Aşk sıklıkla bir gizem gibi görünür, peki ya aşık olmayı biraz daha kolaylaştırmanın bir yolu olsaydı?
Psikolog Arthur Aron ve çalışma arkadaşları, "aşka götüren 36 soru" olarak bilinen bir dizi soru geliştirdiler. Amaçları, iki insan arasında yakınlık gelişme sürecini hızlandırmaktı — ve bazıları bu soruların aşkı bile ilham edebileceğini söylüyor. Aron’un çalışmasında, sorular iki kişinin birbirini daha iyi tanımasına yardımcı olmanın ötesine geçmiş; katılımcılardan bir çift, sonunda evlenmişti.
Geliştirilen bu 36 soru, insanlar arasında daha derin konuşmalar yaratmak üzere yapılandırılmıştır. Sorular, başlangıçta daha az kişisel konulardan başlar, ardından giderek daha anlamlı ve savunmasız yanıtlar gerektirir. Bu tür samimi bir diyalog kurmak, bireylerin birbirlerini daha iyi anlamalarına, bağ kurmalarına ve duygusal yakınlık geliştirmelerine yardımcı olur.
Bu 36 soru, insanlar arasında daha güçlü bağlar kurmanın bilimsel olarak kanıtlanmış bir yolu olarak tanıtılıyor. Peki, bu gerçekten doğru mu? Bu tür sorular güven ve yakınlık oluşturabilir, ancak tek başına aşkı garanti eden sihirli bir kestirme yol değildir.
36 sorunun bilimsel arka planı
Orijinal “aşka götüren 36 soru”, 1990’lı yıllarda Arthur Aron, Elaine Aron ve diğer araştırmacılar tarafından yürütülen bir çalışmayla ortaya çıktı. Sosyal psikolog Arthur Aron, 36 soruyu, kişiler arası yakınlığı artırmanın yollarını araştırdığı bir çalışması için geliştirdi. Çalışmanın amacı, karşılıklı kendini açmaya dayalı yapılandırılmış bir soru setinin, insanlar arasında bağ kurmayı kolaylaştırıp kolaylaştıramayacağını incelemekti.
Aron, bu soruların asıl amacının insanların kısa sürede birbirlerine daha yakın hissetmelerini sağlamak olduğunu açıkladı. Aron: "Bu, aşık olmakla aynı şey değil. Aşkın, derin bir bağ kurma isteği gibi başka bileşenleri vardır. Romantik aşk söz konusu olduğunda genellikle cinsellik de bu bileşenlerden biridir. Yani tamamen aynı şey değil” ifadelerini kullandı.
Sorular nasıl işliyor?
36 soru üç ayrı gruba ayrılmıştır. İlk grup daha rahat ve yüzeysel sorulardan oluşur. İlerleyen sorular giderek daha kişisel hale gelir ve bireylerden açık, dürüst ve savunmasız yanıtlar bekler. Aron’un çalışmasında, katılımcılar sırayla birbirlerine bu soruları sorup yanıtladılar ve oturum sonunda birkaç dakika boyunca kesintisiz göz teması kurdular.
İlk kez bu soruları deneyen çift, Aron’un laboratuvarında çalışan araştırma asistanlarıydı. Çalışmanın amacını bilmiyorlardı, ancak süreç sonunda birbirlerine aşık oldular ve evlendiler. Bu yöntem genellikle aşkı garantileyen bir formül olarak sunulsa da, aslında bu sürecin asıl gösterdiği şey, niyetli iletişimin duygusal bağ kurmada ne kadar önemli olduğudur.
36 soruyu nasıl kullanmalı?
Eğer siz de bu 36 soruyu kullanarak biriyle daha derin ve anlamlı bir bağ kurmak istiyorsanız, öncelikle bu tür samimi bir konuşma için güvenli ve rahat bir ortam yaratmak çok önemlidir.
Doğru ortamı seçin: Konuşmayı rahat, özel ve dikkat dağıtıcı unsurlardan uzak bir yerde yapın. İkinizin de kendinizi huzurlu hissettiği bir ortam seçin.
Kuralları konuşun: Sorulara başlamadan önce, konuşmanın nasıl ilerleyeceğiyle ilgili bazı temel kurallar belirleyin. Karşınızdaki kişiye bu soruları aniden sormayın; amacını anlatın ve bu tür açık bir sohbete hazır olup olmadığını öğrenin.
