Bilgisayarlı tomografi; doz azaltma amacı benimsenerek güncellenmiş teknolojik cihazlar ve çocuk hastaya göre uyarlanmış uygun çekim protokolleri ile kullanıldığında çocuk hastalarda tanı ve takipte önemli, bazen de hayat kurtarıcı bir tanı yöntemidir.
Tanısal görüntülemede bilgisayarlı tomografinin (BT) kullanımı erişkinlerde olduğu kadar çocuk yaş grubunda da giderek artıyor. Neolife Tıp Merkezi Radyoloji Uzmanı Dr. Esra Çay; çocuklarda bazı hastalıkların tanısında, takibinde ve travmatik ya da travma dışı bazı acil durumlarda BT’nin hayat kurtarıcı olabildiğine dikkat çekiyor.
Çalışmalar, çocukların yetişkinlere göre BT çekiminde daha hassas olduğunun altını çiziyor. Çocuklarda BT çekimleri sonrası kanser gelişim riskini değerlendiren araştırmalar, lösemi ve beyin tümörleri ile maruz kalınan radyasyon dozu arasında doğru orantı gösteriyor.
Son yıllarda BT teknolojisindeki önemli gelişmeler sayesinde erişkin ya da çocuk, tüm yaş gruplarında, çok daha kaliteli görüntüler çok daha düşük X ışını dozlarında elde edilebiliyor.
Ayrıca cihaz teknolojisindeki gelişme çocuklarda yetişkinlerden farklı protokoller ile çekim yapılabilmesine izin veriyor ve böylece çocukların maruz kaldığı doz daha da azaltılıyor. Güncel BT cihazlarında çocukların kiloları ve anatomik yapılarına uygun şekilde otomatik olarak düşük doz verilmesini sağlayan “otomatik doz kontrol” sistemi gibi sistemler bulunuyor.
Çay, bireysel risk/fayda dengesinde kişiye sağlayacağı fayda fazla ise BT’nin uygun şekilde kullanılabileceğini belirtiliyor ve aileleri BT çektirmeden önce aşağıdaki noktalar konusunda uyarılıyor:
- BT inceleme klinik olarak gerçekten gerekli ise yapılmalı
- Radyasyon dozu çocuğun yaşı ve ağırlığı dikkate alınarak en düşük doza ayarlanmalı
- Tetkik sadece incelenmesi gereken bölgeyle sınırlandırılmalı
- Birden fazla tetkik yapmaktan kaçınılmalı
- Çekimler çok gerekli olmadıkça tek fazlı olarak yapılmalı ve gereksiz tekrarlardan uzak durulmalı
- Eğer mümkünse alternatif tanı yöntemleri (ultrasonografi, rezonans görüntüleme) kullanılmalı
YORUMLAR