Kalpte iş yükü en ağır kapak olan mitral kapak, genetik aktarımla, doğumsal nedenlerle ya da romatizmal kalp hastalığı, kalp iltihaplanması ve kalp krizi sonucu görevini yerine getiremiyor. Görevi yerine getiremeyen kapak tedavi ile tamir ediliyor. Mitral kapak tamiriyle ilgili merak edilenleri Şişli Florence Nightingale Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi'nden Prof. Dr. Ertan Sağbaş cevapladı.

Mitral kapağın kalpteki görevi nedir?

Mitral kapak, kalbin sol kulakçığı ile sol karıncığı arasında bulunur. Akciğerlerden temizlenerek gelen kanın sol karıncığa geçmesini sağlar. Karıncık da kasılarak bu temiz kanı aort vasıtasıyla tüm vücuda gönderir. Kalpte iş yükü en ağır kapaktır.

Mitral kapak yetmezliğinin nedenleri nelerdir?

Mitral kapağın sol kulakçığa sarkması (prolapsus, dejeneratif kapak) ailesel geçişlidir. Kadınlarda sık görülür. Kapağa ve bağlarına sağlamlık veren kolajen yapımı bozuktur. Buna bağlı olarak da bağlarda ve kapakçıklarda uzamalar ve kopmalar meydana gelir. Yüzde 90’ın üzerinde tamir edilebilir. Ayrıca romatizmal kalp hastalığı, geçirilmiş kalp iltihaplanması, kalp krizleri ve doğumsal nedenler de mitral kapak yetersizliğine sebep olur.

Mitral kapak yetmezliği hangi belirtilerle ortaya çıkıyor?

Hastalık başlangıçta belirti vermez, ilerledikçe belirtiler ortaya çıkar. Bu aşamada kalbin vücuda pompaladığı kan miktarında azalma meydana gelir. Kalp, bu azalmayı telafi edebilmek için daha çok çalışır ve daha hızlı atar. Bu da kalbi yorar. Belirtiler ilk dönemlerde iş yaparken veya egzersiz sırasında ortaya çıkabildiği gibi, hastalık ilerledikçe dinlenirken de görülür. Yorgunluk, bitkinlik, çarpıntı, egzersiz sırasında nefes darlığı, yetersizliğin şiddeti artmışsa veya kalp yetmezliği de eşlik ediyorsa yatar pozisyonda nefes darlığı ve gece oksijen açlığıyla uyanma gözlenebilir.

Mitral kapak yetmezliği tanısı nasıl konuluyor?

Erken tanı önemlidir. Tanısal açıdan en önemli ve en kolay tetkik ekokardiyografidir.

Mitral kapak yetmezliği nasıl tedavi ediliyor?

Hastanın kendi kapağının tamir edilmesi, dünyada kabul edilen en iyi yöntem. Mitral kapak tamirinin, değişime göre avantajları arasında erken ve geç dönem yaşam beklentisinin daha iyi olması, kaliteli bir yaşam sunması, kalbin fonksiyonlarını iyi koruması, enfeksiyon ve felç geçirme riskinin daha az ve kan sulandırıcı ilaç kullanımına gerek kalmaması geliyor.

Bu ameliyatlar minimal invaziv veya robotik cerrahi ile yapılabilir mi?

Evet, minimal invaziv yani doku hasarının en az olduğu metotlarla yapılabiliyor. Özel cihazlarla sağ göğüs bölgesi meme altından açılan küçük kesiyle operasyon gerçekleştirilir. Cerrahi alanın görüntülenmesi için endoskopik kamera kullanılır. Robotik mitral kapak cerrahisinde ise aynı yerde 2-3 cm daha küçük kesiden girilir. Ameliyat iki cerrah tarafından yapılır. Açık cerrahideki her işlem ve adım robotla gerçekleştirilir. Başarı oranı minimal invaziv ile aynıdır. Minimal invaziv mitral kapak ameliyatlarının avantajları arasında yara izinin görünmemesi, ağrı, kanama ve enfeksiyon riskinin düşüklüğü, günlük yaşama hızlı dönüş ve kan ihtiyacının azlığı sayılabilir.

Tamir mi, ameliyat mı daha kolay?

Mitral kapağın tamiri, değiştirilmesinden daha zordur. Tamirde merkez ve cerrahın tecrübesi ve yeteneği önem taşır.