Büyüme atağı nedir?
"Büyüme atağı hangi aylarda başlar? Büyüme atağı ne zaman biter? Büyüme atağı belirtileri nelerdir?" Büyüme atağı hakkında merak ettiğiniz her şey haberimizde!
Bebekler, rahim dışında, hayatları boyunca en çok ilk yıllarında büyürler. Bu yoğun gelişim periyodunda, bazı bebekler boy ve kilo artışında kısa süreli sıçramalar, büyüme atakları yaşarlar. Her çocuk farklıdır, dolayısıyla bu büyüme ataklarını kesin bir frekansa oturtmak mümkün değildir. İlk sıçrama genellikle, yeni doğan bebeklerin 7 ile 10. gününde gerçekleşiyor. Bu dönemde bebek emmeyi, anne de emzirmeyi öğreniyor, işler daha rahat bir şekilde ilerlemeye başlıyor. Birinci ayda bir diğer çıkış görülebiliyor.
Diğer ölçütler ise şöyle: Bebek 4 ayda kilosunu ikiye katlıyor mu? Bir yılda üç katına çıkıyor mu? Kendi büyüme eğrisi çerçevesinde genel açıdan ilerleme kaydediyor mu?
Büyüme ataklarıyla ilgili Diğer bir yaklaşım da bu atakların, fiziksel gelişimin ötesinde yeni gelişen becerilerle senkronize olması. Mesela, bebeğinizin dönmeyi, tutmayı, oturmayı öğreneceği zamanlar gibi. Bunları da büyüme atağı olarak değerlendirmek mümkün. Büyüme atakları genelde 3. ve 6. haftalarda ve 3. ve 6. aylarda görülüyor. Ancak en iyi ölçü, bizzat bebeğinizin kendisi. İşte dikkat etmeniz gereken belirtiler:
1- Bebeğinizin karnı sürekli açsa...
Bebeğiniz, beslenme rutinini çözdüğünüzü düşündüğünüz bir anda, aniden gece gündüz yemek istemeye başlıyor. Emen bir bebek söz konusu olduğunda, bu durum 2 ile 4 günlük bir maraton anlamına gelebilir. Mama ile beslenen bebeğe ise bir biberon yetmeyebiliyor. Pediatrist Dr. Joshua May, “Hayatın ilk yılında her şey hızlı bir şekilde ilerliyor. Metabolizma hızlı, beslenme ihtiyacının sıklığı yoğun” diyor ve ekliyor: “Bütün bu kaloriler gelişim için kullanılıyor. Ya yağ hücrelerinin, kasların oluşumuna gidiyor ya da hormonların da yardımıyla kemiklerin fiziksel yapısının değişimine.”
2- Bebeğinizin uyku düzeni değiştiyse...
Kimi ebeveynler büyüme atakları sırasında bebeklerinin daha fazla uyuduğunu söylerken, kimileri tam tersinin yaşandığını ifade ediyor. Kesin olan bir şey var ki o da uykunun, gelişim hormonunun üretiminde hayati bir rolü olduğu. O yüzden bırakın, sürekli kucağınızda durmak isteyen bebeğiniz doğanın karşı konulmaz akışı ile uyusun. Nasıl olsa büyüyecek ve o kucaktan inecek.
3- Bebeğiniz, olduğundan daha mızmızsa...
Bu durum, ilk iki işaretin bir yan ürünü olabilir: Ekstra aç ya da yorgun bir bebek elbette ki daha mızmız olur. Peki, bebekler büyürken acı çekerler mi? “Eğer ciddi bir gelişim yaşanıyorsa, esneyen tendonlar ve kaslar biraz ağrı ile ilişkilendirilebilir. Bunu, ileriki yaş aralıklarında kesinlikle görüyoruz” diyor Dr. May.
4- Bebeğiniz yeni numaralar öğrendi
Bebeğin beyni vücudunun geri kalanı ile birlikte fiziksel olarak genişlediğinden, kafatası büyür ve kaynaşmaya başlar. Bu yüzden bebeğin bıngıldağı, bir yaşına dek neredeyse tamamen kapanmış olur. Beyin gelişimi de vücut gelişimi gibi, özellikle ilk yıllarda çok hızlı ilerler. Bu durum, her an yeni şeyler öğrenen ve bundan başı dönen bir bebeğe yol açabilir.
Dr. Musa Bostancıoğlu, bebeklerde görülen büyüme ataklarını anlattı.
Büyüme atağı nedir?
