Anne babaların çocuklarının konuşmalarında karşılaşabildikleri bir diğer sorun ise kekemelik. Erken yaşta başlayan ve nedeni hakkında kesinleşmiş bir bilgi bulunmayan kekemelik, aslında bir hastalık değil. Kekemelik değişik toplumlarda farklı sıklıklarda görülebilmekle birlikte, erkeklerde görülme sıklığı kadınlara göre üç kat fazla. Ayrıca nesilden nesle ortaya çıkma özelliği nedeniyle de genetik faktörlerin etken olduğu bir durum.

Kekemelik okul öncesinde başlıyor

Kekemelik en çok çocuklarda görünüyor. Şüphesiz çok ileri derecede kekemeliği olan pek çok yetişkin vardır. Ama hemen hemen tüm vakalarda rahatsızlık okul öncesi çağlarda oluşuyor.

Bir çocuğa kekeme denilebilmesi için;

• Konuşmada bir çaba ve gerginlik göstermesi,

• Kendini kekeme olarak kabul etmesi,

• Başkalarının da kendisini kekeme olarak değerlendirmesi gerekiyor.

Bu kriterlerden birinin bile olmaması o çocuğa kekeme denilmesini önlüyor. Ailenin de bu durumda çocuğunu normal olarak değerlendirmesi gerekiyor.

Kekemeler geç konuşur

Tipik bir kekeme diğer yönleri ile herkesten farksızdır, hiçbir fizyolojik ve yapısal farklılık göstermez. Ancak kekemelerde konuşma geç yaşta başlıyor ve artikülasyon bozukluğu denilen bazı seslerin yanlış telaffuzu sıkça görülüyor.

Tüm yeni tedavi yöntemleri takip edilmeli

Kekemeliğin tedavisi oldukça uzun bir süreçtir ve seanslar halinde uygulanır. Tedavi öncesi ilk olarak klinisyen ve hastanın gerçek amaçlarını belirlemeleri, fikir birliğine varmaları ve kriterlerine karar vermeleri gerekiyor. Sonrasında ise klinisyen hangi yöntemin hasta üzerinde daha etkili olabileceğini öngörmeli ve ona göre tedaviye başlamalıdır. Bu nedenle tedaviyi gerçekleştirecek olan kişinin yeni gelişmelerden haberdar olması ve tüm yeni yöntemleri takip etmesi gerekiyor.

Tedavide amaç akıcı konuşma sağlamak

Tedavinin uzun ömürlü ve kalıcı olabilmesi için iç içe geçen metotlar, stratejiler ve modeller tercih ediliyor. Gerektiği takdirde hastaya psikoterapatik yaklaşım yöntemi de uygulanabiliyor. Ayrıca tedavi, nefes egzersizleri ve grup terapisiyle de desteklenebiliyor. Tedaviler yarım saat süren seanslar halinde ilerliyor. Tüm bu yöntemleri uygulama sırasındaki amaç, hastayı iyileştirmek değil, konuşmanın akıcılığında düzeltmeler yaparak iletişimin kalitesini artırmak olmalıdır.

Birkaç dil bilen kekemeler sadece birinde kekeleyebiliyor

Kekemeliğin ciddiyeti zaman içinde farklılıklar gösterebiliyor. Bazen ortadan kalkıyor, bazense çok ciddi bir tablo ile ortaya çıkabiliyor. Bazı kekemeler, yalnız başınayken, bir hayvan veya bebekle konuşurken, şarkı söylerken ya da şiir okurken hiç kekelemiyorlar. Kekeme bir insanın tiyatro oyununda kendi dışında bir kişiliği oynarken kekelemediği veya birkaç lisan bildiğinde sadece bir lisanda kekelediği de yaşanabilen durumlar arasındadır.

Kekemelerde ciddi bir tablonun oluşabileceği durumlar:

• Dinleyicilere bir konuşma yapılması durumu,

• Telefonla konuşma anı,

• Uzun kelime söyleme zorunluluğu,

• Kısıtlı bir zamanda konuşmaya mecbur olma,

• Sabırsız birine bir şeyler anlatma durumu,

• Dinleyici duymadığında tekrarlama hali,

• Onaylanmadıkları veya reddedildikleri zamanlar.

Kekemeliğin tipleri nelerdir?

Konuşmanın akıcılığı ile ilgili bir iletişim bozukluğu olan kekemeliğin dört tipi bulunuyor.

• Dikkat çekecek kadar anormal duraklamalar,

• Ses veya heceleri uzatmalar,

• Tekrarlar,

• Bazı patlamalı sesler denilen harfleri çıkartmadaki zor ataklar.

Kekemelerin nasıl konuştuğuna değil ne söylediğine odaklanılmalı

Özellikle ergenlik çağındaki kekemeler karşısındaki insanın mimik ve yüz ifadelerine karşı çok duyarlı ve alınganlardır. Pek çok kekemenin tercih ettiği şey kendilerinin ‘nasıl’ değil , ‘ne’ söylediklerine dikkat edilmesidir.