Bebeğiniz 8. ayına geldi. Hızla büyümeye devam ediyor. Duygusal gelişiminde anneden ayrılma korkusu dikkat çekiyor. Bebeğiniz bir o kadar da neşeli ve hareketli! İşte 8 aylık bebeğin duyusal, fiziksel, duygusal, sosyal ve bilişsel gelişimi hakkında merak ettikleriniz;
8 aylık bebek neler yapabilir? Gelişimi nasıldır?
- 8 aylık bebek, nesneleri başparmağı ile işaret parmağı arasına alabilir ve bu tutuşu git gide geliştirir. Oyuncakları bir elinden diğer eline geçirebilir. Parmaklarını kullanarak kendi kendine yemek yiyebilir. Ellerini çırpabilir.
- İstediği şeyleri göstermeye başlar. Bu da daha az ağlayarak iletişim kurması anlamına gelir.
- Emeklemeye çalışır hatta emeklemeye başlayabilir. Emeklemeye çalışırken karnının üzerinde sürünür, ileri geri ve hatta geriye doğru gider, elleri ve dizleri üzerinde yükselir ve karmaşık kol-bacak hareketlerini yapabilmeye başlar. Bu gelişimini izlemek oldukça eğlenceli, ne dersiniz?
- Emeklemeye başlayan 8 aylık bebek, eşyaların etrafında dolanabilir ve etrafı keşfetmeye çıkar. Bu evreyi hızlı atlayıp koltuk kenarlarına tutunabilir ve kalkmaya çalışabilir. “Bebekler ne zaman emeklemeye başlar?” diye sorulduğunda 6-9. Aylar arası olacağı söylenir. Bebeğiniz emekleme çalışmalarına başlamış olabilir ve başka bir 8 aylık bebek, koltuğa tutunup ayağa kalkmış ve sıralıyor olabilir. Bebekler bazı gelişim aşamalarını hızlı aşarak veya atlayarak bir sonraki gelişim aşamasına geçebilir. Her bebeğin gelişimi farklıdır. “8 aylık bebeğim hala emeklemiyor” diyorsanız ona yastıklardan bir “koridor” oluşturabilir ve koridorun sonuna, ulaşması için bir oyuncak koyarak bu hedefe doğru emeklemesini teşvik edebilirsiniz. Bebeğiniz halen emeklemiyorsa bile dik tutulduğunda ayaklarının üzerine ağırlık verir. Emekleyen bebeğiniz için evde güvenlik tedbirleri almayı ihmal etmeyin. Bebeğiniz ulaştığı yerlerdeki nesneleri tutup kendine çekebilir ve almaya çalışabilir.
- 8 aylık bebek, insanlara ve nesnelere karşı çok dikkatlidir. Hareket eden nesnelere çok ilgi gösterir. Örneğin hareket eden bir oyuncağı almak için çaba gösterir.
- “Bebeğim baba dedi!” Bu ay bebeğiniz “ba-ba” ve “de-de” gibi iki heceli bebek sesleri çıkarmaya başlar. Dil gelişimi yönünden “Evet” ve “Hayır” gibi kelimeleri ve bunların kullanım amacını artık anlayabilir.
- Yüzükoyun yani karnının üzerinde yatarken kendini oturur pozisyona getirebilir.
- Bilişsel gelişimine bakıldığında, görme alanı dışına çıkan bir nesnelerin halen var olduğunu bilir. Bu yeti, bebek 8-9 aylık olduğunda gelişmeye başlar. Nesne kalıcılığı gelişmiştir.
- Bebekler yaklaşık 8 aylık olduklarında günlük yaşamlarında alıştıkları insanlara bağlanma davranışlarını yoğun olarak göstermeye başlarlar. Ayrıca yabancılardan korkar ve birlikte olmak istedikleri kişiler konusunda seçici olurlar. “Bebeğim kucağımdan inmiyor, yabancılara gitmiyor” diyor olabilirsiniz. Anneden ayrılma korkusu görülebilir ve bu doğaldır, bu dönemde onu zorlamamak gerekir.
- 8 aylık bebek oyuncakları, birbirine vurabileceği, ses çıkaran, sebep-sonuç ilişkisini kuracağı, üst üste koyabileceği basit gereçler olabileceği gibi, bebekler için olan müzik aletleri ve düğmelerine basarak sesler çıkarabileceği sesli oyuncaklar ve ayrıca toplar da bebeğinizin ilgisini çeker ve gelişimine yardımcı olur.
8 aylık bebeğin doktor kontrolünde neler yapılır?
Bebekler ilk 6 ayı doldurduktan sonra da 1 yaşına gelene kadar doktor kontrolleri aylık olarak devam eder. 8. ay doktor kontrolünde doktorunuz fiziksel gelişim takibi yapar. Özellikle kaba motor gelişim yönünden değerlendirmesi, yürüme ve emekleme gibi becerilere yönelik gözlemleri vardır.
Her bebek kendi mizacı, genetik özellikleri ve içinde bulunduğu ortamın özelliklerini yansıtarak sosyal ve duygusal yönlerden farklı şekilde gelişir. Fiziksel büyüme, fiziksel gelişimden farklıdır. Fiziksel gelişme, bebeklerin bedenlerini kontrol etme yetisi kazanarak bazı beceriler elde etmeleridir. Fiziksel büyüme ise boy ve kilonun artması anlamına gelir.
Bebeklerin aşı takvimi için tıklayın
8 aylık bebeğin boyu ve kilosu ortalama ne kadardır?
