Asperger Sendromu, Otizm Spektrum Bozukluğunun yüksek işlevli bir versiyonu olarak tanımlanıyor. Davranış analizi ve gerektiğinde nörolojik inceleme ile teşhis edilebilen sendrom, 2013 yılına kadar sebebi tam olarak anlaşılamayan bir sendrom olarak tanımlansa da, 2003 yılında yapılan araştırmalar sonucu otizmle bağlantılı olduğu ortaya çıkarılmıştır.

Asperger Sendromunun nedenleri bugün hala tam olarak bilinemiyor ancak durumun genetik nedenlerden ötürü ortaya çıkabileceği tahmin ediliyor. İlk kez, 1944 yılında Avusturyalı çocuk doktoru Hans Asperger tarafından tanımlanmıştır. Hans Asperger’in ilgilendiği dört çocuk hasta, diğerlerine kıyasla yüksek zeka becerilerine sahip olmasına rağmen sosyal becerileri zayıf ve tembel olmasıyla dikkat çekmiş, bu belirtilerden yola çıkılarak Asperger Sendromu tanımlanmıştır. 1994 yılında DSM-4 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders/Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı) kapsamında listelenmiştir. 2003 yılında ise Asperger Sendromu, otizme bağlı diğer durumlarla ilişkilendirildiğinden, “Otizm Spektrum Bozuklukları” başlığı altında listelenerek DSM-5 kapsamına alınmıştır.

Asperger Sendromu belirtileri nelerdir?

• Sosyal iletişimde zorluklar görülür. Bir konuşmayı başlatmak ya da sürdürmek zordur. Göz temasından kaçınır ve çoğunlukla esprileri anlamaz. Uzun sohbetleri sevmese de, sevdiği bir konu üzerine uzun uzun konuşabilir.

• Motor gelişimde gecikmeler görülür. Yemek yeme, yazı yazma, bisiklete binme gibi becerilerde aksaklıklar görülebilir.

• İşaretleri yorumlayarak çevresindekilerin ruh halini anlamakta zorlanır. Empati eksikliği, Asperger Sendromunun en belirgin belirtileri arasındadır.

• Normalden daha ciddi bir yüz ifadesi ve vücut dili görülür.

• Bir veya iki konuya çok hâkimdir. Asperger Sendromlu çocukların takıntılı denecek kadar bir konuyla ilgilenmesi normaldir. Arabalara, yıldızlara, çizimlere, belirli hayvanlara aşırı düşkün olabilirler.

• Beş duyusu oldukça aktiftir. Yüksek ses, ışık, yoğun koku gibi uyaranlara karşı hassastır.
• Tekrarlayıcı davranışlar görülür.

• Rutinini bozmaktan hoşlanmaz. Bazı şeylerin sabit, aynı ve rutin olmasıyla rahat eder.

Asperger Sendromu tanısı nasıl konulur?

Yukarıda sıraladığımız belirtilerin bir veya birkaçının görülmesi kesin olarak Aspergen Sendromu varlığına işaret etmez. Aspergen teşhisinin koyulması için, uzman bir psikiyatrist eşliğinde gerekli incelemelerin yapılması gerekir. Tıpkı otizmde olduğu gibi, Asperger Sendromunda da erken tanı oldukça önemlidir. Asperger, bir hastalık değil, sendrom olarak tanımlanmıştır çünkü kişinin hayatını etkilese de, doğru yaklaşım ve yönlendirme ile bu sendromda hayatı normal bir şekilde devam ettirmek mümkündür. Bir hastalık olmadığı için, iyileşmesi de beklenmez. Tanı konulduktan sonra, kişinin hayatını kolaylaştıracak bazı pratikler üzerinde çalışılır. Genellikle 4 ila 11 yaşları arasında Asperger Sendromu tanısı konulur. Otizmden farklı olarak çocukluğun ilk yıllarında kendini göstermez. Belirtilere sahip çocuklarda ya da yetişkinlerde Asperger Sendromu tanısı konulabilmektedir.

Asperger Sendromu’nun avantajları nelerdir?

