Zamanı sadece geçirerek değil; yaratarak, hissederek ve deneyimleyerek bir yaşam sürmek ne anlama gelir? Yaş almak çoğu zaman bir gerileme olarak görülür; oysa ya aslında en derin benliğimizin olgunlaşması olsaydı? Peki ya her yaş, bize yeni seçimler ve büyüme fırsatları sunan bir başlangıcın habercisiyse? Belki de hayatlarımız, her on yılda bir daha yaratıcı, daha bilinçli ve kendimize daha uygun hale geldiğimiz bir yaratım yolculuğudur.

Kadınlar, yaşamları boyunca içsel olarak sürekli bir büyüme süreci içindedir. Her yaşam evresi, kim olduğumuz ve kim olmakta olduğumuzla ilgili yeni sorular, meraklar ve keşifler getirir. Sabır, nezaket ve zamanla birlikte derin içgörüler kazanır; kendimizle daha sahici ve derin bir bağ kurarız. Yaratıcı potansiyelimiz, yaşamın ileri dönemlerinde dahi varlığını sürdürür. Pek çok kadın, olgunluk yıllarında da anlamlı, üretken ve yaratıcı hayatlar yaşamaya devam eder.

Kültürümüzde pek çok kişi yaşlanmaya dair algıları değiştirmek için çalışsa da, gençlik ve güzellik odaklı tutumumuz yaşlanmayı hâlâ kaçınılmaz bir düşüş olarak görüyor. Yerli Amerikalılar, Avustralya Aborjinleri gibi birçok yerli kültürde; ayrıca İtalya ve Yunanistan gibi Akdeniz ülkelerinde, yaşlılar geleneklerin, değerlerin ve yaşam pratiklerinin korunması ile aktarılmasında hayati bir rol üstlenirler. Hikâye anlatımı, törenler ve besleyici yemekler hazırlama aracılığıyla bilgelikleri ve rehberlikleriyle onurlandırılırlar. Daha genç nesillere, onların ruhsal, toplumsal ve ahlaki gelişimi için kritik öneme sahip bir kültürel mirası aktararak yol gösterirler.

Bazı uzmanlar, çalışmalarında, yaşlanmayı kucaklamak için büyümeyi ve değişimi yaşamın çeşitli aşamalarında destekleyebilecek bir çerçeve sunmaya çalışıyor. İster 20’lerinde yetişkinliğe adım atıyor olun, ister 60 yaşın üzerinde yeni yaşam tarzlarına uyum sağlıyor olun, işte hayatın her döneminde amacınızı ve niyetinizi bulmanıza yardımcı olacak öneriler…

20 - 40 yaş: Dünyada kendi yolunu yapmak

Bu dönem, çocukluktan getirdiğimiz mesajları ve atalarımızdan miras kalan izleri taşıyarak hayata adım attığımız bir zamandır. Erken yıllarımızdan neyi yanımızda taşımamız, neyi bırakmamız gerektiğini anlamak çok önemlidir; ancak bunu tek başımıza yapmaya çalışmak oldukça karmaşık olabilir. Yirmili yaşlarımız, çocukluğumuzda bize verilen rollerin dışında, kim olduğumuzu ve kim olmakta olduğumuzu ayıklama, yas tutma, kutlama ve sindirme dönemidir. En derin arzularımıza ve kafa karışıklıklarımıza artık kimleri güvenle emanet edebiliriz? Bu zamanlar, ebeveynlerimizin ve bakım verenlerimizin düşündüğümüz süper kahramanlar değil, kusurlu insanlar olduğunu fark ettiğimiz dönemlerdir.

Bu yıllar boyunca hedefler belirler, iş hayatına atılır ve aile kurup kurmamaya karar veririz. Kendi şartlarımızla yaşadığımız için sıkça yargıyla karşılaşabiliriz. Çocukluk inançlarını bırakmak ve uyum sağlama baskısına direnmek zorlayıcı olabilir, ancak ödülü bağımsız bir yaşam sürmektir.

Bu dönemde karşılaşabileceğimiz bazı zorluklar:

• Kimlik, aşk ve bekâr ya da bir ilişkide olmanın karmaşıklığını keşfetmek.
• Evlenmek, ebeveynlik yapmak veya çocuksuz kalmayı tercih etmek. Hırsla duygusal sağlığı dengelemek.
• Boşanma, düşük ya da hayal kırıklığıyla gelen yas deneyimleri.
• Neşenin bir varış noktası değil, tamamlanmışlık hissinin kalbimizin yanında sessizce atan sakin ve sürekli bir duygu olduğunu fark etmek.