Bebeklerin ikinci altı ayında büyüme ilk altı aya göre kısmen yavaşlar. Gelişimsel olarak “normal” olarak ifade edilen bir bebek haftada 100-150 gram ağırlık kazanır. Miadında doğan 8 aylık bir kız bebek ortalama 8200 gram, erkek bebek ortalama 8800 gram ağırlığında olur. Miadında doğan 8 aylık bir kız bebeğin boyu ortalama 68,5 cm, 8 aylık bir erkek bebeğin boyu ise ortalama 70 cm olur.
8 aylık bebeğin uyku düzeni nasıldır?
8 aylık bebeğin artık geceleri uyanmaması beklenir ancak ek gıdaya geçiş süreci devam ettiği için, farklı sebeplerle de olsa geceleri uyanıyor olabilir. Geceleri daha az acıksa da, sindirim sistemi yeni besinlerle tanıştığı için gece uykuları hafif de olsa etkilenebilir. Geceleri sadece 1 kere beslenmek için uyanmaya başlayabilir ancak bu uyanmasında ona su vermeyi teklif ederek gece beslenmesini kesmeye yönelmeniz iyi fikirdir. Anne sütü alan bebekler özellikle gündüz anneden uzak kalıyorsa halen geceleri uyanabilir. Öte yandan bebeğiniz diş çıkarıyor olabilir ve bunlar gece uykularını etkileyebilir. Hepsi de bebeğin farklı ihtiyaçlarına göre değişir.
Bebekler 8 aylıkken yabancılara ağlama, annenin kucağından gitmek istememe gibi, “anneden ayrılma korkusu” diyebileceğimiz durumu yaşadığı için gündüz buna yönelik zorlayıcı bir tutum görmeleri de gece uykularını etkileyebilir. Özellikle emekleme gibi hareketlilikleri arttığı için uyku öncesi rahatlama rutini ayrıca önem kazanır. 8 aylık bebekler ortalama 3 adet gündüz uykusu uyur. Gündüz uykularının süresi 1-2 saat civarındadır ve aralıkları en az 3 saattir. Gece uyku süresi 9-12 saat arasında değişir. 8 aylık bebeğin toplam uyku süresi günlük 12-14 saat arasında değişkenlik gösterir.
8 aylık bebek beslenmesi nasıldır?
Ek gıdalara başlamış olan 8 aylık bebek, halen geceleri uyanıyor ve emmek istiyor olabilir. Bebeklerin gece boyunca uyuması beklense de gündüz annesiyle fazla vakit geçiremeyen bebeklerin açlıktan dolayı olmasa da temas için uyandığı gözlemlenebilir. Bebeğiniz gece uyandığında ona biberon maması vermeye devam ediyorsanız bu alışkanlıktan uzaklaşması zor olabilir. Bu sebeple, uyandığında ona su vermeyi teklif edebilirsiniz. Gündüz öğünleri ise artık düzene girmiştir ve bebek ek besinlerle ve yeni tatlarla tanışmaya devam eder. 8 aylık bebek beslenmesine kırmızı ve beyaz et de eklenmeye başlar. İki kere çektirilmiş yağsız dana kıyması ve çok ince parçalara ayrılmış tavuk etini bebeğinizin sebze pürelerine yavaş yavaş eklemeye başlayabilirsiniz.
8 aylık bebek, nesneleri parmaklarıyla tutabilir hale geldiği için parmak besinleri yemeye başlayabilir. Önüne koyacağınız ve uygun boyda kesilmiş, buharda pişmiş yumuşak havuç, brokoli gibi sebzeleri, peynir dilimi, yumuşak muz gibi besinleri tutup ağzına götürebilir ve kendini besleyebilir. Elbette bu denemeleri yaparken yanından ayrılmamanız ve onu dikkatle gözlemlemeniz önemlidir. Bu aşamayla ilgili olarak doktorunuzdan görüş alarak ek gıda geçişini destekleyebilir ve onu farklı tatlarla alıştırmaya devam edebilirsiniz. Sunduğunuz sebzelerin mevsiminde yetişmiş olması da önemlidir.
Bebeği yemesi için zorlamak yerine bu tanışma döneminde ona fırsat tanımak daha iyi bir yaklaşımdır. Sağlıklı beslenmeyle olan ilişkisi bu aylarda kurulmaya başlar. Anne sütünün artık eskisi kadar önemli olmadığı yönünde yanlış bir inanış bulunsa da anne sütü halen bağışıklık sistemini ve bebeğinizin gelişimini desteklemek için çok değerlidir. 8 aylık bebeklerin beslenmesini de gündüz öğünlerinde anne sütü ile desteklemeye devam edebilirsiniz.
9. aya kadar olan dönemi bir geçiş süreci olarak görüp bebeğin sindirim sisteminin yeni gıdalarla tanışması, tatlara alışması, kendini beslemeyi deneyimlemesi yönünden yaklaşmak hem bebek hem de anne için rahatlatıcıdır.
Bebeğinizin yiyeceklerine 1 yaşına kadar tuz eklenmemeli, bal gibi alerjik reaksiyonlara sebep olabilecek besinlerden uzak durulmalıdır. Bebeğinizin gelişimine uygun beslenme düzeni için doktoruna danışmanız en iyisidir.
Referanslar:
T.C. Sağlık Bakanlığı Bebek ve Çocuk İzlem Protokolü. Şuradan alındı: https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/Yayin/420
Carolyn Meggitt (2013) “Çocuk Gelişimini Anlamak”
YORUMLAR