Eklem ağrısı nedenleri nelerdir?
"Eklem ağrısı neden olur?", "Eklem ağrısının tedavisi nasıldır?", "Eklem ağrısı nasıl geçer?", "Eklem ağrısı tedavisinde dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?" konunun uzmanlarından yanıtlar...
Bu içerik Dr. Ahmet Uslu, Doç. Dr. Aydın Arslan, Dr. Sinan Akkurt'un verdiği bilgiler doğrultusunda hazırlanmıştır.
Eklem ağrısı neden olur?
İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Ahmet Uslu, eklem ağrılarının nedenleri hakkında bilgiler verdi.
İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Ahmet Uslu “Eklem şikayetleri her yaş grubunda görülebilmekle beraber kadınlarda erkeklere nazaran daha yüksek bir oranda görülüyor. Bunda fazla kilolar, hareketsiz bir yaşam sürdürmek ve hormon kaynaklı nedenler etkili oluyor" diyor ve eklem ağrısının altında yatan nedenleri sıralıyor:
- Soğuk hava
- Proteinden zengin beslenme
- Bilinçsiz egzersiz yapma
- Eklemleri zorlayıcı hareketler yapma ve ağır kaldırma
- Düşme ve çarpma
- Kontrolsüz ve bilinçsiz ilaç seçimi
- Düzensiz beslenme ve uyku düzeni bozukluğu
- Depresyon
Birbirine karışan iki hastalık
Halk arasında eklemlerde ağrıya neden olan her ağrı romatizma, iltihaplı ve iltihapsız romatizma, yumuşak doku romatizması, omurga romatizması gibi isimlerle anılıyor. Oysa ‘Artroz’ ve ‘Artrit’ birbirinden farklı iki hastalık.
Artroz
Eklem kıkırdaklarındaki harabiyete bağlı olarak çoğu zaman yaşlılık, travma, zorlama gibi nedenlerle oluşuyor.
Artrit
Yani iltihaplı romatizma ise metabolizma bozuklukları, bağışıklık sisteminden kaynaklanan nedenler gelişiyor.
Eklem ağrıları kışın daha çok görülüyor
Sebebi çok net olmamakla beraber soğuğa bağlı damarlarda oluşan spazm dokulara daha az kan ve dolayısı ile oksijen gitmesine neden oluyor. Soğuk günlerdeki hava basıncı değişiklikleri de eklemlerde ağrılara neden olabilir
Genetik yatkınlıklar var
En sık görülen romatizmal hastalıklardan olan romatoid artrit hastası bir bireyin, akrabalarında bu hastalığın görülme sıklığı yüzde 1-2 oranında iken, aynı yumurta ikizlerinde, ikizlerden birinde romatizma varsa diğerinde romatizma gelişme ihtimalinin yüzde 15-20 düzeyinde oluyor. Romatizmal kaynaklı ağrılarda tutulan eklemin yeri, sayısı, ağrının süresi gibi bulguların romatizmal hastalıkla ilgili ipuçları vererek, tanı açısından yol gösterici olduğunu belirtiyor. Örneğin Gut atağına bağlı eklem ağrısı çoğunlukla sadece ayak başparmağını tutabilirken romatoid artrit hastalığında, ağrılar el, el bileği ve el parmak eklemlerini de etkiliyor. Ya da bel ağrısı ve sabah tutukluğu tarif ediyorsa ankliozan spondilit hastası olabiliyor.
Eklem ağrısı tedavisi nasıldır?
- Travmaya bağlı bir ağrıysa akut dönemde soğuk uygulama lokal ya da sistemik ağrı kesiciler faydalı olabiliyor.
- Hastada yumuşak doku romatizması varsa sıcak kompres ve kas gevşeticiler işe yarayabiliyor.
- Romatizmal ağrılar ve eklem kireçlenmesi için fizik tedavi uygulamaları, sıcak su ve kaplıcalar faydalı olabiliyor.
- Her romatizmal hastalık için kullanılacak ilaç ve ilaç grupları farklılık gösterebiliyor. Kimi zaman bunda hasta tercihi ya da hasta uyumu gibi faktörler rol oynadığı gibi, diğer sistemik hastalıkları ile ilişkili olarak ilaç tercihleri farklılaşılabiliyor.
