hayır" demem gereken şeylere "evet" demeye devam edecektim ya da bedenimle ve kendimle ilgilenmeye başlayacaktım.

Kendimle ilgilenirsem bencil bir insan mı olurum?

Kendimizi önemsemek ve ilgilenmek, bencil olmanın tam tersidir çünkü bizi güçlendirir ve sevdiklerimizi daha iyi desteklememizi sağlar. Özellikle, kadınlar olarak, biz kendimizle ilgilendiğimizde bencillik yaptığımızı düşünüyoruz ve suçluluk duyuyoruz. Oysa, içsel mutluluğumuzu bulamaz, enerjimizi yükseltemezsek bir zaman sonra kendimize ve sevdiklerimize faydamız azalır ve en iyi halimiz olamayız. Her zaman verdiğim bir örnek var; kendimizi bir kupa ya da kova gibi düşünelim, kovanın altında delikler varsa, ne kadar su doldurursak dolduralım, içi dolmaz. Ne kendimize su verebiliriz ne de sevdiklerimize. Kendimizle ilgilenmek, delikleri yamayıp, kovanın altını güçlendirip kendimizi daha güçlü, enerjik ve sağlıklı yapabilmenin bir yolu.

Kendimizle ilgilenmenin yapı taşları

Dengeli bir yaşam tarzı yaşamak (uyku, beslenme ve egzersiz)
Kendimiz ve başkaları için sağlıklı sınırlar oluşturmak
Kendimizi sevmek ve kabullenmek
Düşüncelerimizi, davranışlarımızı ve eylemlerimizi farkındalıkla görebilmek

Kendimle nasıl ilgilenebilirim?

İhtiyacınız olduğunda yardım isteyin. Hepimizin hayatımızda yardıma ihtiyacımız olan zamanlar olabilir. Bırakın, güvendiğiniz aile üyeleriniz ve arkadaşlarınız size yardımcı olsun.
Sevdiğiniz şeyleri yapmak için zaman ayırın. Yürüyüş yapın, film izleyin, kitap okuyun, dans edin. Kendinize eğlenmek için izin verin.

Kendinizi dinlendirin. Nasıl cep telefonumuzu şarj ediyorsak, kendimizi de şarj etmeye ihtiyacımız var. Yeniden şarj olmanıza yardımcı olacak ne ise ona zaman ayırın, böylece gününüze daha fazla enerji ve motivasyon ile devam edebilirsiniz.

Başardığınız şeyler için kendinizi kutlayın ve kendinize kredi verin. Her şeyden önce kendinizi, küçük, büyük demeden hedefinize ulaştığınızda tebrik edin.

Sınırlarınızı tanıyın. Her şeyi yapabilmemiz imkansız; kendi kendinizin üstünüze çok gelmeyin.

Konuşun ve paylaşın. Duygularınızı yok saymayın. Arkadaşlarınızla ve ailenizle önyargısız bir şekilde hislerinizi paylaşın. Paylaştığınızda, yalnız olmadığınızı görürsünüz; başka çözüm yolları bulabilirsiniz.

Öncelik verdiğinizde, yapmak istediğiniz şeyler için yeterli zamanınız oluğunu göreceksiniz. Birçoğumuz kendimize bakma ihtiyacını anlıyoruz ama nasıl zaman yaratacağımızı bilemiyoruz. Yapılacaklar listesine kendine zaman ayırmayı da ekleyin. Hatta kendinizle randevulaşın ve takviminizde buna bir zaman ayırın.

Hasta hissediyorsanız, kendini zorlamayın, mümkünse evde kalıp dinlenin. Bir gün dahi ayırıp dinlenebilmek, haftalarca yorgun ve bitkin hissedip az enerjiyle çalışmaktan çok daha iyidir.

Kendimizle ilgilenmenin faydaları nelerdir?

Daha mutlu ve sağlıklı olursunuz. Sizinle beraber, aile üyeleriniz ve sevdikleriniz de. Kendinizle ilgilenmek parasempatik sinir sistemini etkinleştirir. Böylece, bedeniniz bağışıklık sisteminin daha etkili çalışmasını sağlayabilecek huzurlu ve sakin bir durumda olur.
Kendinizle ilgilendiğiniz zaman günlük sorumlulukları daha etkili ve verimli bir şekilde yönetebiliyor olacaksınız. Sorunlarınız için çözümleri daha iyi düşünüp bulacaksınız. Dayanıklılık, içgörü ve düşünme yetenekleriniz daha iyi olacak. Sizi aşağı çeken veya çok yoran şeylere “hayır” demeyi öğrendiğinizde ve gerçekten “evet” demek istediğiniz şeylere zaman ayırmaya başladığınızda, hedeflerinizi daha net görebileceksiniz. Gerçekten yapmak istediklerinize konsantre olabileceksiniz.
Özgüveniniz artar. Kendinize iyi davranmak ve kendi ihtiyaçlarınızı karşılamak için düzenli olarak zaman ayırdığınız zaman bilinçaltınıza olumlu bir mesaj gönderirsiniz. Kendinizi önemseyen içsel bir değere sahip olursunuz. Bu da kendi kendinize olumsuz konuşmalarınızın ve eleştirel iç sesinizin azalmasına yardımcı olur.
Kendinizi tanırsınız. Öz bakım uygulamak, gerçekten ne yapmayı sevdiğinizi düşünmeyi gerektirir. Size ilham veren, tutku hissettiğiniz şeyleri keşfetme alıştırması, kendinizi daha iyi anlamanıza yardımcı olabilir.

Benimle beraber kendinizle ilgilenmeye ne dersiniz?

Bazen nereden başlayacağınızı bilemeyebilirsiniz. Olsun, küçücük bir adımla başlayın, merak etmeyin, gerisi gelecek. Bu ay Instagram’ımda “kendinle ilgilenme maratonu” başlattım. Hadi, yılın son ayında hep beraber kendimizle ilgilenelim, ne dersiniz?