Kafein, tüketildikten yaklaşık bir saat sonra kandaki en yüksek seviyesine ulaşır. Bu süre kişiden kişiye değişebilir ancak genellikle kafeinin etkileri tüketimden sonra 4 ila 6 saat boyunca hissedilir. Ancak vücuttan tamamen atılması daha uzun sürebilir.

Kafein ne kadar süre belirti gösterir?

Kafeinin belirgin etkileri genellikle 4 ila 6 saat sürer. Ancak vücudunuzun kafeini ne kadar hızlı parçaladığına bağlı olarak bu etkiler 12 saat veya daha uzun sürebilir. Bu süre boyunca kendinizi uyanık, huzursuz ya da kalp atışınızın hızlandığını hissedebilirsiniz. Ana etkiler geçtikten sonra bile vücutta az miktarda kafein saatlerce kalabilir. Bu nedenle, günün erken saatlerinde alınsa bile kafein uykunuzu etkileyebilir.

Kafeinin vücutta kalma süresini etkileyen faktörler

Kafein, vücuttan atılmadan önce karaciğerde işlenir. Vücudun kafeini ne kadar sürede parçaladığı kişiden kişiye büyük ölçüde değişir. Kafeinin yarı ömrü (alınan miktarın yarısının etkisiz hale gelmesi için geçen süre) 2 ila 12 saat arasındadır.

Kafein metabolizmasını etkileyen bazı faktörler şunlardır:

• Genetik: CYP1A2 adlı gen nedeniyle bazı kişiler kafeini daha hızlı parçalar.

• Yaş: Çocuklar ve yaşlılar kafeini genellikle daha yavaş işler.

• Karaciğer sağlığı: Kafein karaciğerde işlendiği için karaciğer sorunları bu süreci yavaşlatabilir.

• Gebelik: Özellikle hamileliğin son dönemlerinde kafeinin parçalanması daha uzun sürebilir.

• İlaçlar: Doğum kontrol hapları ve bazı antibiyotikler gibi ilaçlar kafein metabolizmasını etkileyebilir.

• Sigara: Sigara içen kişiler kafeini daha hızlı parçalayabilir.

Kafein etkisini kaybetmeye başladığında görülen belirtiler

Kafein seviyesi düştükçe aşağıdaki belirtileri yaşayabilirsiniz:

• Yorgunluk hissi
• Baş ağrısı
• Huzursuzluk veya sinirlilik
• Konsantrasyon zorluğu

Kafein yoksunluk belirtileri

Kafeini düzenli olarak tüketiyor ve aniden bırakıyorsanız, şu belirtileri yaşayabilirsiniz:

• Baş ağrısı
• Yorgunluk
• Mutsuzluk hali
• Odaklanma zorluğu
• Sinirlilik

Bu belirtiler, son kafein alımından 12 ila 24 saat sonra başlar ve birkaç gün sürebilir.

Kafein vücutta nasıl etki gösterir?

Kafein, beyin ve vücut arasındaki mesajları hızlandıran bir uyarıcıdır. Aynı zamanda idrar söktürücü (diüretik) etkisiyle daha sık idrara çıkmanıza neden olabilir.

Kısa vadeli etkileri:

• Daha uyanık hissetme
• Kalp atışının hızlanması
• Artan enerji
• Daha iyi odaklanma

Uzun vadeli etkileri:

• Uykuya dalmakta zorluk
• Gece sık uyanma veya kalitesiz uyku
• Kaygı veya huzursuzluk
• Sık idrara çıkma

Ne kadar kafein tüketmek güvenlidir?

Çoğu uzmana göre, sağlıklı yetişkinler için günde 400 miligrama kadar kafein tüketimi genellikle güvenlidir.

Kafein yan etkileri nasıl azaltılır?

Kafeine bağlı yan etkiler yaşıyorsanız şunları deneyebilirsiniz:

• Su içerek vücudunuzu susuz bırakmayın.
• Günün ilerleyen saatlerinde kafein tüketmekten kaçının.
• Kafein emilimini yavaşlatmak için ara öğün yiyin.
• Vücudunuzu sakinleştirmek için derin nefes egzersizleri yapın.
• Kafein alımını azaltmak istiyorsanız yavaş yavaş azaltın.
• Yatmadan en az altı saat önce kafein alımını durdurun.

Kafein vücuttan atılabilir mi?

Kafein vücuda alındıktan sonra parçalanma süreci hızlandırılamaz; yani “kafeini atmak” mümkün değildir. Ancak su içmek, vücudun sıvı dengesini koruması açısından faydalıdır.

Kaynak: Mary Choy. "How Long Does Caffeine Stay in Your System?". Şuradan alındı: https://www.verywellhealth.com/how-long-does-caffeine-stay-in-your-system-11759060. (02.07.2025).