- Romatizmal hastalıklarda kalıcı eklem harabiyeti olmaması için mutlaka tıbbi destek almak gerekiyor.
- Eklem fonksiyonlarının korunabilmesi için düzenli egzersiz yapmak çok önemli.
- Beslenmeye ve dinlenmeye önem vererek kilo kontrolü sağlamak gerekiyor.
- Eğer kişide gut hastalığı varsa aşırı protein tüketiminden, fibromiyalji varsa uykusuzluktan uzak kalınması hastalığın yarattığı şikayetleri büyük ölçüde azaltıyor.
- Kireçlenmeye bağlı eklem ağrıları varsa kıkırdak yapımını uyaran kondroitin sülfat takviyesi kısmi bir çözüm yaratsa da kilo verilmediği sürece eklemlerin kişiyi uzun süre ağrısız şekilde taşıması mümkün olamıyor.
Eklem ağrılarının tedavisinde dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?
Doç. Dr. Aydın Arslan, eklem ağrısı tedavisinde dikkat edilmesi gerekenleri anlattı.
Eklem ağrıları en sık aşırı yorulma, travma, kireçlenme, iltihaplı ve romatolojik hastalıklar ve daha nadiren de metabolik ve onkolojik hastalıklara bağlı olarak görülür. Eklem ağrısı yaşayan bireylerin ağrının geçmemesi veya tekrarlaması gibi durumlarda mutlaka bir hekime başvurulması gerekmektedir. Eklem ağrısı ve kireçlenme hastalığında erken teşhis ve tedavi çok önemlidir.
Ağrıya veya hastalığın ilerlemesine neden olan faktör ortadan kaldırılmalıdır. Bireylerin yaşam şeklini değiştirmek gerekebilir. Kilo kontrolünü sağlanması, spor aktivitelerinin düzenlenmesi özellikle diz ve kalça ağrılarında yerde oturma bağdaş kurma gibi aktivitelerinin kısıtlanması. Bel ve boyun ağrılarında ağır yüklerin dengesiz şekilde taşınmasının engellenmesi, ev işlerinde aşırı yorulmanın engellenmesi, masa başı çalışanların gün içerisinde belli aralıklarla egzersiz önerilmesi, yineleyici travmaların engellenmesi, aşırı uzun koşu ve yürüyüşlerin sınırlandırılması önerilir.
Ağrı kesiciler ağrı diğer yöntemlerle kontrol altına alınamadığında kullanılabilir. Zira ağrı kesicilerin bilinçsiz kullanılması bazı hastalıkların maskelenmesine ve ilerlemesine neden olabilir. Tedavide daha çok doğal yöntemler tercih edilmelidir. Egzersiz tedavileri yaşam şekli değişiklikleri ile birlikte çoğu zaman ağrının ve hastalığın kontrol altına alınmasını sağlar. Tedavide sürekliliğinde sağlanması hastalığın ortadan kaldırılmasına ve rahatsızlığın tamamen iyileşmesini sağlayabilir. Bu tedaviler kolajen, hyaluronic asit, glukozamin, kondroitin sülfat, c vitamini, bakır, çinko, selenyum ve b vitamini ve diğer vitamin kompleksleri ile desteklenebilir. Bu tedavilere rağmen iyileşmeyen eklem ağrısı veya kireçlenmelerde tedaviye enjeksiyon yöntemleri eklemek gerekebilir, enjeksiyon yöntemleri olarak; PRP (trombositten zengin sıvı), Proloterapi, Hyaluronic Asit, Kolajen, Kök Hücre vb. gibi uygulamalar tedaviye dahil edilebilir.
Yapılan tüm tedavilere rağmen ya da direkt cerrahi yöntem gereken hastalarda daha girişimsel işlemler gerekebilir. Ameliyat gereken hastalarda da ameliyatın geciktirilmesi tedavinin başarısını azaltacağından tedavi seçimi konusunda hekimlerin tercihleri yönünde planlama yapılmalıdır.
Eklem ağrıları veya kireçlenme hastalığı için yapılan operasyonlar genellikle yumuşak doku cerrahileri, artroskopik işlemler (kapalı kamera ile yapılan), kemik düzeltme işlemleri, protez cerrahilerini içerir. Yapılan cerrahi işlemler sonrasında da rehabilitasyon süreci çok önemlidir.