Soruları sırasıyla sorun: Soruların belirli bir sırası vardır, bu yüzden sıralamayı bozmadan ilerlemek önemlidir. İlk grup daha basit ve tanıdık sorular içerirken, ilerleyen kısımlar daha kişisel hale gelir.
Karşınızdakini dikkatle dinleyin: Karşınızdaki kişi yanıt verirken aktif dinleme pratiği yapın. Göz teması kurun, gerçekten ilgilendiğinizi gösterin ve sözünü kesmeden dinleyin.
Dürüst olun: Kendi duygularınızı, düşüncelerinizi ve deneyimlerinizi dürüstçe paylaşın. Bu konuşmanın amacı, kendinizle ilgili samimi detayları paylaşmaktır.
Duyguları onaylayın: Sorular ilerledikçe duygusal tepkiler ortaya çıkabilir. Karşınızdaki kişiye empatiyle yaklaşın ve duygularını anladığınızı hissettirin.
Gerekirse ara verin: Konuşma yoğunlaştığında mola vermekten çekinmeyin. Her iki tarafın da kendini güvende hissetmesi önemlidir.
Üzerine düşünün: Konuşma bittikten sonra, bu deneyimin sizde uyandırdığı duygular üzerine düşünün. Neler hissettiniz, ne öğrendiniz, ilişkinizi nasıl etkiledi? Bunları değerlendirin.
36 soru: Ayrıntılı liste
36 soru, üç sete (her biri 12 sorudan oluşan bölümler) ayrılmıştır. Sırayla yanıtlayın...
1. Set
Bu ilk grup, taraflar arasında temel bir yakınlık kurmayı amaçlar. Sorular başlangıçta daha yüzeysel olup giderek kişiselleşir.
- Dünyadaki herhangi biriyle akşam yemeği yeme şansınız olsa, kimi seçerdiniz?
- Ünlü olmak ister miydiniz? Hangi şekilde?
- Telefonla aramadan önce ne söyleyeceğinizi prova eder misiniz? Neden?
- Sizin için “mükemmel” bir gün nasıl olurdu?
- En son ne zaman kendinize şarkı söylediniz? Başkasına?
- 90 yaşına kadar yaşayacak olsanız ve son 60 yıl boyunca 30 yaşındaki bedeninize veya zihninize sahip olma şansınız olsa, hangisini seçerdiniz?
- Nasıl öleceğinizle ilgili gizli bir tahmininiz var mı?
- Siz ve partnerinizin ortak üç özelliğini söyleyin.
- Hayatınızda en çok ne için minnettarsınız?
- Yetiştirilme tarzınızla ilgili değiştirmek istediğiniz bir şey olsaydı, ne olurdu?
- Dört dakika boyunca partnerinize hayat hikayenizi olabildiğince ayrıntılı anlatın.
- Yarın sabah herhangi bir yeteneğe veya özelliğe sahip olarak uyanabilseydiniz, bu ne olurdu?
2. Set
Bu grup, duygusal yakınlığı artırmaya odaklanır. Kişisel deneyimler, değerler ve duygular ele alınır.
- Bir kristal küre size geleceğiniz, hayatınız veya kendiniz hakkında gerçeği gösterebilseydi, ne öğrenmek isterdiniz?
- Uzun zamandır yapmak isteyip de yapmadığınız bir şey var mı? Neden yapmadınız?
- Hayatınızdaki en büyük başarınız nedir?
- Bir arkadaşlıkta en çok neye değer verirsiniz?
- En değerli anınız nedir?
- En korkunç anınız nedir?
- Bir yıl sonra aniden öleceğinizi bilseydiniz, şu anki yaşam tarzınızda neyi değiştirirdiniz? Neden?
- Dostluk sizin için ne ifade ediyor?
- Sevgi ve şefkatin hayatınızdaki rolü nedir?
- Partnerinizin beş olumlu özelliğini sırayla paylaşın.
- Aileniz ne kadar sıcak ve yakın? Çocukluğunuzun diğerlerinden daha mutlu olduğunu düşünüyor musunuz?
- Annenizle ilişkiniz hakkında ne hissediyorsunuz?
3. Set
Son grup, derin duygusal yakınlık kurmaya yöneliktir.
