Hamileliğin 12. haftasında bebeğin durumu

Bebeğinizin boyu 55-60 mm, ağırlığı ise 13-14 gr kadar. Kesenin içini dolduran amniyon sıvısı da 50 ml kadardır. 12. haftada bebeğin bütün iç organları temel gelişimini tamamlamış sayılır. Genital organlar da dahil! Her ne kadar cinsiyetini konusunda merak içindeyseniz de, ne yazık ki hala bebeğinizin kız mı erkek mi olduğunu öğrenmek için çok erken. Vajina ya da penis 12. haftada oluşmuştur ancak ultrasonda görülebilmesi çoğunlukla henüz mümkün olmaz. 4 hafta daha sabredin; hamileliğinizin 16. haftasına geldiğinizde doktor randevunuzda muhtemelen bebeğinizin cinsiyetini öğreneceksiniz!

12 haftalık bebeğin görüntüsü

Hamileliğin 12. haftasında annede meydana gelen değişimler

Gebeliğin ilk üç ayını tamamladınız! Çoğunlukla en zor zamanların ilk 12 hafta olduğu söylenir, elbette ki her kadında bu durum farklılık gösterebilir. Hatta ikinci - üçüncü hamileliğini yaşayan anne adayları bile ilk ayları önceki tecrübelerinden farklı şekilde geçirebilirler. Ama genel olarak söylemek gerekirse, 12. hafta itibariyle bulantılarınızın, kokulara hassasiyetinizin ve duygusal iniş-çıkışlarınızın önemli ölçüde azalması beklenir.

12 haftalık hamilelikte beslenme

Gebelikte günlük alınması gereken kalori miktarı 300 kalori kadar artar. Gebelikte demir ve folik asit ihtiyacı da normalin 2 katına çıkar. Kalsiyum alımını % 50, protein alımını günlük % 20 artırmak gerekir. Günlük sıvı alımı 1,5–2 lt civarında olmalıdır. 12 hafta itibariyle hala beslenme düzeniniz hakkında destek almaya ihtiyaç duyuyorsanız, doktorunuza ya da bir beslenme uzmanına danışmayı ihmal etmeyin.

12 haftalık gebelikte akıntı

Gebelikte bu dönemde şeffaf beyaz renkli vajinal akıntı, kaşıntı, yanma varsa ve akıntınız koku ve kasık ağrılarına neden oluyor ise, doktorunuza başvurmanız gerekiyor.

Hamileliğin 12. haftasında neden doktora gitmelisiniz?

Bir asır önce temelleri oluşturulan gebelik takibi, eskiden 16. haftada başlatılıyor ve ayda bir kez yapılan rutin takipler, 30. haftadan sonra genellikle 2 haftada bir, 36. haftadan sonra ise haftada 1 olarak doğuma kadar sürdürülüyordu. Bunun nedeni ise gebelik zehirlenmesi (preeklampsi) ve ani başlayan kanamalar gibi çeşitli komplikasyonların hamileliğin ikinci yarısından sonra görülmesiydi.

Oysa son yıllarda tıp teknolojisindeki gelişmeler ve bilgi birikimi sayesinde anne ile bebeğin yaşamını tehdit edebilen pek çok komplikasyon 3 basit yöntemle hamileliğin henüz ilk haftalarında belirlenebiliyor. Bu basit yöntemler, anne adayının öyküsünün alınması, kan tahlili ve ultrason muayenesinden ibaret. Acıbadem Ankara Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Lütfü Önderoğlu, bu 3 yöntemle anne ve bebekte hangi sağlık sorunlarının tespit edilebildiğini anlattı.

12. haftada hangi testler yapılır?

Hamileliğin 12. ve 14. haftaları arasında yapılan tek bir muayenede hamileliğin düşük ya da yüksek riskli olup olmadığı anlaşılabiliyor.

