Son dönemde birçok kişi, stresi azaltıp uyku kalitesini artırdığına inandıkları için ‘karanlıkta duş’ alışkanlığını benimsiyor. Sabah duşu mu, akşam duşu mu? Günlük rutinlerin en büyük tartışmalarından biri bu. Sabah duşu taraftarları, duş başlığının altına girmenin insanı zinde, uyanık ve güne hazır hissettirdiğini savunur. Akşam duşunu tercih edenler ise günün tüm kirini üzerinden atıp tertemiz çarşafların arasına girmeyi över.
İnsanların yüzde 42’si duş almak için sabah saatlerini tercih ediyor; en yoğun zaman dilimleri ise 07.45 ve 07.54. Ancak uyku sorunları yaşayanların sayısı hızla artarken ve pek çok kişi çözümü magnezyum ya da melatonin takviyelerinde ararken, akşam saatlerinde alınan rahatlatıcı bir duşun aslında daha faydalı olup olmadığını sorgulamak gerekiyor.
Akşam yemeğinden sonra zaten yarı uykuluysanız, bu fikir kulağa ters gelebilir. Parlak ışıklar ve güçlü su akışıyla kendinizi neden yeniden uyandırasınız ki, yatağa girmeniz daha kolayken? İşte internetin bu soruya bir cevabı var: Karanlıkta duş. Tam olarak adından anlaşıldığı gibi. Büyük ve gözleri yoran tavan ışığını açmak yerine, özellikle akşam 5’ten sonra duş alırken ışıkları tamamen kapatmayı tercih eden kişilerin sayısı artıyor.
Duş alırken bunları yapmayın!
Bir internet kullanıcısı deneyimini şöyle anlatıyor: “Hayatımda yaşadığım en iyileştirici deneyimlerden biriydi. Karanlıkta duş almak korkutucu ve güvensiz gelebilir ama deneyene kadar yargılamayın. Kelimenin tam anlamıyla alışılmadık bir farkındalık yaşadım.”
Sosyal medyada çıkan ve tamamen saçmalık olduğu kanıtlanan sayısız wellness trendi var; ancak bu trendin şaşırtıcı şekilde bilimsel bir dayanağı bulunuyor. Uyku tıbbı uzmanı Dr. Allie Hare, konuyu şöyle açıklıyor: “Çalışmalar, yatmadan önce alınan ılık bir duş ya da banyonun uyku kalitesini artırdığını ve uykuya dalma süresini kısalttığını gösteriyor.”
Bunun nedeni, sıcak duşun çekirdek vücut ısısını düşürmesi. Bu, uykuya geçiş için önemli bir sinyaldir. Ayrıca düşük ışıkta duş almanın, uyku hormonlarından biri olan melatoninin salgılanmasını tetikleyerek vücuda ‘uyku zamanı’ mesajı veriyor. Faydalar bununla da sınırlı değil. Uzmanlar, karanlık ya da loş ışıkta duş almanın deneyimi bilinçli bir farkındalıkla yaşamayı sağladığını ve bunun da rahatlamaya yardımcı olduğunu söylüyor. Yatmadan önce gevşemek ve zihni kapatmak, uykuya geçişi kolaylaştırabilir.
Evde spa hissini biraz daha artırmak istiyorsanız, lavanta gibi rahatlatıcı kokular içeren duş jelleri ya da yağlar kullanabilirsiniz. Hafif bir müzik de zihni sakinleştirebilir ancak bazı insanlar için suyun sesi zaten yeterince rahatlatıcıdır.
Denemeden önce küçük bir uyarı: Ortamı güvenli hâle getirmeyi unutmayın. Karanlık duş sırasında kayıp banyoda çıplak hâlde yere kapaklanmak pek de meditatif bir deneyim sayılmaz. Buradaki mesele zifiri karanlık değil, loş ışık. Uzmanlar, tamamen karanlık olmaması için mutlaka bir mum ya da düşük ışık kaynağı bulundurulmasını öneriyor. Loş ışık deneyimi bozmaz, aksine kazaları önler.
Zamanı maksimum verimle kullanma çağında, karanlıkta duşlar; kökeni 5 bin yıl öncesine, Hindistan’da ortaya çıkan Ayurveda tıp sistemindeki bilinçli yıkanma ritüeli snānaya uzanan bir farkındalık pratiğini yeniden hatırlatıyor. Yani bu, geçici bir trendden çok; zihin, beden ve ruhu çevreyle dengelemeyi amaçlayan eski bir ritüele dönüş. Biraz 'ruhsal' gelebilir ama belki de tam ihtiyacımız olan şey budur.
Dr. Clare Rooms ise temkinli yaklaşıyor: “Loş ışıkta duş almak, tek başına ciddi ya da kronik uyku problemlerini çözmez; ancak yatmadan önce oluşturulan rahatlatıcı bir rutinin faydalı bir parçası olabilir."
Kaynak: Lydia Spencer-Elliott. "Why experts think we should all be showering in the dark". Şuradan alındı: https://www.independent.co.uk/life-style/dark-shower-sleep-benefits-melatonin-b2882584.html. (13.12.2025).
Duşa okaliptüs asmanın faydaları
Feng Shui’ye göre banyo düzenlemesi nasıl yapılır?