Bu yıllar, temel inançlarınızı keşfetmek için idealdir. Sizin için neyin doğru olduğuna ve neden böyle olduğuna dair sorular sormak için doğru zamandır. Bu dönemde içsel keşfinizi beslemek için uygulayabileceğiniz bazı pratikler:

• Tüm gelenekleri onurlandıran ve farklı bakış açılarına saygı duyan spiritüel pratikleri araştırmayı düşünün.
• Evinizde küçük bir düşünme ve yaratıcılık alanı yaratın; bir sandalye ve bir masa bile yeterlidir.
• 60’larınızda kendinize hatırlatmak zorunda kalmamak için şimdiden yavaşlamayı pratik edin.
• Kendinizi anlamak için yalnızlığı önceliklendirin. Bol bol okuyun.
• Akupunktur, nefes çalışmaları veya tam gıda diyeti gibi alternatif sağlık pratiklerini günlük bakımınıza eklemeyi düşünün. Sağlığınızı ciddiye alın; bedeniniz size daha sonra teşekkür edecek.
• Farklı kuşaklardan kadınların biyografilerini öğrenin. Sayısız başka kadının yaşam öykülerinde de göreceğiniz üzere, kadınlar hayatlarını kendi şartlarıyla tanımlamak için çabalamışlardır; bu kişisel anlamın ne olduğu ve bu yolculuğun nasıl göründüğü konusunda ortak bir bağ bulunur.

40 - 60 yaş: Menopoz ve orta yaş yeniden doğuşu

Bu yaşam evresi, daha önce deneyimlediğimiz hiçbir şeye benzemediği için keşfedilmemiş bir bölge gibi hissedilebilir. Bugün, menopoz döneminde kendimize nasıl bakabileceğimiz konusunda her zamankinden daha fazla bilgi var. Belirtiler başlamadan seçeneklerinizi öğrenin. Kendinize nazikçe konuşun. Bu bir bitiş değil; bir başlangıç töreni ve taze bir başlangıçtır. 'Daha iyi'nin bir yaşı yoktur. Daha iyi, bir his, bir genişlik, bir güç ve sizinle birlikte büyüyen bir özgürlüktür.

Bu dönemde karşılaşabileceğimiz bazı zorluklar:

• Menopoz. Bilin ki bu yalnızca hormonlardan ibaret değildir; ruhsal bir uyanış ve hikâyelerimizi yeniden yazma fırsatı olabilir.
• Libido değişkenlik gösterebilir, ancak yaratıcılık artar. Bazen azalan şey arzu değil, evliliğin ya da ilişkinin kendisidir.
• Gençliğin, gerçekleşmemiş hayallerin yasını tutmak yükselebilir; ancak hayal gücüyle yeni hayaller doğar. Kim olduğunuzu bırakmak, olmanız gereken kişiye dönüşmenizi sağlayabilir. Çok geç değil.
• Bu yaşlarda romantizm her zamankinden daha zor ve kafa karıştırıcı olabilir.

Bu dönemde içsel keşfinizi beslemek için uygulayabileceğiniz bazı pratikler:

• Wellness alanında çok fazla yanlış bilgi var. Kendinize en güvenilir rehber olarak güvenmeyi öğrenin. Araştırma yapın ve özellikle güvendiğiniz tıp uzmanlarına sorular sorun. Şifa için Doğu ve Batı yaklaşımlarını birlikte değerlendirin. Sizin için doğru olanı seçin.

• Yakın ilişkilerinize tekrar bakın. Partnerinizle duygusal olarak yakın mısınız, yoksa birbirinizi aştınız mı? Başlangıçtaki bağın gerçek olup olmadığını keşfedebilir misiniz, ya da ilişkinin onarılıp onarılamayacağını değerlendirebilir misiniz? Eğer mümkün değilse, birbirinizi incitmeden yeniden tanımlamanın bir yolu olup olmadığını düşünün. Bu, gerçeği söyleme, duygusal netlik ve memnun etme ihtiyacını bırakma zamanıdır.

• Bu yılların beraberinde getirdiği kayıp ve değişimleri işlemeniz için kendinize zaman ve alan tanıyın. Günlük tutmak, konuşmalar yapmak ve meditasyon, duygusal tepkilerinizi ve ihtiyaçlarınızı daha derinden anlamak için önemli araçlar olabilir.

• Eğer flört ediyorsanız, insanların çoğu zamanını çevrimiçi geçirdiğini fark edersiniz. Birini gerçekten tanımak için çaba gösterin ve eğer karşınızdaki size zaman ayırmıyorsa, yolunuza devam edin. Bu kadar basit ama her zaman kolay değil. Çünkü bazen istediğimiz şeyle yaşadığımız şey çelişebilir. Kalbimiz ve aklımız her zaman uyum içinde olmaz. Böyle durumlarda, çocukken aşkla ilgili öğrendiğiniz mesajlara dönün. 20’lerinizde ve 30’larınızda kalbinizi kıran kalıpları hâlâ tekrarlıyor musunuz? Eğer öyleyse, kendinize daha nazik davranın ve yeni bir romantik ilişkiye başlamadan önce ihtiyaçlarınızı anlamak için zaman ayırın.

