Laktoz intoleransı, vücudun çoğunlukla süt ve süt ürünlerinde bulunan bir şeker türü olan laktozu sindiremediği yaygın bir sindirim sorunudur.

Laktoz intoleransının belirtileri nelerdir?

Laktoz intoleransı belirtileri genellikle laktoz içeren yiyecek veya içeceklerin tüketilmesinden sonraki birkaç saat içinde gelişir.

Bunlar şunları içerebilir:

Şişkinlik

Gaz problemi

İshal

Mide krampları ve ağrıları

Karın gurultusu

Hazımsızlık

Belirtilerinizin şiddeti ve ortaya çıktıkları zaman, tükettiğiniz laktoz miktarına bağlıdır. Bazı insanlar hala herhangi bir semptomu tetiklemeden bir bardak süt içebilirken, bazıları ise sütle tatlandırılmış bir kahve dahi tüketemeyebilirler.

Laktoz intoleransı neden olur?

Vücut, laktaz adı verilen bir madde kullanarak laktozu sindirir. Bu, laktozu, kan dolaşımına kolayca emilebilen glikoz ve galaktoz adı verilen 2 şekere ayırır. Laktoz intoleransı olan kişiler yeterli laktaz üretmezler, bu nedenle laktoz, bakteriler tarafından fermente edildiği sindirim sisteminde kalır. Bu, laktoz intoleransı ile ilişkili semptomlara neden olan çeşitli gazların üretimine yol açar.

Vücudun yeterince laktaz üretmemesinin altında yatan nedene bağlı olarak, laktoz intoleransı geçici veya kalıcı olabilir. Yetişkinlerde gelişen vakaların çoğu kalıtsaldır ve yaşam boyu olma eğilimindedir, ancak küçük çocuklarda görülen vakalara genellikle sindirim sistemindeki bir enfeksiyon neden olur ve sadece birkaç hafta sürebilir. Laktoz intoleransı her yaşta gelişebilir. Bebekler ve küçük çocuklar da etkilenebilse de, birçok vaka ilk olarak 20 ila 40 yaşları arasındaki kişilerde gelişir.

Laktoz intoleransı süt alerjisi midir?

Laktoz intoleransı, süt alerjisi ile aynı şey değildir. Gıda alerjileri, bağışıklık sisteminizin belirli bir gıda türüne tepki vermesinden kaynaklanır. Bu, döküntü, hırıltı ve kaşıntı gibi semptomlara neden olur. Bir şeye alerjiniz varsa, küçük bir parçacık bile reaksiyonu tetiklemek için yeterli olabilirken, laktoz intoleransı olan çoğu insan, kişiden kişiye değişse de, herhangi bir sorun yaşamadan küçük miktarlarda laktoz tüketebilir.

Laktoz intoleransının tedavisi nedir?

Laktoz intoleransının tedavisi yoktur, ancak laktoz içeren yiyecek ve içecekleri azaltmak genellikle semptomları kontrol etmeye yardımcı olur. Bunun yanında laktoz sindiriminizi iyileştirmek için yemeklerinizle veya içeceklerinizle birlikte alabileceğiniz olan laktaz ikameleri almanız önerilebilir.

Laktoz intoleransı sağlığa zararlı mıdır?

Süt ve süt ürünleri kalsiyum, protein ve A, B12 ve D gibi vitaminleri içerir. Laktoz ayrıca vücudunuzun magnezyum ve çinko gibi bir dizi başka minerali emmesine yardımcı olur. Bu vitaminler ve mineraller güçlü, sağlıklı kemiklerin gelişimi için önemlidir. Laktoz intoleransınız varsa, doğru miktarda önemli vitamin ve mineral almak zor olabilir. Bu, sağlıksız kilo kaybına neden olabilir ve osteoporoz gibi bazı kemik hastalıkları geliştirmenize neden olabilir.

Laktoz intoleransım olduğunu nasıl anlarım?

Laktoz intoleransınız olup olmadığını anlamının yolu aslında basit ve nettir. En az iki hafta süresince diyetinizden laktoz içeren tüm süt ve süt ürünlerini çıkarmanız halinde semptomlarınız iyileşiyor ve geri eklediğinizde tekrar belirginleşiyorsa bu, laktoz intoleransınız olduğu anlamına gelir.

Laktoz intoleransı olanlar nasıl beslenmeli?

Çoğu durumda, laktoz içeren yiyecek ve içecekleri azaltmak veya bunlardan kaçınmak ve bunları laktoz içermeyen alternatiflerle değiştirmek, laktoz intoleransı semptomlarını kontrol etmek için yeterlidir.

Diyetinizdeki ana laktoz kaynağı, inek sütü, keçi sütü ve koyun sütü de dahil olmak üzere süttür. Laktoz intoleransının ne kadar hafif veya şiddetli olduğuna bağlı olarak, diyetinizdeki süt miktarını değiştirmeniz gerekebilir. Kimileri sütlü kahve içebilirken kimileri sütlü çikolata dahi yiyemez. Krema, peynir, yoğurt, dondurma ve tereyağı gibi sütle yapılan ürünler de laktoz içerir ve laktoz intoleransınız varsa bunlardan kaçınılması gerekebilir. Ancak bu ürünlerdeki laktoz seviyesi değişkendir ve bazen oldukça düşüktür, bu nedenle bazılarına herhangi bir sorun yaşamadan tüketebilirsiniz.

Kalsiyum gibi iyi bir temel besin kaynağı olduklarından, yiyebileceğiniz herhangi bir süt ürünü olup olmadığını öğrenmek için farklı gıdalarla denemeye değer. Süt veya laktoz genellikle gizli maddeler olduğundan, tüm yiyecek ve içecek ürünlerinin içeriğini dikkatlice kontrol etmeniz gerekebilir. "Laktoz" kelimesi mutlaka gıda etiketinde ayrı olarak listelenmez, bu nedenle süt, peynir altı suyu, lor ve peynir, tereyağı ve krema gibi süt ürünleri için içerik listesini kontrol etmeniz gerekir. Laktik asit, sodyum laktat ve kakao yağı gibi bazı bileşenler, içermediklerinde laktoz içeriyormuş gibi görünebilir. Laktoz intoleransınız varsa bu bileşenlerden kaçınmanız gerekmez.

Referans:

“Lactose intolerance”. Şuradan alındı: https://www.nhs.uk/conditions/lactose-intolerance/ (25.02.2019).