Özellikle ilk üç ay sonunda kontrollerin yapılıp, bundan sonraki bakım programlarının kişiye ve ihtiyaca özgü yeniden planlanması hem anne hem de bebek için yaşam kurtarıcı oluyor. Çünkü bu sayede sağlık hizmeti çok daha verimli ve etkili verilebiliyor. Riskli gruplar erken dönemde belirlendiğinde anne veya bebekte oluşabilecek gebelik kayıpları, erken doğum, doğum öncesi kanamalar, büyüme geriliği, preeklamsi ve Down Sendromu gibi ciddi komplikasyonlar tespit edilerek, önlenebiliyor ya da sorun hafifletilebiliyor. Dolayısıyla her anne adayının 11-14. haftalar arasında, en ideali ise 12. haftada kontrole gelmesi çok önemli.

12. haftada yapılan muayenede şu 3 aşamaya dikkat ediliyor:

Annenin öyküsü

Yapılan muayenenin ilk adımında anne adayına daha önceki hamilelikte erken veya ölü doğum, gebelik tansiyonu, gebelik zehirlenmesi, bebeğin anne karnında iyi büyümemiş olması gibi sorunların olup olmadığı soruluyor, yapmış olduğu doğum varsa bunun tam bir hikayesi alınıyor. Anne öyküsünün alınması yüksek risk taşıyan ve doğumu 34 haftadan önce yapılma tehlikesi olan anne adaylarını seçebilme ve önlem alma şansını sunuyor.

Kan tetkikleri

Anne adayının kan grubu, RH faktörü ve tam kan sayımı, geçirmiş olduğu enfeksiyonların araştırılmasının yanı sıra bu döneme ilişkin bazı özel hormon ve plasental proteinlerine bakılarak, anne yaşı ile gebelik haftasının birleştirildiği birinci ilk üç ay testi yapılabiliyor. Elde edilen test sonucu, olasılık hesabı ile anne adayının kromozom anomalili bebek doğurma, preeklampsi ve buna bağlı büyüme geriliği riskleri sayısal olarak tespit ediyor. Çok yüksek risk taşıyanlar ile düşük risk taşıyan gebelerin ayrımına da böylece olanak tanınıyor. İlk trimester kan testinden en iyi sonucun alınabilmesi için bu test, ultrasonografi ile bakılan bebeğe ilişkin bazı özel ölçümlerle birleştiriliyor.

Ultrasonografi

11-14 hafta arasında yapılacak ultrasonografi ile gelişmekte olan bebeğe ilişkin de pek çok bilgi alınabiliyor. Bu dönemde özellikle ense saydamlığı ölçümü birinci trimester tarama testi olarak biyokimyasal değerler ile kombine edildiğinde ve gerekirse kalbe uygulanan duktus venozus doppleri, kalp kapağı doppler ölçümlerinin yanı sıra burun kemiği değerlendirilmesi ile bebekte down sendromu gibi önemli kromozom anomalilerinin tahmin edilme şansı yüzde 90’lara ulaşıyor. Aynı zamanda çok erkenden bebekte majör yapısal anomalilerden anensefali, karın ön duvar anomalileri, mesane ve ağır nörolojik sistem anomalileri de görülebiliyor.

12. haftada hangi riskler tespit ediliyor?

Anne adayında:

Gebelik hipertansiyonu

Anne adayının tansiyonunun 140/90 mmHg ve üzerinde seyretmesi, beraberinde böbrekten idrara protein kaçağı olmasına preeklampsi, bir başka deyişle gebelik zehirlenmesi adı veriliyor. Yüzde 6-8 sıklıkla rastlanan hamilelik zehirlenmesi annede beyin kanamasından akciğer ödemine, görme kaybı, böbrek ve kalp yetmezliğinden ölüme kadar çok ciddi tablolara yol açabiliyor. Anne karnında bebekte büyüme ve gelişme geriliği olabiliyor, plasentanın erken ayrılma riski de artıyor.

Erken doğum

Özellikle 34 haftanın altında gerçekleşen doğumlar sonucunda bebek ölümleri ve nörolojik kalıcı hasarlarla karşılaşılması bugün için en başta gelen sorun olarak görülüyor. Önceki gebeliklerde erken doğum, erken su kesesi açılması gibi öykü alınması ve mevcut gebelikte rahim ağzı ile kanalın sonografik takibi bu yönde yüksek risk taşıyan gebeliklerin saptanmasına yardımcı oluyor.

