UNICEF Küresel Araştırma ve Öngörü Ofisi tarafından yayınlanan "Çocuk Refahı" analizine göre, dünyanın en zengin ülkelerinin çoğundaki çocuklar COVID-19 salgınının başlangıcından bu yana akademik performanslarında, ayrıca ruhsal ve fiziksel sağlıklarında ve mutluluklarında belirgin düşüşler yaşadı.

Türkiye, OECD ülkeleri arasında sondan ikinci olarak 35. sırada yer aldı. Çocuk ruh sağlığında otuz beşinci, fiziksel sağlık ve yetenekler sıralamasında ise otuz sekizinci sıraya yerleşti.

UNICEF Küresel Araştırma ve Öngörü Ofisi tarafından yayınlanan analizde; Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü'ndeki (OECD) ve Avrupa Birliği'ndeki (AB) 43 ülke, çocukların ve ergenlerin ruhsal refahı, fiziksel sağlığı ve becerileri açısından sıralanıyor.

Yayınlanan son analize göre; 43 OECD/AB ülkesinde çocuklar akademik performanslarında, ayrıca ruhsal ve fiziksel sağlıklarında belirgin düşüşler yaşadı. Sonuçlara göre, çocuk refahında birçok zorlukla elde edilen ilerleme, iklim değişikliği gibi küresel olaylara ve şoklara karşı giderek daha savunmasız hale geliyor.

Çocuk olmak için en iyi ülkeler

UNICEF’in 5 yılda 1 yayınladığı “Karne 19: Öngörülemeyen Bir Dünyada Çocuk Refahı” adlı analiz, 2018 ve 2022 yıllarından gelen verileri karşılaştırarak COVID-19 salgınının ve küresel kapanmaların 43 OECD ve AB ülkesindeki çocukları nasıl etkilediğine dair bir bakış açısı sunuyor. Yayınlanan rapor, çocuk refahının üç ana boyutu hakkında veri sağlıyor. Zihinsel refah, yaşam memnuniyeti, fiziksel sağlık, akademik yeterlilik ve sosyal beceriler değerlendiriliyor.

Beş yıl önceki son analizden bu yana, Hollanda ve Danimarka, ruhsal sağlık, fiziksel sağlık ve becerilere göre çocuk olmak için en iyi iki yer olarak sıralamalarını korudular. Hollanda ve Danimarka’nın ardından Fransa geldi.

Raporda Bulgaristan, Hırvatistan, Macaristan, Romanya ve Slovakya ruhsal sağlık açısından yüksek sıralarda yer alırken, fiziksel sağlık açısından en alttaki üçte birlik sırada yer alıyor. Japonya, Kore Cumhuriyeti ve Slovenya beceriler açısından en üstteki üçte birlik sırada yer alırken, ruhsal sağlık açısından en alttaki üçte birlik sırada yer alıyor.

Çekya ve İzlanda fiziksel sağlık açısından üst sıralarda yer alırken, hem ruhsal sağlık hem de beceriler açısından alt sıralarda yer alıyor.

Rapor, birçok ülkenin pandemi sonrasında çocukların akademik becerilerinde, özellikle okuma ve matematik gibi temel becerilerde keskin düşüşler yaşadığı konusunda da uyarıyor. Üç ila 12 ay süren okul kapanışlarının birçok çocuğu uzaktan öğrenmeye zorladığını ve öğrenme kayıplarına yol açtığını hatırlatan raporda, çocukların akademik olarak olması gerekenden geride kalma oranının ortalama yedi ay ile bir yıl arasında olduğu tahmin ediliyor. Gerilemeler en çok, dezavantajlı ailelerin çocuklarında yaşandı.

İlginizi çekebilir: Kadınlar için en ideal ülkeler

“Çocuklara öncelik verilmesi gerekiyor”

Rapor hakkında açıklama yapan UNICEF Innocenti Direktörü Bo Viktor Nylund, "Pandemiden önce çocuklar zaten birçok alanda mücadele ediyorlardı ve zengin ülkelerde bile yeterli desteğe erişimleri yoktu” dedi ve şöyle devam etti; "Şimdi, artan ekonomik belirsizlik karşısında, ülkelerin çocukların eğitimine, sağlığına ve refahına öncelik vermesi gerekiyor, böylece yaşam boyu beklentileri ve mutlulukları ile toplumlarımızın ekonomik güvenliği sağlanabilir."

Okuma becerileri açısından da veriler sunan sonuçlara göre 43 ülkede, yaklaşık 8 milyon 15 yaşındaki kişi (yaş grubunun yaklaşık yarısı) okuryazarlık ve sayısal işlevler açısından “iyi değil” olarak değerlendirildi. Bu grup, yapılan testte temel bir metni anlayamadı ve bu da uzun vadeli beklentiler konusunda endişelere yol açtı. “İyi değil” kategorisine giren çocuk sayısında 2018'den bu yana yüzde dörtlük bir artış göze çarptı. 15 yaşındakilerin üçte ikisinden fazlasının bu kategoride olduğu Bulgaristan, Kolombiya, Kosta Rika, Kıbrıs ve Meksika'da bu rakamlar en yüksek oranda kaydedildi.

Çocuklar yaşamlarından memnun değil

Raporda çocukların yaşam memnuniyetinin pandemi sürecinde zarar gördüğüne ve mevcut verilere sahip 32 ülkenin 14'ünde memnuniyetin önemli ölçüde azaldığına dikkat çekilerek, çocukların ruh sağlığı konusunda endişeler dile getirildi. Bu alanda belirgin bir iyileşme gösteren tek ülke Japonya oldu.

Raporda ayrıca çocukların fiziksel sağlıklarıyla ilgili veriler analiz edilerek, mevcut verilere sahip 43 ülkenin 14'ünde çocukların aşırı kilo seviyelerinin önemli ölçüde arttığına dikkat çekildi.

Rapor, hükümetleri ve paydaşları çocukların refahındaki düşüşleri ele almak için dezavantajlı çocuklara sayısal, okuryazarlık ve dijital beceriler ile sosyal ve duygusal yeterlilikler, şiddet ve zorbalıkla mücadele, sağlıklı gıdalar sunulması, çözüm bulmak için çocuklarla birlikte çalışmak dahil olmak üzere becerilerin geliştirilmesini desteklemek gibi tedbirler öneriyor.

UNICEF Innocenti Direktörü Nylund sonuçlarla ilgili olarak "Çocukların karşılaştığı zorlukların boyutu, hayatlarının her aşamasında ihtiyaçlarını ele alan tutarlı, bütünsel, tüm çocukluğu kapsayan bir yaklaşıma ihtiyacımız olduğunu gösteriyor” diye konuştu.

Kaynak: UNICEF "Child Well-Being in an Unpredictable World

Innocenti Report Card 19" (2025) Şuradan alındı: https://www.unicef.org/press-releases/childrens-wellbeing-worlds-wealthiest-countries-took-sharp-turn-worse-wake-covid-19