- Üç tane doğru “biz” cümlesi kurun (Örnek: “Biz şu anda bu odada hissediyoruz ki...”).
- Şu cümleyi tamamlayın: “Keşke paylaşabileceğim biri olsaydı...”
- Partnerinizle yakın bir arkadaş olsaydınız, onun bilmesini istediğiniz önemli bir şeyi paylaşın.
- Partneriniz hakkında sevdiğiniz bir şeyi söyleyin; bu kez tamamen dürüst olun, genelde dile getirmediğiniz şeyleri ifade edin.
- Hayatınızda yaşadığınız utandırıcı bir anı paylaşın.
- En son ne zaman birinin önünde ağladınız? Tek başınıza?
- Partnerinizde şimdiden hoşunuza giden bir şeyi paylaşın.
- Şaka yapılmayacak kadar ciddi bulduğunuz bir şey var mı?
- Bu akşam ölmek üzere olduğunuzu ve kimseyle iletişim kurma şansınız olmadığını bilseydiniz, kime ne söylememiş olmaktan en çok pişmanlık duyardınız? Neden söylemediniz?
- Eviniz yanıyor, sevdiklerinizi ve evcil hayvanlarınızı kurtardıktan sonra, yalnızca bir şeyi daha kurtarma şansınız var. Ne olurdu? Neden?
- Ailenizden kimin ölümü sizi en çok sarsardı? Neden?
- Kişisel bir sorununuzu paylaşın ve partnerinizden bu konuda ne yapacağını sormasını isteyin. Ayrıca partnerinizin, bu sorunla ilgili olarak sizin nasıl hissettiğinizi yansıtmasını isteyin.
36 soruyu sormanın faydaları
İster bu 36 soruyu kullanın ister sadece dürüst bir sohbet edin, soru temelli bir diyalog kurmak ilişkiler açısından pek çok fayda sağlayabilir:
1. Daha yakın bir bağ kurmak
36 sorunun yapılandırılmış yapısı — daha az kişisel sorularla başlayıp giderek daha anlamlı hale gelmesi — insanların genellikle zamanla geliştirdiği bir konuşma biçimini taklit eder. Kişiler düşüncelerini, duygularını ve anılarını paylaştıkça, partnerleri hakkında daha fazla şey öğrendikçe, doğal olarak aralarındaki yakınlık hissi artar.
2. Daha büyük bir savunmasızlık (Duygusal açıklık)
Savunmasızlık, sağlıklı ilişkiler için çok önemlidir. İnsanların kendilerini oldukları gibi gösterebilmelerini sağlar ve dürüstlüğü engelleyen duygusal duvarları yıkar. Sorular ilerledikçe, insanlar kendilerinin daha derin, daha hassas yönlerini paylaşmak zorunda kalır. Bu da gerçek bir dürüstlüğün ve güvenin temellerini atan bir alan yaratır.
3. Uyumunuzu keşfetmek
Yeni bir ilişkideyseniz, 36 soru partneriniz hakkında çok daha fazla şey öğrenmenizi sağlar — değerleri, hedefleri ve gelecek planları dahil. Bu konuşma, karşınızdaki kişiyi daha yakından tanıma ve gerçekten uyumlu olup olmadığınızı değerlendirme fırsatıdır. Eğer hedefleriniz, inançlarınız ve beklentileriniz uyuşmuyorsa, sizi bir yere götürmeyecek bir ilişkiye gereksiz yatırım yapmaktan kaçınabilirsiniz.
4. Bağınızı güçlendirmek
Uzun süreli bir ilişkideyseniz, 36 soru mevcut bağınızı güçlendirmenin harika bir yoludur. Bu sorular, yakınlık ve bağlılık duygusunu uyandıracak şekilde tasarlanmıştır. Eğer ilişkinizde uzaklaşma, soğuma veya sıkılma hissediyorsanız, yeniden bağ kurmak ilişkinize heyecan ve tazelik getirebilir.
Üstelik, yıllardır birlikte olsanız bile birbiriniz hakkında öğrenilecek yeni şeylerin her zaman var olduğunu hatırlatır.
Kaynak: Kendra Cherry. "Unpacking the 36 Questions That Lead to Love: Why and How They Work". Şuradan alındı: https://www.theguardian.com/lifeandstyle/2015/jan/14/love-is-getting-answers-right-to-36-questions. (26.09.2025).
YORUMLAR