Ne yazık ki günümüzde yaşanan ilişkilerde çoğu zaman, müdahaleci, kontrolcü, duyguları manipüle etmeyi seven partnerlere rastlıyoruz. Yazılan bazı yazılarda ve gördükleri örneklerde kişiler bazen “Aynı benim eşimden bahsediyor!” gibi yorumlarda bulunabiliyor. Bu yazıda kontrolcü davranışın üzerinde duralım istedik. Çünkü bu tarz davranış, ilişkinin içerisinde, hele de ilk zamanlarında anlaşılması çok zor bir davranış türü. Her ne kadar etrafımızdaki kişiler bizi uyarmaya çalışsalar da, bu tarz davranışı yanlış anlamamız, hatta kontrolcü bir tutum yerine çoğu zaman el üzerinde tutan bir davranış çeşidi gibi algılamamız mümkün. Bunlardan bazılarını ilişkinin size ne kadar güven veriyor olduğu şeklinde yorumlayabilirsiniz. Kontrol etmeyi seven kişiler, radarlardan nasıl kaçılacağını, nasıl çaktırmadan kendilerini iyi göstermeyi başaracaklarını bilirler. Hatta o kadar ki, yorumda bulunan diğer insanların kıskanç ve fazla korumacı oldukları konusunda sizi ikna bile edebilirler. Civarda onların iyi bir partner olduklarıyla ilgili çok fazla işaret vardır ve siz, en ufak bir şüpheye düştüğünüzde bu şüphenin yersiz olduğuyla ilgili olarak kendinizi ikna edebilirsiniz.


Aşağıda okuyacağınız özellikler ilişkilerinizde aradığınız ve olmasını istediğiniz şeyler olabilir aslında. Ancak, bunlar bazen de sağlıklı olmayan bir ilişkide bulunan işaretler. Kontrol seven bir partneriniz olması durumda, bu işaretler çoğu zaman kişinin kendisini sakladığı zıt davranışlar.



1- İlgi

Yeni başlayan bir ilişkide partnerin ilgisi ve alakası o ilişkiyi en güzel yere götürecek en önemli şeylerden bir tanesidir aslında. Hele de çevrenizde sizi duygusal olarak yalnız bırakan bir grup insanla bir aradaysanız, kendinizi nihayet birilerinin işittiğini, birilerinin gördüğünü ve sizi önemli hissettirdiğini fark edersiniz. Hikayelerinizi duymak ister, en sevdiğiniz çorbayı bilir, sizi görmeden bir dakika duramaz, görmese mesaj atar, atamasa arar, bütün gün etrafınızdadır… Randevu günleriniz her gündür, hafta sonlarınızın ayrı geçmesi mümkünsüzdür. Aslında bunlar, sağlıklı bir ilişkinin göstergesi de olabilir ama şunu da unutmamak lazım: Kontrol delisi kimseler, kişinin her şeyini öğrenmek ister, hem de her şeyini. Onlar, adeta bir Truva atı gibi kurbana sokulurlar ve onunla ilgili her detayı öğrenirler. En nihayetinde, avantajlarına kullanabilecekleri bilgileri de bulduklarında, geçmişinizle ilgili örneğin… Ardından ise, birey olarak kendinizle zaman geçirme ihtiyacınız olduğunda, bunu şiddetle reddederler. Çünkü zaten böyle bir ihtiyacınız olamaz. O varken, başka şeye ne gerek var?