Bebekte:

Down sendromu

11- 12 haftada anne yaşı, kan tetkikleri ve ultrasonografi takibinden alınan sonuçlar birleştirilerek bebekte kromozom anomali riski tespit edilebiliyor. Eğer bebek yüksek risk grubundaysa, örneğin down sendromu riski yüzde 1 civarında ise koriyon villüs biyopsisi önerisi yapılarak erkenden kromozom analizine olanak sağlanabiliyor. Yapılan bu birinci trimester taraması ile kromozom anomalileri yüzde 90 oranında tahmin edilebiliyor.

Fetal anomaliler

11-14 hafta sonografisi ile majör anomalilerin önemli bir bölümü tanınabiliyor. Örneğin bebeğin kafatası ve beyin dokusundaki gelişme sorunu, karın ön duvarındaki açıklık, dışarıya doğru fıtıklaşan bağırsak veya karaciğer, idrar kesesinde tıkanıklık veya dev bir idrar kesesi tespit edilebiliyor. Ayrıca gebeliğin ilerleyen dönemlerinde kendini gösterebilecek kalp anomalileri ile iskelet sistemine ait anomaliler hakkında ön fikir elde edilebiliyor ve bu gebeler yakın takibe alınabiliyor.

Büyüme ve gelişme geriliği

Yetersiz gelişme ve büyüme nedeniyle anne karnında ölüm olabileceği gibi doğum sonrası kalıcı özürler de gelişebiliyor. Bu bebeklerin önceden tespiti, daha farklı bir takip önerilmesi ve gerekirse erkene alınabilecek doğum kararları ile anne ile bebeğin yaşamları kurtulabiliyor.

12 haftalık gebelikte neler yapılmalı?

12 haftalık gebelik demek, hamileliğin ilk üç ayını tamamlamak demek. Artık karnınız büyümeye başlayacak ve vücudunuzdaki değişimleri daha belirgin şekilde gözlemlemeye başlayacaksınız. Bu nedenle 12. hafta itibariyle şunlara dikkat etmeniz önerilir:

• Karnınızda oluşabilecek çatlakları önlemek için şimdiden karın ve bel bölgenizi uygun bir nemlendirici veya doğal bir ürünle (hindistancevizi yağı vs. ile) nemlendirmeyi alışkanlık haline getirin.

• Hamileliğiniz boyunca hareketli olmanız hem rahat bir hamilelik geçirmenize hem de daha kolay bir doğum deneyimi geçirmenize yardımcı olacak. Bu yüzden hala başlamadıysanız, günlük 20 dakikalık hafif yürüyüşler planlayabilirsiniz. Hamile yogası düşünüyorsanız, başlamak için iyi bir zaman.

• Hamilelikte salgılanan hormonlar nedeniyle birçok annede diş ve dişeti sorunları görülür. Genellikle hamile kalmayı planlayan kadınlara genel diş bakımlarını yaptırmaları önerilir. Eğer hala yaptırmadıysanız ve dişlerinizde bir problem olabileceğine dair belirtiler varsa, muhakkak bir diş hekimine başvurmalısınız. Herhangi bir sorun yaşamayacağınızı düşünüyorsanız da, ilerleyen zamanlarda beklenmedik durumlarla karşılaşmamak için bir diş hekimine kontrole gitmek isteyebilirsiniz.

• Eğer kanamanız, düşük riskiniz ya da hamileliğinizle ilgili başka bir risk durumunuz yoksa genellikle hamilelikte cinsel ilişki güvenlidir. Cinsel hayatınızla ilgili emin olamadığınız durumları da doktorunuzla görüşebilirsiniz, daha da önemlisi, eşinizin bu konuda neler düşündüğünü ve hissettiğini bilmek de size iyi gelebilir; onunla konuşmaktan çekinmeyin.