Bebek, doğumundan itibaren de belirli haftalarda yoğun büyüme ve gelişme dönemleri yaşar. Bu haftalarda bebekler; normalden daha huysuz olabilir, daha fazla ağlayabilir, uyku problemleri yaşayabilir, iştahsız ama tam tersi bazen daha iştahlı olabilir. Bunun en önemli nedeni, bebeğin büyüyor olmasıdır. Bebekler belli aylarda, büyüme atağı yaşarlar. Bu şu demektir: Çevrenin farkına varırlar, ihtiyaçları değişir, beslenme ve güven ihtiyaçlarına yenileri eklenir. Bu ihtiyaçlar; renkleri keşfetmek, hareket eden nesneleri ayırt etmek, insan mimiklerini anlamlandırmak ve kendi bedeninin sınırlarını keşfetmesi olarak sıralanabilir. Çevrenin farkına varan bebek, bu çevreye katılmak ister; bu, gelişimi açısından çok olumlu bir şeydir. İşin en güzel yanı, bu büyüme atakları geçtiğinde arkasında çok tatlı yeni beceriler bırakır. Gülmek, oyuncağına vurarak çıkardığı sesi dinlemek, alkış yapmayı öğrenmek, ebeveynini tanıyıp izlemek, yüzüstü dönebilmek, oturmak, emeklemek yürümeye başlamak gibi.
Bu dönemde bebeğiniz ile tensel teması artırın
Bebeğin çevredeki uyaranlara ilgisinin artması, beslenmeye vakit ayırmak istememesine ve beslenmeyi reddetmesine neden olabilir. Annelerin bu dönemlerde bebeklerini iyi gözlemleyip, onların ihtiyaçlarını ve isteklerini doğru tekniklerle sabırla karşılamaları son derece önemlidir. Bu ona bol bol sarılarak tensel teması artırıp güvende olduğunu hissettirmekle daha fazla uykuyla, daha fazla kucakla, daha fazla emzirme ve beslemeyle olabilir.
Büyüme atakları ne zaman görülür?
Büyüme atağı beklenen haftalar, bebekten bebeğe küçük oynamalar olmakla birlikte; 5. hafta 8. hafta 12. hafta 19. hafta 26. hafta 36. hafta 42. hafta 55. hafta, 64 ve 76. haftalardır. 2 yaşa kadar toplamda 10 büyüme atağı gösterip en son 2. yaş sendromunu yaşarlar. Bebeklerde büyüme atakları 2-4 gün arasında sürer. Bebek büyüdükçe atak süreleri bir haftaya kadar uzayabilir.
“Ataklar bebeğin sosyal gelişimine de katkı sağlar”
Bebekler bu dönemlerde motor ve zihinsel gelişimlerinin yanı sıra sosyal gelişim anlamında da ciddi ilerlemeler gösterirler. Bebeğin sinir sisteminin olgunlaşması, beyninin süratle gelişmesi ve bunlara bağlı olarak duygularının çeşitlenmesi her büyüme atağı sonrasında onun dünyaya daha fazla adapte olmasını sağlar. Büyüme atağından farklı olarak 3. hafta ile 3 ay arasında gaz sancıları olabilir. Üç saatten uzun süren, haftada en az üç kez yineleyen nedeni bilinmeyen ağlamalara “Kolik” denir. Bu ağlamalar, genellikle günün belli saatlerinde özellikle de akşamları olmaktadır, bebeği kucağa alıp sallamakla, saç kurutma makinası veya elektrik süpürgesinin çıkardığı gibi “şşşıııııttt” tarzı sesleri dinletmekle geçer. 2-4 ay arasında tükürük bezleri gelişirken damaklarda kaşınma, salya akması gibi belirtiler görülür. 6-7. Ayda diş çıkarırken 38 dereceye kadar; hafif ateş, salya akması, ishal olmaksızın dışkıda yumuşama ve huzursuzluk görülebilir. Ancak; ateş, ishal, kusma halsizlik, kendini salma gibi semptomlar kesinlikle büyüme atağı kaynaklı değildir. Bu bulgular varsa doktora götürülmelidir. Komşu, akraba eş dost tavsiyesiyle bebeğe doktorun önermediği herhangi bir ilaç verilmemelidir.
Büyüme atağı döneminde ebeveynler ne yapmalı?
Çok huzursuz olduğunda, uyumakta zorlandığında ılık bir banyo ve sonrasında masajla rahatlatabilir. Bu dönemlerde bebek sık sık emmek hatta sürekli memede kalmak istediğinden anneler sütünün yetmediğinden korkar. Büyüyen bebeğin anne sütü ihtiyacı da artmıştır ve bebeğin daha sık emzirilmesiyle bu ihtiyaca karşılık verilmiş olur hemen mamaya başlanmamalıdır. Büyüme atağı veya başka bir huysuzluk döneminde uyku eğitimi, tuvalet eğitimi, ek gıdaya başlama ve sünnet gibi radikal değişimler yapılmamalıdır. Zira bebek zaten kendini rahatsız eden bir dönüşüm sürecindedir, rutinlerinin değişimi atak yaşatmaktadır, bir de bunun üstüne başka rutin değişimleri eklenmemelidir.
Bir gebenin 40 haftası
Anne karnındaki bebekte her hafta değişimler meydana gelir. Peki dünyaya gelmeye hazırlanan bebeğin gelişimi nasıl ilerler?
YORUMLAR