2- Bağlanma isteği

Eğer ki bağlanma problemi olan biriyle daha önceden bir ilişki yaşadıysanız, yeni ilişkinizin çarçabuk bir bağlanma noktasına gelmesi sizi pek de rahatsız etmez. En azından ciddi bir ilişkiniz olduğunu, dalga geçmediğinizi ve bu ilişkinin güzel bir yerlere doğru gideceğini kendinize garanti etmiş olursunuz. Oturduğunuz koltukta daha şimdiden 50. evlilik yıldönümünüzü görüyor gibisinizdir. Belki gerçekten böyle olacak. Ama şu da var, kontrol delisi kişi, sizin her şeyinizi ister, sizi komple kendisi için ister. Bu kişi, sizin başka alternatifler görerek onu yargılamanızı, değerlendirmeye almanızı istemez. Siz, önemsendiğinizi ve sadece bağlanılmak istediğinizi düşünürsünüz ama karşı taraf sizin kadar iyi niyetli olmayabilir. Beklenenden önce “seni seviyorum” der örneğin, aileyle tanışır, tatil planı yapar, sizi şaşırtmanın düzinelerce yolunu bulur. Böyle durumlarda temkini elden bırakmamakta fayda var. Çünkü siz de kendinizi kandırmaya devam ederseniz, istemediğiniz bir akıbetle karşılaşabilirsiniz.



3- Duygusal bağ

İki kişinin de birbirine ilgi duyması durumu ardından bu ilgiyi dünyaya duyurmakla başlar. Çekim, bir ilişkinin başlamasını sağlar, duygusal bağlar da o ilişkinin devam etmesini, ilginin ve alakanın temeli olduğunu, birbirinizi sevdiğinizi düşünmenizi sağlar. Bununla ilgili kendini iyi hissetmek dışında bir duygu aslında olamaz. Ama kontrol delisi, size şöyle hissettirir: Biraz çabuk olmuyor mu her şey? Biraz çabuk aşık olmadık mı sanki? Olanlar, hissedilenler biraz fazla gelmeye başlar. Güvenli alanınızı aştığınızı ve işlerin tehlikeli bir boyuta geldiğini hissedersiniz. Çünkü kontrol delisi kişi, bütün bu aşk gösterilerini diğerlerini etkilemek için yapar, sizi değil. Ortama şu mesajı vermeye çalışıyordur, “Sizin değil, o, benim!”


4- Tutku

Birinin sizi tutkuyla benimsediğini ve önemsediğini bilmek ne güzel… Hatta o kadar tutkulu ki siz başkasıyla konuşursanız kıskançlıktan delirecek kadar. Önce sevimli görülebilir, ama kıskançlık bir davranış yoludur, biri sizinle ilgilendiğinde otomatik olarak ortaya çıkar, bu duygu akabinde, en sevdiğiniz iş arkadaşlarınızla ilişkinizin kesilmesinin talep edilmesine kadar da gider. Sürekli nerede olduğunuzu sorar, birisi telefonla aradığında onu kontrol etme ihtiyacı hisseder, eğer arayan bir erkekse mutlaka kötü niyetli olduğunu söyler… Bu da, en nihayetinde tutkulu bir aşktansa, bir köleliğin başladığının habercisidir.



5- Hastalıkta, sağlıkta…

Birinin sizin her durumda yanınızda olması harika bir şey… Hastayken sizi işten alıp eve götürür, çorba kaynatır, faturalarınızı öder, ev ihtiyaçlarınızı karşılar… Daha neler neler. Ama bunun da sonucu, acaba hayatınızda her işinizi yapan tek insan olma isteği olabilir mi? Sadece, sadece ona güvenmenizi ve sadece onu arzulamanızı istiyor olabilir mi? Bu, sonrasında eve size başka bir sebeple yardıma gelen bir arkadaşınızın size aslında asıldığı gerekçesiyle hayatınızdan çıkmasına sebep olabilir mi? Kontrol delisi kişi, sizin ona bağımlı olmanıza bayılır. Diğer arkadaşları hayatınızdan çıkarmanızı, başka kimseye ihtiyacınız olmadığını size gösterir. Bu da, aslında belki de asıl hayatınızdan çıkması gereken kişiyle ilgili, bir işarettir.


Bu yazının İngilizce orijinali psychologytoday.com sitesinde yayınlanmıştır





YORUMLAR

Yorum kurallarını okumak için tıklayınız!

İnternet sitemizde kullanılan çerezlerle ilgili bilgi almak ve tercihlerinizi yönetmek için Çerez Politikası, daha fazla bilgi için Aydınlatma Metni sayfalarını ziyaret edebilirsiniz. Sitemizi kullanarak çerezleri kullanmamızı kabul edersiniz.