Hoşgörü veya diğer adıyla tolerans penceresi, bir kişinin en etkili şekilde işlev görebildiği uyarılma bölgesini tanımlamak için kullanılan bir terimdir. İnsanlar bu bölge içinde olduklarında, bilgiyi kolayca alabilir, işleyebilir, entegre edebilirler ve diğer türlü günlük yaşamın taleplerine çok fazla zorluk çekmeden yanıt verebilirler.


Tolerans penceresi nedir?

Bir kişi tolerans penceresi içinde olduğunda, genellikle zihni daha iyi çalışır ve uyaranları etkili bir şekilde işleyebilir. Bu kişi muhtemelen kendini bunalmış veya içine kapanık hissetmeden mantıklı düşünebilir ve sakince kararlar verebilir. Aşırı stres zamanlarında, insanlar genellikle aşırı uyarılma dönemleri veya tam tersine hiçbir uyarıya cevap veremedikleri dönemler yaşarlar. Savaş ya da kaç tepkisi olarak da bilinen aşırı uyarılma, genellikle aşırı uyanıklık, kaygı, panik duyguları ve bitmek bilmeyen düşüncelerle karakterizedir. Tepkisizlik veya donma tepkisi ise duygusal uyuşukluk, boşluk veya felç duygularına neden olabilir.


Bu durumların herhangi birinde, kişi uyaranları etkili bir şekilde işleyemez hale gelebilir. Beynin prefrontal korteks bölgesi, bir anlamda, rasyonel düşünme yeteneğini etkileyerek kapanır ve sıklıkla kaotik tepkiler veya aşırı katı tepkiler şeklinde düzensiz duygularının gelişmesine yol açar. Bu dönemlerde kişinin tolerans penceresinin dışında kaldığı söylenebilir.


Tolerans penceresi neyi değiştirir?

Her bireyin tolerans penceresi farklıdır. Dar bir tolerans penceresine sahip olanlar, genellikle duygularının yoğun ve yönetilmesi zor olduğunu hissedebilirler. Daha geniş bir tolerans penceresine sahip olanlar, yoğun duygularla veya durumlarla, işlev yeteneklerinin önemli ölçüde etkilendiğini hissetmeden başa çıkabilir. Tolerans penceresi çevreden de etkilenebilir: insanlar genellikle kendilerini güvende ve desteklenmiş hissettiklerinde pencerenin içinde daha fazla kalabilirler.



Tolerans penceresine sığmadığımızda…

Travmatik veya olumsuz bir olayın stresi, bir kişiyi tolerans penceresinden “itme” etkisine sahip olabilir. Travmatik bir olay yaşamış kişiler, stresörlere, hatta küçük olanlara bile aşırı veya oldukça az bir uyarılma ile tepki verebilirler. Deneyimlerinin bir sonucu olarak, dünyanın güvensiz olduğuna inanmaya başlayabilir ve sonuç olarak daha dar bir hoşgörü penceresi ile yaşayabilirler. Dar bir tolerans penceresi, insanların tehlikeyi daha kolay algılamasına, gerek gerçek gerekse hayali tehditlere karşı savaş veya kaç ya da donma tepkisi ile tepki vermesine neden olabilir.


Sıklıkla tolerans sınırlarının dışında çalışan kişiler, depresyon ve anksiyete gibi zihinsel sağlık sorunları yaşayabilir. Genellikle aşırı uyarılma durumunda olan bir kişi, geçmişe dönüşler, kabuslar ve derealizasyon gibi travma sonrası stres belirtileri geliştirebilir. Genellikle hipo-uyarılma durumunda olan bir kişi ayrışabilir, hafıza sorunları yaşayabilir ve duyarsızlaşma duyguları yaşayabilir.


Tolerans penceresini genişletmek

Düzensiz duygular yaşayan bireyler, tolerans pencerelerine geri dönmek için bazı tekniklerden yardım alabilir. Pek çok ruh sağlığı uzmanı tarafından faydalı kabul edilen teknikler olan temellendirme ve farkındalık becerileri, çoğu zaman insanların şu anda kalmasına yardımcı olabilir. Örneğin, şu anda deneyimlenen fiziksel duyumlara odaklanarak, aşırı uyarılmayı etkin bir şekilde yönetmek için kendilerini yeterince sakinleştirerek ve yatıştırarak anda kalabilirler. Bu gibi farkındalık artırıcı teknikler ve diğerleri terapide öğrenilebilir.


Pek çok kişi hoşgörü pencerelerini genişletebilir ve bunu yaparak sakinlik duygularını artırabilir, stresle daha uyumlu yollarla başa çıkabilir. İnsanların acı veren anıları ve duyguları işlemesi için güvenli bir alan sağlayan terapi, birçokları için faydalı bir adım olabilir. Bir ruh sağlığı uzmanının yardımıyla, bireyler çoğu zaman duygularıyla bütünleştiremeyecek kadar düzensiz olmadan iletişim kurabilirler. Bu şekilde duygusal düzenleme yeteneklerinin artırılması, daha geniş bir tolerans penceresine yol açabilir ve iç çatışmaları önleyebilir.


Referans: “Window of Tolerance”. Şuradan alındı: https://www.goodtherapy.org/blog/psychpedia/window-of-tolerance




Facebook Yorumları

YORUMLAR

Yorum kurallarını okumak için tıklayınız!

İnternet sitemizde kullanılan çerezlerle ilgili bilgi almak ve tercihlerinizi yönetmek için Çerez Politikası, daha fazla bilgi için Aydınlatma Metni sayfalarını ziyaret edebilirsiniz. Sitemizi kullanarak çerezleri kullanmamızı kabul edersiniz.