Hastalığa neden olan etkinin ortadan kaldırılmış olması tedavinin başarısı açısından önemlidir. Ağrısız bir eklem hareket özgürlüğü için çok önemlidir. Hayat konforunuzun artması da ancak hareket ederek mümkündür.
Eklem ağrılarının ilacı kemikli et suyu
Dr. Sinan Akkurt eklem ağrısına iyi gelecek önerileri sıraladı.
Günümüzün en sık şikayet edilen sağlık sorunlarından biri olan bel, omuz, bilek ve diz ağrılarına yol açan nedenlerin başında aşırı kilo, hareketsiz yaşam şekli ve karbonhidrat ağırlıklı beslenmenin geldiğine dikkat çeken Dr. Sinan Akkurt, bu üç etkenin de birbirini tetiklediğini savundu. “Yanlış beslendikçe kilo alıyoruz, kilo aldıkça hareketsizleşiyoruz. Kemik suyu, sakatatlar gibi kemik, kıkırdak, kas ve tendonlarımızın ana ihtiyaç maddelerini unuttuk” diyen Dr. Akkurt, özellikle eklem ağrıları olanlara kolajen, kalsiyum ve hiyalüronik asit kazanmaları için kemikli et ve sakatat tüketmelerini önerdi.
Eklem ağrılarının aşırı ağırlık kaldırmaya, bilgisayar / televizyon başında saatlerce hareketsiz oturmaya, genel olarak hareketsiz bir yaşam şekli benimsemeye ya da yaşa bağlı olarak da artabileceğini dile getiren Dr. Sinan Akkurt, uzun süre geçmeyen ve belli bir bölgede yoğunlaşan ağrılarda doktora başvurulması gerektiğini söyledi. “Eklemlerimiz bir yandan iyi beslenmeme yüzünden zayıflarken, diğer yandan alınan fazla kilolar nedeniyle aşırı yüke maruz kalıyorlar. Bir anda aklımıza spor yapmak gelip de ilk iş koşuya başladığımızda onları daha fazla yaralıyoruz.” diyen Dr. Akkurt, sözlerini şöyle sürdürdü: “En faydalısı genç ineğin kaval kemiğinde bulunan kemik iliğidir. Kemik iliği kemiğin içinde bulanan, yağa benzer, beyaz, atalarımızın sofralarından eksik etmediği ama bizim unuttuğumuz bir maddedir. Kaynatılarak suyu tüketildiğinde vücudumuza müthiş bir destek sağlar. 500-1000 kiloluk hayvanı ayakta tutan bu madde bizi de ayakta tutacaktır.”
Kemik iliğinin faydalarının saymakla bitmeyeceğini öne süren Dr. Akkurt, yaşlanmaya bağlı diz kapaklarındaki sıvı eksikliği, kemik erimeleri, eklem ağrıları, kış hastalıkları, saç dökülmeleri, ameliyat yaraları, kırık, çıkıklarla mücadelede çok büyük destek olduğunu vurguladı.
Isınmadan spora başlamayın
Eklem ağrıları ile mücadelede inek sütü yerine keçi sütünden mamül yoğurt, peynir, kefir, yeşil yapraklı taze sebzeler, yeşil çay, badem, balık, yumurta gibi besinlerin de şifalı olacağına değinen Dr. Akkurt, inek sütü, buğday ve şekerden uzak durulması gerektiğinin altını çizdi.
Hareketli bir yaşam için illa akla ilk olarak koşu ya da ağırlık kaldırmanın gelmesinin de yanlış olduğunu kaydeden Dr. Akkurt, günlük yarım saatlik açık hava yürüyüşlerinin, asansör yerine merdiven tercih etmenin, gideceğimiz yerden bir durak önce inip bunu yürüyüş fırsatına çevirmenin başlangıç için yeterli olacağını söyledi. Eklem ağrılarının tedavisinde ilaç ve cerrahi uygulamaların yanı sıra doktor gözetiminde kaplıca suyunun kullanılabileceğini, PRP ve biorezonans metodundan yararlanılabileceğini ifade etti.
Sırt ağrısı 5 ciddi hastalığın belirtisi
Her 5 kişiden birinin sorunu olan sırt ağrısı, gençlerden ileri yaştaki kişilere kadar hemen her yaş grubunda ortaya çıkıyor.