Tıpkı otizmde olduğu gibi, Asperger Sendromuna sahip kişilerde de bazı avantajlı özellikler öne çıkmaktadır. Detaylara çok dikkat eden, yöneldiği konuya fazlasıyla dikkatini veren Aspergen Sendromlular için karmaşık matematik problemleri ya da ince detaylı tasarımlar çocuk oyuncağı olabilir. Örüntülere ve detaylara dikkat etmesi, ciddi bir odaklanma ve direnme gücü getirir.

Asperger Sendromu tedavisi nasıldır?

Asperger Sendromunun bilinen tek bir tedavisi yoktur. maksat sendromu ortadan kaldırmak değil, bu sendrom ile yaşayabilmeyi mümkün kılmaktır. Bu nedenle Aspergen tedavisi, grup terapileri veya birebir seanslarda sosyal beceri çalışmaları, konuşma terapisi, kognitif davranışçı terapi ve ebeveyn eğitimlerini içeren bir bütün halinde ele alınır.

Asperger Sendromu’na sahip ünlüler

Tarihe adını önemli buluşları ve eserleri ile yazmış olan birçok ünlünün ve önemli siyasetçinin Asperger Sendromuna sahip olduğu biliniyor:

Michelangelo, Wolfgang Amadeus Mozart, Robin Williams, Stanley Kubrick, Andy Warhol, Emily Dickinson, Sir Anthony Hopkins, Ludwig van Beethoven, Marilyn Monroe, Mark Twain, Alfred Hitchcock, Courtney Love, James Joyce, Isaac Asimov, Charles Richter, Bill Gates, Vladimir Putin, Isaac Newton, Albert Einstein, Alexander Graham Bell, Abraham Lincoln.

Otizm bir hastalık değil ve terapisi mümkün

Asperger Sendromu hakkında fikir veren 7 film

Otizm Spektrum Bozukluğu kapsamında değerlendirilen Asperger Sendromu, insanın karakterini ve yaşantısını ilginç bir şekilde etkileyen bir sendrom. Asperger Sendromu temasını içeren filmlere göz atın!

7

Mary and Max (2009): 8 yaşındaki Avustralyalı bir kız ile 44 yaşındaki Amerikalı bir adamın mektup arkadaşlığını konu alan film, dostluk ve psikolojik rahatsızlıklar temasını kendine özgü tarzıyla işliyor. Adam Elliot'un yönettiği stop-motion animasyon film, dünyanın birçok yerindeki film festivalinden ödüllerle dönmüştü. IMDB puanı 8,1.

Simple Simon (2010): "Aşkın Formülü Yok" adıyla Türkçeye çevrilen film, İsveçli yönetmen Andreas Öhman'ın eseri. Asperger sendromlu bir genç olan Simon'un kendine has dünyasını ve uzay sevdasını eğlenceli bir dille anlatan komedi filmi, Asperger hakkında fikir edinmek için ideal. IMDB puanı: 7,1.

Ben X (2007): Sosyalleşmeyi beceremeyn bir çocuk olduğu için okulda dışlanan ve çok zorlanan genç adamın internet üzerinden oynanan oyunlarda kendini ifade etmenin bir yolunu bulmasını anlatıyor. Nic Balthazar'ın yönettiği filmin IMDB puanı 7,4.

My Name is Khan (2010): İçimizi ısıtan Hint filmlerinden biri daha! Karan Johar'ın yönettiği 'Benim Adım Khan', Asperger sendromlu Müslüman bir adamın Amerikan başkanına ulaşma çabasını konu alıyor. IMDB puanı 8.

Adam (2009): Max Mayer'in yönettiği film, Asperger sendromlu Adam'ın üst komşusu Beth ile ilişkisini konu alıyor. Romantik komedi sevenlerin bayılacağı filmin IMDB puanı 7,2.

Guardians of the Galaxy (2014): Marvel'ın çok sevilen süperkahraman filmlerinden biri olan Galaksinin Koruyucuları'nda, Aspergenli ilk süper kahraman kabul edilen Drax'ı izliyoruz. Filmde alenen Aspergen Sendromu sözü edilmese de, Drax karakteri sendrom ile ilgili fikir veriyor.

Mozart & The Whale (2005): Asperger sendromlu bir çiftin ilişkisine odaklanan film, sendromun gündelik hayatı nasıl etkilediğine dair fikir veriyor. IMDB puanı 6,9.