İstanbul Kemerburgaz Üniversitesi Psikoloji Bölüm Başkanı Doç. Dr. Aylin İlden Koçkar, son günlerin önemli gündem maddelerinden biri olan çocuk istismarına karşı, ailelere önemli uyarılarda bulundu. Doç. Dr. Aylin İlden Koçkar, çocuğa uygulanan şiddet ve çocuk istismarına yönelik yaptığı açıklamada “Genellikle istismarcılar, kendi çocukluklarında istismara uğramış kişilerden çıkıyor. O yüzden ailede başlayan eğitim bu anlamda büyük önem arz ediyor” dedi.

Çocukluğunda istismara uğrayan kişilerin, ileriki yaşlarda, şiddete ve istismara yatkın söyleyen Doç. Dr. Aylin İlden Koçkar “Şiddet bir döngüdür. Çocuk istismarının fiziksel, duygusal ve cinsel şiddet alanları vardır. Fiziksel istismar, dayak yemesi, tokat atılması gibi duygusal istismar, çocuğa hakaret edilmesi, eksikleri veya zorlandığı alanlarla dalga geçilmesi olabilir. Duygusal ihtiyaçlarını karşılayamamak, çocukla oyun oynamamak sevildiğini hissetmemesi çocuğun ihmalidir. Cinsel istismar ise çocuğun cinsel içerikli konularda kullanılmasıdır. İllaki fiziksel temas olmasına gerek yoktur. Çocuğa pornografik görüntüler izlettirmek de, erişkinin cinsel içerikli davranışta bulunurken bunu çocuğa seyrettirmesi de cinsel istismardır” diye konuştu.

Anne babalara önemli görev düşüyor

Çocuğun cinsel istismarını, aile tarafından çok sevilen, ailenin güvendiği kişilerin yaptığını söyleyen Doç. Dr. Koçkar “Çocuk istismara uğradığında bütün dünyası başına yıkılır. Anne ve babanın, çocukla öncesinde olumlu, yakın ve sevgi dolu bir ilişki var ise çocuk anne ve babasına açılmakta zorlanmaz. Ancak çocuk ebeveynlerinden korkuyorsa ve onlarla yakın ilişkisi yoksa paylaşmaktan korkar çünkü başına daha büyük felaketler geleceğini düşünür” ifadelerini kullandı.

İyi sır kötü sır farkındalığı

Çocuğu istismar eden kişinin, çocuğa bunun bir sır olduğunu hiçbir şekilde paylaşılmaması gerektiğini söyleyeceğini dile getiren Doç. Dr. Aylin İlden Koçkar “Bu çocukta sanki aralarında gizli bir ilişki varmış duygusunu yaratır. Anne ve babaların, çocuğun gittiği yeri, ne yaptığını ve gününün nasıl geçirdiğini takip etmesi gerekir. O zaman çocuğun davranışlarındaki değişiklileri, okul başarısındaki düşmeyi, iştahsızlığı, keyifsizliği anlayıp yorumlayabilirler. Çocuğa, sırların nasıl bir şey olduğunun öğretilmesi gerekir. ‘Akşam baban eve gelecek, pasta yapalım gelince keseriz’ bu iyi sırdır. Çocuğun rahatsız olduğu durumlarda ‘bunu hiç kimseye söyleme’ denmesi ise kötü sırdır. Çocuğa bu tür durumlardan korunmayı öğretmek gerekir. Çocuk bunu yaşadığında kendini koruyup, sevdiği ve güvendiği yetişkinle paylaşmalıdır” şeklinde konuştu.

Anne ve babanın çocuğa yaklaşımı her zaman olumlu ve dinleyerek olmalıdır diyen Koçkar, “Çocuk, ebeveyne istismara uğradığını anlattığında bunu yapanı da suçlamamaları gerekir. Çünkü çocuk o kişiyi de korumaya almaya çalışır, o kişi örneğin çok sevdiği dayısı olabilir, bu noktada çocuk onu korumak için saklama hissi duymamalıdır. ‘Böyle bir şey olduğunda sen ne hissettin veya bak buranda morluk var, bu morluk hakkında konuşmak ister misin nasıl oldu bu?’ gibi sorularla çocuğa yaklaşmak gerekir. ‘Bu morluğu kim yaptı?’ öfkesiyle sorulursa çocuk çekinir ve korkar. Çocuğun açılmasına destekleyici sorular sormak gerekir” dedi.

Erken tanı ve tedavi hayati önem taşıyor

Çocuğa ilk istismar tanısı konulduğunda tedavisinin bir çocuk ruh sağlığı uzmanı ile takibinin yapılması gerektiğine dikkat çeken Doç. Dr. Aylin İlden Koçkar “İstismara uğramış çocuğun her durumda duygusal etkisi olur. Ne kadar erken tespit edilirse o kadar kolaylıkla sonuç alınır. İstismara uğramış çocukların yüzde 80’inde yetişkinlikte duygu durum bozukluğu meydana gelir. Anne babalar görevlerini yaparak çocuklarla ılımlı ve düzgün ilişkiler kursunlar özellikle oyun oynasınlar” ifadelerini kaydetti.