Geçtiğimiz günlerde Sağlık Bakanlığı’nın yaptığı açıklamaya göre ülkemizde toplu alanlarda maske kullanımı zorunlu hale getirildi. Maske takmayan kişiler market ve benzeri yerlere alınmayacak, toplu taşıma kullanamayacak. Yapılan açıklamalara göre kurallara uymayan kişilere 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu'nun 282.maddesi uyarınca idari para cezası uygulanacak. Öte yandan, alınan tedbir kararları uyarınca tüm ülkede maske satışı yasaklandı. Solunum sistemi koruyucu maskeler olarak bilinen ENI49 standardındaki (N95,FFP2 ve FFP3) maskeler yalnızca sağlık çalışanlarının kullanımı için temin edilebilecek. Halkın kullanımı içinse basit koruyucu maskeler devlet tarafından ücretsiz olarak dağıtılacak.
Ücretsiz maske nasıl alınır?
20-65 yaş aralığındaki vatandaşlara 10 gün için 5 maske ücretsiz verilecek. Ücretsiz maske başvurusu E-Devlet veya ePttAVM.com üzerinden yapılabiliyor. Başvuru linklerine tıkladıktan sonra formu doldurmak yeterli. Ailedeki 20-65 yaş aralığındaki tüm bireyler için başvuru yapılabiliyor. Ücretsiz maske için başvuru yaptıktan sonra cep telefonuna SMS ile gelen mesajdaki kodu kullanarak eczanelerden kişi başı 5 adet maske temin edilebiliyor. (Eczacınıza bu kodu ve TC kimlik numaranızı söylemeniz yeterli.) Tekrar maske başvurusu yapmak için, ilk başvurunun üzerinden 10 gün geçmiş olması gerekiyor.
Koruyucu maske nasıl olmalı?
Cerrahi maskeler, normalde sağlık çalışanları tarafından cerrahi müdahaleler sırasında hastalarla kendileri arasındaki olası virüs-bakteri bulaşmasını engellemek amacıyla kullanılıyor. TS EN 14683 standardına uygun olarak üretilmiş ve CE belgesi bulunması gereken bu maskeler, bizim günlük olarak kullandığımız maskelerden biraz daha farklı. Sağlık Bakanlığı’nın yayınladığı “İç İmkanlar ile Tıbbi Maske Üretim Kılavuzu”nda maske yapımında ‘Non-woven meltblown veya spunbond materyal / tela kumaş’ kullanılabileceği ifade ediliyor.
Nano maskeler koruyucu mu?
Nano maske adıyla satılmaya başlanmış ‘siyah maskeler’ ile ilgili de pek çok tartışma mevcut.
İlk olarak Güney Koreli bilim insanları tarafından üretilen nano maskeler, "100-150 nanometre çapında dikey veya tek istikamette sıralanmış nanofiberlerle" yapılmış bir filtreleme teknolojisi ile üretiliyor. Kullandıktan sonra yıkamak koşulu ile 20 defaya kadar kullanılabileceği açıklanan maskeler, aynı zamanda Mart ayında Çin’de de üretilmeye başlanmıştı. Türkiye’de ise nano maske adıyla satılmaya başlanan siyah maskeler büyük ilgi görmüştü. Ancak çok yeni olan bu maske türü ile henüz herhangi bir yasal düzenleme ve standart belirlenmediği için, gerçekten koruyucu olup olmadığını bilemediğimiz maskeleri kullanmak sakıncalı. Enfeksiyon Hastalıkları Derneği Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan BBC Türkiye’ye yaptığı açıklamada bu maskelerin süngerden yapıldığını ve virüs riskini daha da artırabileceğini söylemişti.
Maske gerçekten virüse karşı koruyor mu?
Maske kullanımı ile ilgili en iyi bildiğimiz gerçek, hasta kişilerin damlacık yolu ile virüs bulaştırmasını engellediği. ABD’de Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC) de virüsü taşıyan kişilerin bulaştırma ihtimalini azaltabilmek adına genel maske kullanımını öneriyor. CDC aynı zamanda tıbbi ve koruyucu maske stoklarının sağlık çalışanları için kullanılmasını, halkın ise pamuklu bezden yapılmış maskelerle ağzını ve burnunu kapatabileceğini belirtti. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) de bu hafta yaptığı açıklamada basit koruyucu maskelerin virüse karşı nasıl bir koruma sağladığı üzerinde çalışmaların devam ettiğini belirtti. Maske takan kişiye virüsün bulaşma ihtimalinin azaldığına dair hala bir kanıt yok.
Salgının adı: Corona virüs
Evde maske nasıl yapılır?
Sağlık Bakanlığı’nın yayınladığı rehberde tıbbi maske yapımına dair detaylar yer aldı.
Resmi rehbere göre tıbbi maskeler yapılırken %100 polipropilen non-woven meltblown veya spunbond materyal / tela kumaş kullanılmalı ve maskeler tamamen hijyenik ortamda el değmeden üretilmiş olmalı. Tıbbi maske yapımı herkes için mümkün olmadığından, Sağlık Bakanlığı bir de pamuklu kumaş ile maske yapımı önerisi paylaştı.
Elde dikilen maske için gerekli malzemeler:
Elde dikilen maske yapılışı:
Evde virüslere karşı koruyucu maske yapımı
Dikişsiz maske yapılışı:
Sağlık Bakanlığı maske yapım kılavuzu videosu:
Maske nasıl kullanılmalı?
Koronavirüsle mücadele sürecinde maske ne kadar önemli?
Maske kullamınında suyunu çıkardınız hiç bir şeyden koruduğu yok insanları bu sıcak yaz günlerinde hayattan çalışmaktan soğutmaktan ve rahat bir nefes almasını engellemekten başka bir işe yaramıyor topluma yaşam prangası vurmayın hayat yeterince zor zaten hiç bir şeyin suyunu çıkarmamak lazım