Denizanası nedir?

Denizanaları bazen denizdeki küçük şeffaf benekler olarak bazen de ahtapot benzer ufak dokunaçlara sahip hayvanlar olarak karşınıza çıkabilir. Tehlikeli olabilen kısım olan bu dokungaçlarla denizanası, diğer deniz canlılarını yemek üzere sokar. Denizanası ısırığı veya çarpması insan üzerine genelde bir tehlike yaratmasa da acı verebilir. Çoğu denizanası ısırığı acı verse de acil bir durum oluşturmaz, kızarıklık, kaşıntı ve karıncanlanma yapması normaldir fakat bazı durumlar aşırı bir alerjik reaksiyonun göstergesi olup acil tıbbi müdahale gerektirir.

Denizanası sokması ne zaman tehlikeli?

Türkiye'de tehlikeli denizanası türleri pek olmasa da bazen denizlerde göçmen denizanaları bulunabilir veya zehirli olmasa da kişi şiddetli bir alerjik reaksiyon gösterebilir. Acil müdahale için tetikte olmanız gereken bazı durumlar şunlardır:

• Yutmada ve solunumla güçlük çekiyorsanız,

• Diliniz veya dudağınız şişmişse veya sesiniz farklı çıkıyorsa,

• Dayanılmaz boyutta ağrı duyuyor ve kötü hissediyorsanız,

• Mideniz bulanıyor veya kusuyorsanız,

• Kramplar yaşıyorsanız,

• Isırığın boyutu bir kolunuzun veya bacağınızın yarısından fazlaysa,

• Isırık ağzınızda veya gözünüzdeyse,

derhal bir tıbbi yardıma başvurmanız gerekir. Eğer semptomlar sadece ısırık bölgesiyle sınırlı ve kişi kendini kötü hissetmiyorsa yapacağınız müdahale yeterli olabilir.

Denizanası sokunca ne yapmalı?

Denizanası soktuğu zaman,

• Yaralı kişiyi denizden derhal çıkarın,

• Yaralı bölgeyi hareket ettirmemeye çalışın,

• Bölgeye yaklaşık 1 dakika sirke dökün,

• Bir cımbız yardımıyla deride kalan dokungaç uçlarını teker teker ayıklayın,

• Yaralı uzvu 40-45 derecelik sıcak suda 20 dakika tutun. Bu derece, sıcak hissedeceğiniz ama dayanılmaz olmayacak bir sıcaklık olarak ayarlanabilir.

Bunları kesinlikle yapmayın

• Yaralı bölgeye deniz suyu veya alkol içerikli dezenfektanlar dökmeyin.

• Yaralı bölgeyi ovmayın, bu tahrişin yayılmasına sebep olur.

• Bandajlamayın, yarayı kapatmayın.

• Buz ve soğuk kompres uygulamayın.

• Dokungaç uçlarını kazımaya çalışmayın.

Referanslar:

Larissa Hirsch, MD. “Jellyfish” Şuradan alındı: https://kidshealth.org/en/kids/jellyfish.html