Sırt bölgesinde kaslara ve yumuşak dokulara bağlı gelişen ağrıların görülme sıklığı bilgisayarın hayatımıza daha fazla girmesi nedeniyle özellikle genç ve orta yaştaki kişilerde arttı. Yapılan çalışmalara göre; uzun süreli sırt ağrısından yakınan hastaların yaklaşık yarısında Myofasiyel Ağrı Sendromu mevcut. Bu sendrom özellikle ofis çalışanları gibi oturarak uzun süre çalışan kişileri etkiliyor.
Ağrının tipik özelliği: Bu hastalarda, genellikle sırt bölgesindeki kaslarda, üzerine basmakla ağrının tetiklendiği noktalar bulunuyor. Kişilerin duruşlarının bozuk oluşu yakınmaları arttırıyor.
Boyun, sırt ve omuz birbirine yakın olduğu için bu bölgelerin ağrıları birbirleri ile karışabiliyor Boyundan kaynaklanan ağrılar bazen boyunda şiddetli hissedilirken, bazı hastalarda ise sırt bölgesine kadar, bazen de kol boyunca uzanabiliyor. Boyun ve sırt omurgalarındaki eklemleri tutan kireçlenmeler de sırt ağrısı kaynağı olabiliyor. Sırt bölgesindeki omurlar arasında fıtıklar olabilmekle beraber, bu sorun daha nadir olarak görülüyor.
Ağrının tipik özelliği: Ağrıya özellikle kolda güç kaybı veya uyuşukluk eşlik ediyorsa, boyun fıtığının habercisi olabiliyor.
Fibromyalji kadın hastalarda daha sık görülen ve boyun ile sırt bölgesi başta olmak üzere, yaygın vücut ağrısına neden olan bir tablo. Hastalar sıklıkla sabah yorgun kalktıklarından, çabuk yorulduklarından şikayetçi oluyor. Şikayetler soğuk, yorgunluk ve stresle artıyor. Bu grup hastada baş ağrıları, bağırsak sorunları (özellikle şişkinlik) ellerde uyuşma ve şişlik hissi gibi bazı başka şikayetler de sık gözleniyor. Depresif duygu durum hastaların ağrıya hassasiyetini arttırıyor. Bu nedenle hastaların bu yönden de tedavi olmaları ağrıların tedavisini kolaylaştırıyor.
Ağrının tipik özelliği: Hastalar sabah yorgun ve ağrılı olarak uyanırlar. Bazen vücudun sağ, bazen sol yarısı etkilenebiliyor. Yaygın nitelikte olan ağrıya bel ve sırt ağrısı da eşlik edebiliyor.
Sırt ağrısı ile başvuran hastaların yaşı da dikkate alınıyor. Çünkü farklı yaşlardaki hastalarda farklı hastalıklar kendini sırt ağrısı olarak gösterebiliyor. Örneğin gelişme çağındaki çocuklarda skolyoz adı verilen omurga eğriliğinin tipik belirtisi sırt ağrısı olabiliyor. Şikâyetler uzun süre bilgisayar başında kalındığında artış gösterebiliyor. Bu hastalığın sıklıkla takip edilmesi gerektiği için erken dönemde doktora başvurulması gerekiyor.
Ağrının tipik özelliği: Çocuk ve adolesanlarda genellikle ağrı olmayabiliyor. Omuz, kürek kemikleri ve kalçalardaki asimetri bu hastalığa işaret edebiliyor.
Yaşlı ve kadın hastalarda ise kemik erimesi (osteoporoz) işaretini sırt kemiklerinde kırılmalar ve buna bağlı boy kısalması ile sırt ağrısı olarak verebiliyor. Bu durumda ilaç tedavisini yanı sıra sırt kaslarına yönelik egzersizler kişinin sırtında kalıcı kamburluk oluşmasını engelleyebiliyor.
Ağrının tipik özelliği: Belli bir sırt omuru üzerinde yoğunlaşan ağrı ve hassasiyet oluyor. Ağrı sürekli ve şiddetli nitelikte özellik sergiliyor.
Bu belirtilere dikkat!
Daha nadir olmakla beraber omurgaları tutan kötü huylu hastalıklar da sırt ağrısına neden olabiliyor. Bu yüzden ağrı gece başlıyorsa veya sürekli ya da şiddetli ise ve kilo kaybı varsa zaman kaybetmeden doktora başvurmak gerekiyor.
YORUMLAR