Sosyal medyanın en önemli mecralarından Facebook’un bağımlılık yaptığının kanıtlandığını belirten uzmanlar, “Bilimsel çalışmalarda yoğun Facebook kullanımı olan kişilerde beynin amigdala bölgesindeki gri materyalinde madde bağımlısı hastalardaki gibi hacim azalmaları olduğu gözlenmiştir” dedi. Akıllı telefon ve sosyal medya kullanımının sınırlanması gerektiğini öneren uzmanlar yüz yüze iletişim kurarak sosyalleşme tavsiyesinde bulunuyor.

Dünya üzerinde her üç kişiden ikisinin sosyal ağları ziyaret ettiğini belirten Üsküdar Üniversitesi NPİstanbul Beyin Hastanesi’nden Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Alptekin Çetin, “Her gün Facebook üzerinde 8 milyar dakika geçirilmekte ve 285 milyon adet içerik paylaşılmaktadır. 350 milyon aktif kullanıcısı ile Facebook bir ülke olsaydı Çin ve Hindistan’dan sonra dünyanın en kalabalık 3. ülkesi olurdu. 41 milyondan fazla kullanıcıyla Türkiye Facebook’ta en aktif üçüncü ülkedir Türkiye, Avrupa’nın internette en çok zaman geçiren ülkesi durumundadır” dedi.

“'Facebook Bağımlılığı' her ne kadar psikiyatri tanı grupları arasına henüz girmemiş olsa da pek çok bilim adamı ve ruh sağlığı profesyoneli tarafından internet bağımlılığı başlığı altında ele alınan önemli bir konudur” diyen Yrd. Doç. Dr. Alptekin Çetin, “Son 10 yılın en yoğun sosyal paylaşım sitesi olan Facebook, bu yoğun kullanım ardından kişilerin gündelik hayatını, beğenilerini, gün içindeki ruhsal durum ve davranışlarını etkileyen bir alan haline gelmiştir. “Beğenmek”, “Beğenilmek”, “paylaşmak” ve “takip etmek” gibi kavramları hayatımıza sokan Facebook sosyal platformunun bağımlılık potansiyeli tüm dünyada bilim çevrelerinde tartışılmakta ve çalışmalar yapılmaktadır” ifadelerini kullandı.

Facebook’un psikolojinize 6 etkisi

Hafıza sorunu ve unutkanlığa yol açabilir

Dürtüsellik ve haz odaklı yaşam alanında sorun yaşayan bireylerin Facebook bağımlılığı açısından risk altında olduğunun bilindiğine dikkat çeken Yrd. Doç. Dr. Alptekin Çetin, “Yapılan bilimsel çalışmalarda yoğun Facebook kullanımı olan kişilerde beynin amigdala bölgesindeki gri materyalinde madde bağımlısı hastalardaki gibi hacim azalmaları olduğu gözlenmiştir” dedi. Beynin bu bölgesindeki etkilenmelerle beraber hafıza sorunları, unutkanlık, muhakeme yetilerinde kayıp gibi gündelik hayatı olumsuz etkileyebilecek klinik sonuçlar ortaya çıkabilir.

Uyum ve iletişim sorunu yaşayanlar risk altında

Yrd. Doç. Dr. Alptekin Çetin, sıklıkla içine kapanık, gündelik sosyal ilişkilerden kaçınan, uyum sorunu yaşayan, arkadaşları ve aileleri ile iletişim sorunları yaşayan, beğenilme kaygısı yaşayan genç bireylerin Facebook bağımlılığı açısından risk altında olduğunu ifade etti. Yrd. Doç. Dr. Alptekin Çetin, şunları söyledi: “Kişinin bilgisayar aracılığı ya da akıllı telefon kullanarak gününün büyük kısmını sosyal medya hesaplarında geçirmesi, diğer gündelik aktivitelere zaman ayırmaması, Facebook’a girme açısından yoğun bir istek hali yaşaması, bunu sağlayamazsa ortaya kaygı durumunun çıkması bağımlılık açısından risk oluşturabilecek kriterlerdir.”

İnternet bağımlılığı tedavi edilebilir

İnternet bağımlılığının davranışsal bağımlılıklar grubu altında ele alınabileceğini kaydeden Yrd. Doç. Dr. Alptekin Çetin, “Bu durumda kişinin ilk olarak yaşadığı sorunun farkına varır hale getirilmesi için bilgilendirilmesi, sonrasında kullanımın kısıtlanması, gün içinde diğer aktivitelere daha fazla zaman ayırmasının sağlanması, akıllı telefon kullanımının azaltılması, sosyalleşme ve insan ilişkileri özelinde eğitilmesi, olası ek psikiyatrik tanıların değerlendirilmesi, gerekli terapi ve ilaç tedavilerinin değerlendirilip başlanması gerekmektedir” diye konuştu.

Facebook ölçeği Türkiye’ye uyarlanacak

Yrd. Doç. Dr. Alptekin Çetin, Üsküdar Üniversitesi ve NPİstanbul Beyin Hastanesi dahilinde bir yüksek lisans tezi olarak Bergen Facebook Bağımlılık Ölçeği’nin Türkçe geçerlik ve güvenirlik çalışması yapıldığını belirterek “Bu ölçeğin Facebook bağımlılığının tanısını koymada önemli bir gereç olduğu bilinmektedir. Bu nedenle ölçeğin Türkçe’ye kazandırılması için gerekli hazırlıklar yapılmış ve 300 üniversite öğrencisinde uygulanmıştır. Bu çalışmada kişilerin bağımlılık durumu değil, bahsedilen ölçeğin Türkçe çevirisinin yapılması amaçlanmıştır. Sonraki yıllarda yapılacak Facebook bağımlılığı çalışmaları için gerekli Türkçe materyalin oluşturulması sağlanmıştır” ifadelerini kullandı.

