Uzman Diyetisyen Çağatay Köşkeroğlu, beyaz çay hakkında bilinmeyenleri anlattı.
Beyaz çay nedir?
Beyaz çay, aslında siyah çay ve yeşil çay ile aynı bitkiden elde ediliyor. Camellia Sinensis adı verilen bitkiden elde edilen çayların arasındaki farkı ise hem seçilen yapraklardan hem de işleniş şeklinden kaynaklanmaktadır. Bu çaylar aynı bitkiden toplanmış olsalar da lezzetleri birbirinden oldukça farklıdır. Geçmişi oldukça eski olan beyaz çayın tarihi Çin’e dayanmaktadır. Beyaz çayın çok faydalı olduğu bilindiğinden, yabancı ülkelerden gizli tutulmuş ve sadece imparator ailesi için üretilmiştir. Günümüzde hala en az üretilen çay cinsidir.
Beyaz çay, Camellia Sinensis bitkisinin yapraklarının tam olgunlaşmadan toplanması sonucu ortaya çıkar. Yapraklar tam olarak olgunlaşmadığı için beyaz tüysü bir görüntüsü olur. Beyaz çay adını bu görüntüsünden almıştır. Beyaz çayın birçok çeşidi vardır. Bu çeşitler aromaya, tomurcuk sayısına, yapraklarına göre değişiklik gösterir. En kaliteli beyaz çay silver needle olarak bilinen çaydır. Bu çay tamamen açılmamış yapraklardan oluşur.
Beyaz çayı tek tek el ile toplandığı ve işlem görmediği için daha doğal ve faydalıdır. Ek olarak, daha az işlem gördüğünden kateşin adı verilen antioksidanlar bakımından oldukça zengindir. Kateşinler kanserli hücrelerin oluşumunun engellenmesinde, beyin gelişiminin sağlanması gibi birçok etkileri vardır. Uzman Diyetisyen Çağatay Köşkeroğlu, adını sıkça duyduğumuz beyaz çayın diğer faydalarını şöyle sıraladı:
- İçerdiği kateşinler, damarların genişlemesini sağlayarak kan basıncısı düşürür ve kalp sağlığını korumada yardımcı olur.
- Kafein içerdiğinden dolayı yağ yakımının hızlanması ve kilo vermede yardımcı olduğu bilinir.
- Antioksidan içeriğinden dolayı serbest radikallerin oluşumunu engeller ve cilt yıpranmalarını önlemede destek verir.
- Hücre yenileyici özelliğine sahip içeriğinden dolayı hücrelerin yenilenmesine yardımcı olur.
- Bağışıklık sisteminin korunmasında rol oynar.
- Tansiyon ve kolestrolün düşürülmesine destek verir.
- Diş sağlığı için oldukça etkilidir.
Surp Agop Hastanesi'nden Diyetisyen Gülhan Koca beyaz çay hakkında bilgiler veriyor.
Beyaz çayın faydaları nelerdir?
- Beyaz çayda yüksek oranda “kateşin” adı verilen flavonoidler bulunur. Bu kateşinler kolon, prostat, mide gibi birçok kanser türüne karşı koruyucu etki göstermektedir. Kanser hücrelerinin büyümesini durdurarak yenilerinin gelişimini engellemektedirler.
- Beyaz çayın yeşil ve siyah çaya göre antioksidan özelliği daha fazladır. Güçlü antioksidan özelliğiyle serbest radikalleri vücuttan uzaklaştırır. Bağışıklık sistemini güçlendirir. Hastalıklardan koruyucu etki gösterir.
- Güneş, stres ve kötü beslenmeye bağlı oluşan erken yaşlanmaya karşı, hücrelerin zarar görmesini engelleyerek cildi korur ve yaşlanma etkilerini geciktirir.
- Damarlarda düzgün kan akışını sağlayarak yüksek kan basıncını önler.
- Kafein oranı yeşil ve siyah çaya göre çok düşüktür.
- Metabolizmayı hızlandırarak yağ yakımını artırır. Doğru beslenme ve egzersize destek olarak içilen beyaz çay kilo vermeye ve kilonun korunmasına yardımcı olur.
- Virüslere karşı vücudu koruyucu özelliği bulunmaktadır. HIV semptomlarının azalmasına yardımcı olur.
- İyi kolesterolü (HDL) yükseltirken kötü kolesterolü (LDL) düşürerek kalp-damar sağlığını korumaya yardımcı olur. Yapılan araştırmalarda günde 2 veya daha fazla beyaz çay içerek kişilerde kalp krizine bağlı ölüm riskinin %50 oranında azaldığı görülmüştür.
- Beyaz çay, kan şekerini ve insülin seviyesini de düzenleyerek şeker hastalığının önlenmesinde ve tedavisinde olumlu etki gösterir.
- İçeriğinde bulunan az miktardaki florid diş ve diş etlerini korur. Dişlerde plak, çürük oluşumunu önler ve ağızda kötü kokulara sebep olan bakterileri öldürür.
- Kemik yapısını güçlendirir. Romatoid artrit ve romatizmal hastalıklarda olumlu etki gösterir.
Beyaz çayın bir diğer faydaları da şunlardır;
- İçeriğinde güçlü antioksidan içeren beyaz çay, kırışıklıklar ve pigmentasyonları oluşturan serbest radikalleri ortadan kaldırabiliyor.
- Beyaz çayın antioksidanları, egzama veya kepek gibi sorunların neden olduğu kızarıklık ve iltihabı azaltabiliyor.
- İçeriğinde bulunan epigallokateşin gallat adlı antioksidan, saçların uzamasını arttırıyor ve erken saç dökülmesinin önüne geçebiliyor.
- Beyindeki uyanıklık ve odaklanmayı geliştirirken aynı zamanda uyaranları sakinleştirerek rahatlamamızı sağlıyor.
- İçeriğinde C ve K vitaminleri bulunuyor.
Beyaz çay nasıl tüketilmeli?
Beyaz çay kesinlikle kaynatılmamalıdır. Demleme yöntemiyle 5-6 dk bekletilip içilebilir. Sallama çay için ise 1 dakikalık bekleme süresi yeterli olacaktır. Hafif bir tadı olduğu için baharatlı yemeklerden sonra içilmesi takdirde tadını alamayabilirsiniz. Bu yüzden hafif yemeklerden sonra içilmesi daha doğru olur.
Referanslar:
1) Uzman Diyetisyen Çağatay Köşkeroğlu
2) Diyetisyen Gülhan Koca, Surp Agop Hastanesi
YORUMLAR