İlginizi çekebilir: Yaş almanın güzel yanları

60 yaş ve sonrası: Hayatı yansıtmak ve yenilenmeyi kucaklamak

60 yaşına geldiğinizde sağlığınızın, dış görünüşünüzden daha önemli olduğunu hissedebilirsiniz. Bu seçim bugün hâlâ takdir edilen bir karar olabilir. Hayatınızda verdiğiniz en özgürleştirici kararlardan biri olabilir. Bir diğer özgürleştirici seçim ise herhangi bir erkeğin beğenisine 'yeterince iyi' olma kaygısını umursamamanın getirdiği sevinci kucaklamak olacaktır. Kendinizi takdir etmek için hiçbir zaman geç değildir. Öz-şefkat gerçekten de söylendiği kadar değerlidir.

Çocuk sahibi olduysanız ve artık eviniz boşaldıysa, bu boşluğun hayatınıza yayılan bir tür boşluk hissi yaratması çok normaldir. Fakat bu boşluk kutsal da olabilir; hikâyemizi yeniden yazabileceğimiz bir zaman.

Bu dönemde ortaya çıkan bazı zorluklar ve yeni olasılıklar:

• Boşanma, kayıp ve yas geri dönebilir ama beraberinde netlik, zarafet ve bilgelik de gelir.
• Yetişkin çocuklarımıza yeniden ebeveynlik edebilirken nihayet kendimize de ebeveynlik ederiz.
• Yaşlanmak “düzeltilecek” bir şey değildir. Odaklanmamızı keskinleştirir ve bize gerçekte sahip olduğumuz tek zamanın “şimdi” olduğunu hatırlatır.
• Tam olarak iyileşmeyen yaralarla ne yaparız? Onlarla birlikte güzelce yaşamayı, bize verdikleri dersler için onları onurlandırmayı öğreniriz.
• Yeni kariyerler, yeni hayaller, yeni aşklar; hepsi hâlâ mümkün.
• Tek başınalığa huzurla dönebiliriz. Birçok kadın 60’larında ve sonrasında flört etmeyi heyecan verici bulur. Bazıları romantik bir partner olmadan da mutludur; bu da yaşlanmanın ve bilgeleşmenin güzelliğidir: hayatımız daha çok bize ait olur, seçimlerimizi özgüvenle ve çocukluk kalıplarının ya da toplumsal beklentilerin gölgesi olmadan yaparız.

Bu, bir zamanlar ihtiyaç duyduğunuz bilge kişi olma zamanıdır. Önceki on yıllarda yaptığınız tüm içsel çalışmalardan sonra, artık hem genç nesillere bilgeliğinizi aktarabilir hem de yaşamınızı kendi tercihlerinize ve ihtiyaçlarınıza göre yaşamanın tadını çıkarabilirsiniz. İçinizdeki oyuncu, çocuk yanınızı kucaklamaktan çekinmeyin. Artık hem kahraman hem şifacı sizsiniz.

Hayatımızın içsel çalışması ruhsaldır. Sessiz ama güçlü bir varlıktır; bizi her şeyin içinden taşıyan güç. Gösterişli ya da gürültülü değildir ama gerçekten çok etkileyicidir. Bir yarış ya da bitiş çizgisi yok. Her on yıl, geçmişe dönüp sevgi, aile ve kariyerle ilgili dersleri değerlendirme fırsatı sunar. Daha yaşlı ve bilge dönemlerde, hiçbir zaman belirli bir varış noktası olmadığını fark edersiniz; yalnızca “olma” hâli vardır. İçsel çalışma, mükemmelliğe ulaşmak için değil, her geçen on yılda hayatın nasıl daha anlamlı hâle geldiğini öğrenerek, her zaman olduğunuz kişiye daha çok yakınlaşmak içindir.

Hayat tüm karmaşıklığıyla güzeldir. Karşınıza ne çıkarsa çıksın onu kucaklayın. Acı, bizi neşeden daha derine indirir ama acı sayesinde neşe varolur. Nerede olursanız olun, yeniden başlayabilirsiniz. Başarısız olduğunuz için ya da toplumsal beklentileri karşılayamadığınız için değil; her gün yeni bir fırsat sunduğu için. Bu an, tam dikkatinizi hak ediyor ve kendinizden vazgeçmek için her zaman çok erken.

Referanslar: Rae Leslie. “A Life Coach Shares The Inner Work Needed For Each Decade Of Adulthood”. Şuradan alındı: https://www.thegoodtrade.com/features/inner-work-by-age/.