Facebook’un psikolojinize 6 etkisi

Facebook'un da psikolojinize bazı etkileri var... İşte o 6 etki...

7

Facebook'un inanılmaz bir şekilde yükselen popülerliği, insanlara her zaman istedikleri bir şeyi sunduğunu kanıtlıyor - herhangi bir yolculuk ya da postane ziyareti gerektirmeksizin tüm arkadaşlara, akrabalara ya da tanıdıklara aynı anda erişebilme fırsatı. Ancak her şeyde olduğu gibi, Facebook'un da psikolojinize iyi gelmeyen yanları var. İşte Facebook'un akıl sağlığınız için olumsuz olan 6 etkisi:

1. Hayatınızın diğer insanların hayatları kadar havalı olmadığını hissetmenize yol açabilir. Sosyal psikologların gözlemlerine göre, insanlar doğaları gereği sosyal karşılaştırma yapmaya meyilliler. "Standartlara göre iyi miyim yoksa kötü mü?" gibi bir soruya yanıt verebilmek için diğer insanları kontrol etmek gerekiyor. Facebook, sosyal karşılaştırma yapmanın hızlı ve kolay bir yoludur; ancak tek bir bakışla arkadaşınızın lüks bir restoranda yemek yediğine ya da yılın profesörü ödülünü aldığına tanık olabilirsiniz. Kronik Facebook kullanıcıları, diğer insanların kendilerinden çok daha mutlu hayatlar yaşadıklarını düşünüp hayatın adaletsiz olduğu sonucuna varmaya meyilli olabiliyorlar.

2. Arkadaşlarınızın başarılarını kıskanmanıza sebep olabilir. Facebook size arkadaşlarınızın mutluluklarını paylaşmadığınızı hissettirmekle kalmaz, aynı zamanda da mutlu hayatlarını kıskanmanıza yol açabilir. Bu da insanları Facebook üzerinden pasif bir şekilde takip etmenin psikolojik etkilerinden bir diğeri.

3. Unutmayı tercih edeceğiniz insanlarla temasta olmanıza sebep olabilir. Facebook takipçiliği, geçmiş ilişkileri atlatabilmeyi daha zor bir hale getirdi. Benim kadar acınası durumda mı? Başkasıyla mı çıkmaya başladı? Bu soruların yanıtlanmamış kalmaları çok daha iyidir. Önceki partnerlerinin profillerini ziyaret eden Facebook kullanıcılarının ayrılık sonrası duygusal iyileşmelerinin sekteye uğradığı ve yüksek oranda sıkıntı çektikleri görülüyor. Günlük hayatınızda eski partnerinize rastlasanız bile, online gözetimin, offline temastan önemli ölçüde kötü olduğunu bilmelisiniz.

4. Mevcut partnerinizi kıskanmanıza yol açabilir. Facebook gözetimi yalnızca eski sevgiliyle sınırlı kalmıyor. "Bu kadın kim? Neden sürekli kocamın gönderilerini beğeniyor?" Partnerinizin profilini sıklıkla kontrol etmek beraberinde kıskançlığı ve hatta yersiz şüpheyi getirir; özellikle de eşinizin eski sevgilileri sıklıkla görünüyorsa. Bu durumdan kaçınmak için yapmanız gerekense şu: Partnerinizle Facebook'da ikinizin de güvenli olarak tanımladığı davranışlar hakkında konuşmak ve rahatsız olduğunuz noktalarda sınırlar çizmek.

5. Potansiyel işverenlerle paylaşmak istemeyeceğiniz birtakım bilgilerinizin ortaya çıkmasına yol açabilir. Yapılan araştırmalara göre, kullanıcıların %40'ı profillerinde alkol kullanımından, %20'si ise cinsel aktivitelerden bahsediyor. Bu gönderilerin meraklı gözlerden uzak olduklarını düşünebilirsiniz; ancak durum hiç de öyle değil. Evet, iş arayanların %89'u sosyal ağlardan faydalanıyor - aynı şekilde potansiyel işverenlerin %37'si de. İş arayışındaysanız eğer, gizlilik ayarlarınızı kontrol ettiğinizden ve silmek istemiyorsanız, riskli içerikleri yalnızca arkadaşlara özel hale getirdiğinizden emin olun.

6. Bağımlılık yapabilir. Toplumda en yaygın olan bağımlılık yapıcı maddelerin sigara, alkol ve kahve olduğunu mu düşünüyorsunuz? Tekrar düşünün. İnternet bağımlılığının resmi bir teşhis olarak kabul görmesinden beri, Facebook bağımlılığı hem popüler medyanın hem de deneysel dergilerin dikkatini çekti. Bu bağımlılığın ciddiyetini keşfetmek adına yapılan çalışmalar kapsamında katılımcılara hafta boyunca o anda en çok istedikleri şeyin ne olduğunu soran mesajlar atıldı. Sonuç: Sosyal medya kullanımı, sigara ve alkolü dize getirdi.