Türkiye Kadına Yönelik Şiddet Araştırması sonuçları, kamuoyu ile paylaşıldı. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı adına yapılan araştırma, Marmara Üniversitesi ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) iş birliğinde gerçekleştirildi.

Türkiye'de kadına yönelik şiddete ilişkin mevcut durum, risk faktörleri, sonuç ve etkiler, mücadele yöntemleri ile algı, tutum ve farkındalığın ortaya çıkarılması amacıyla yürütülen araştırmanın alan uygulaması, 18 Kasım 2024 - 31 Ocak 2025 tarihleri arasında Türkiye genelinde TÜİK tarafından gerçekleştirildi.

Türkiye Kadına Yönelik Şiddet Araştırması sonuçları, 2025

Türkiye'de kadına yönelik şiddetin boyutlarını ortaya koyan araştırma örneklemi olarak, 15-59 yaş grubunda T.C. vatandaşı en az bir kadın fert bulunan 22 bin 110 örnek hane belirlendi. 18 bin 275 kadın ile görüşme yapıldı.

Araştırmada, kadınların sadece eş/eski eş/birlikte olduğu kişi tarafından uygulanan şiddetle sınırlı kalmayarak; tüm aile üyeleri, sosyal çevre, yabancı biri ve diğer kişiler tarafından kadına uygulanan şiddet de ayrıntılı olarak derlendi.

Şiddet türleri olarak fiziksel, cinsel, psikolojik, ekonomik şiddet, ısrarlı takip ve dijital şiddet hem yaşamın herhangi bir dönemi hem de son 12 aylık dönem olarak incelendi. Dijital şiddet ile birlikte, son 12 aylık dönemdeki ısrarlı takip de araştırma kapsamına ilk kez dâhil edildi.

En fazla fiziksel şiddete uğrayan kadınlar 35-44 yaş grubu

Türkiye Kadına Yönelik Şiddet Araştırması sonuçlarından elde edilen temel bulgular şöyle açıklandı;

• Yaşamının herhangi bir döneminde fiziksel şiddete uğramış kadınların oranı %12,8 oldu.

• Yaşamının herhangi bir döneminde kadınların %28,2'si psikolojik, % 18,3'ü ekonomik, % 12,8'i ise fiziksel şiddete uğradı.

• Yaşamının herhangi bir döneminde fiziksel şiddete en fazla %14,7 ile 35-44 yaş grubundaki kadınlar maruz kaldı.

• Tüm şiddet türleri yaş grubuna göre incelendiğinde, yaşamının herhangi bir döneminde fiziksel şiddete en yüksek oranda 35-44 yaş grubundaki kadınlar maruz kaldı. 35-44 yaş grubunu sırasıyla %14,3 ile 45-59 yaş grubundaki kadınlar; %11,9 ile 25-34 yaş grubundaki kadınlar takip etti.

Boşanmış kadınlar en fazla şiddete maruz kalmış olanlar

Boşanmış kadınlar, %62,1 oran ile yaşamlarının herhangi bir döneminde psikolojik şiddete en çok uğrayan kesim oldu. Boşanan kadınların %62,1'i psikolojik, %42,5'i ekonomik, %41,5'i ise fiziksel şiddete maruz kalırken; evli kadınların %26,4'ü psikolojik, %19,9'u ekonomik, %11,6'sı ise fiziksel şiddete maruz kaldı. Araştırma bulgularına göre; hiç evlenmeyen kadınların ise %25,7'si psikolojik şiddete, %14,2'si dijital şiddete, %13,4'ü ise ısrarlı takibe maruz kaldı.

Fiziksel şiddetin en çok görüldüğü bölge; Kuzeydoğu Anadolu

Türkiye Kadına Yönelik Şiddet Araştırması bulgularına göre; yaşamının herhangi bir döneminde fiziksel şiddete maruz kalan kadınların oranı incelendiğinde, fiziksel şiddetin en çok görüldüğü bölge %25,9 ile Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi iken en düşük olduğu bölge ise %8,8 ile Ortadoğu Anadolu Bölgesi oldu.

Dijital şiddet oranları

Dijitalleşmenin artışıyla birlikte görülen şiddet türlerinden biri olan dijital şiddet; en çok %7,3 ile 15-24 yaş grubundakiler kadınlarda görüldü. Bu yaş grubunu sırasıyla %4,1 ile 25-34 yaş grubundaki; %3,2 ile 35-44 yaş grubundaki kadınlar izledi.

Medeni duruma göre şiddet

Medeni duruma göre kadınların maruz kaldığı şiddet incelendiğinde, son 12 ayda fiziksel şiddete maruz kalan kadınların oranı sırasıyla %5,2 ile boşanan kadınlar; %3,1 ile hiç evlenmeyen kadınlar; %2,1 ile evli kadınlar oldu. Son 12 ayda ısrarlı takibe maruz kalan kadınların oranı sırasıyla %7,3 ile boşananlar; %5,7 ile hiç evlenmeyenler ve %1,8 ile evliler oldu.

En çok görülen şiddet nedeni; erkeğin öfke kontrolü sorunu

Araştırma bulgularına göre, şiddetin en büyük nedeninin erkeklerdeki öfke kontrol problemi olması göze çarptı. Eşi veya birlikte olduğu kişinin fiziksel ve/veya cinsel şiddetine maruz kalan kadınların belirttiği şiddet nedenleri incelendiğinde, erkeğin öfke kontrolü %21,7 ile ilk sırada yer alırken, erkeğin yetiştirilme tarzı %13,3 ile ikinci, maddi sıkıntı ise %13,0 ile üçüncü sırada yer aldı.

Kadınların çoğu paylaşmıyor

Eşi veya birlikte olduğu kişinin şiddetine maruz kalan kadınlar bu durumu, öncelikle kendi ailesinden bir kadınla paylaşıyor. Şiddet yaşayan kadınlar ilk olarak %31,8 ile kendi ailesinden bir kadınla, ikinci olarak %10,2 ile kadın bir arkadaş/tanıdıkla, üçüncü olarak ise %4,4 ile eşinin ailesinden bir kadınla paylaştı. Araştırmaya katılan kadınların %47,7'si ise eşi veya birlikte olduğu kişinin kendisine uyguladığı en son şiddet davranışını kimseye anlatmadığını belirtti.

Kaynak: Türkiye Kadına Yönelik Şiddet Araştırması, 2024. Şuradan alındı: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Turkiye-Kadina-Yonelik-Siddet-Arastirmasi-2024-57940