İskandinav ülkelerindeki, hamileliğin ilk zamanlarından okul ve sonrasına kadar ebeveynleri destekleyen düzenlemeler dünyadaki en cömert çocuk bakımı düzenlemeleri arasında geliyor.

Çocuk Yetiştirmek İçin En İyi Ülkeler

Bebeğin temel ihtiyaçları

Kuzey ülkelerindeki ebeveynliğin en meşhur desteklerinden biri Finlandiya’nın “bebek kutusu” olarak da adlandırılan ve 1930’lardan beri bütün annelere verilen “Doğum Paketi”. Kutuda kıyafetler, bakım ürünleri ve ilk okuma kitabı bulunuyor. Her yıl güncellenen kutuda günümüzde 64 eşya var.

Bir ikon haline gelen kutu, birçok Fin evinde yenidoğan için beşik olarak da kullanılıyor. Bu paket, çeşitli ülkelerce taklit edilmiş: İskoçya, benzeri bir hizmet veriyor, Kanada ve Malezya’da da bu tür yerel paketler var. Bazı firmalar bunları ürün olarak satmakta.

Cömert çocuk bakım politikalarından da bahsetmek gerekirse, Finlandiya, sekiz aylıktan resmi eğitimin başladığı 7 yaşına kadar ücretsiz evrensel günlük bakım sağlıyor.

İsveç örneği

İsveç’te ebeveynler 16 aya kadar doğum izni hakkına sahip, bunun ilk yılında maaşlarının %80’i oranında ücret alıyorlar. Ebeveynler ayrıca, “Çocuk Ödeneği” olarak çocuk başına aylık 1050 SEK (yaklaşık 624 TL) alıyorlar. Ayda, bundan sadece 200 SEK (yaklaşık 120 TL) daha fazla tutan okul öncesi ödemelerini karşılamak için bu parayı kullanabiliyorlar. Çocukları hastalandığı için izin almaları gerekirse ebeveynler maaşlarının %80’ini almaya devam ediyorlar.

Neredeyse bütün İsveçli çocuklar, on sekiz aylıktan itibaren 6 yaşında resmi eğitime başlayana kadar okul öncesi eğitime veriliyor. Ayrıca, Stockholm gibi büyük şehirlerde çocuk arabası olanlar otobüslerde ücretsiz yolculuk edebiliyor.

Tabiata dönüş

Danimarkalılar uzun zamandır erken yaşta çocuk bakımı konusunda öncüler. Örneğin, orman okulu hareketi Danimarka’da başladı. Personel ve çocuklar zamanlarını dışarıda, genellikle ağaçlık arazide geçirirler ve çocukların ticari oyuncaklarla değil, buldukları nesnelerle oynamaları teşvik edilir. Bu yaklaşımın savunucuları, bunun fiziksel koordinasyonu geliştirdiğini ve çocukların özgüvenini artırdığını söylemektedir.

Danimarka’da çocuk bakımı ücretleri, çocuk bakım evlerinin, yuvaların ve okul sonrası merkezleri ücretlerinin %30’unda sabit tutulur. Tipik ücretler 3900 DKK’dan (yaklaşık 3250 TL) azdır.

Norveçli ebeveynler çocuk başına ayda 1054 NOK’luk (yaklaşık 676 TL) bir çocuk ödeneği alma hakkına sahiptirler. Tek başına çocuk yetiştirenlerde bu ödenek ikiye katlanır. Çocuk yuvaları günde 10 saate kadar açıktır ve ayda en fazla 2500 NOK (yaklaşık 1600 TL) ücret talep edebilirler.

Doğum izninde ilk 44 hafta boyunca tam ödeme yapılır, ebeveynler bu süreyi 54 haftaya uzatmak isterlerse bu oran %80 olur. Hem anne hem babanın kendilerine düşeni yapabilmeleri için babalar en az altı haftalık doğum izni almak zorundadır, aksi halde o süre boyunca aileye ödeme yapılmaması riski doğar.

İlk 10’da olmamasına karşın İzlanda’da ebeveynlerin net gelirlerine göre çocuk bakım yardımı yapılır. Bu meblağ, gelirlerdeki değişikliklere göre ayarlama yapmak için yılda iki kere baştan hesaplanır. Hem anne hem baba üç aylık doğum izni hakkına sahiptir; ek olarak paylaşımlı olarak üç ay daha alabilirler.

weforum.org