La Nina nedir?

La Niña, Güney Amerika'nın tropikal batı kıyısı boyunca yüzey okyanus sularının soğumasını tanımlayan bir iklim modelidir. La Nina, Pasifik Okyanusu'nun ekvator bölgesindeki alışılmadık derecede sıcak okyanus sıcaklıklarıyla karakterize edilen El Nino'nun karşılığı olarak kabul ediliyor.


La Nina ve El Nino birlikte, El Nino-Güney Salınımının (ENSO), "soğuk" (La Nina) ve "sıcak" (El Nino) aşamalarıdır. ENSO, birbiriyle bağlantılı hava ve okyanus ile ilgili olaylar dizisidir. Olağandışı sıcak ya da soğuk deniz yüzeyi sıcaklıklarının yanı sıra ENSO, atmosferik basınçtaki değişikliklerle de karakterize edilir.


La Nina ne demek?

İspanyolca'da "küçük kız" anlamına gelen La Nina adını verdiler. La Nina olayları bazen yaklaşık 2 ila 7 yıllık düzensiz aralıklarla meydana gelen El Nino olaylarını takip eder. El Nino ile ilişkilendirilen etkilerin tam tersidir.


Bilim insanları, El Nino ve La Nina'nın Doğu - Orta Pasifik Okyanusu'nda ürettiği normal deniz yüzeyi sıcaklıklarından sapmaları ölçmek için Okyanus Nino Endeksi'ni kullanıyor. La Nina olayları, art arda 3 aylık en az 5 sezon boyunca deniz yüzeyi sıcaklığının 0,5 santigrat dereceden fazla azalmasıyla gösterilir.


La Nina, Pasifik Okyanusu'nun Yengeç Dönencesi ile Oğlak Dönencesi arasındaki bölgesi olan tropik Pasifik'te normalden daha soğuk suların birikmesinden kaynaklanır. Alışılmadık derecede güçlü, doğuya doğru hareket eden ticaret rüzgarları ve okyanus akıntıları, bu soğuk suyu yüzeye çıkarır; bu süreç, yükselme olarak bilinir. Yükselme, deniz yüzeyi sıcaklığında ciddi bir düşüşe neden olabilir.


La Nina'nın etkileri nelerdir?

Hem El Nino hem de La Nina, yağış düzenlerini, atmosferik basıncı ve küresel atmosferik dolaşımı etkiler. Atmosfer dolaşımı, okyanus akıntılarıyla birlikte termal enerjiyi dünya yüzeyine dağıtan havanın büyük ölçekli hareketidir. Bu değişiklikler dünya çapında birçok bölge için iklimdeki değişkenliğin ana kaynaklarıdır.


La Nina, Batı Pasifik üzerinde normalden düşük hava basıncıyla karakterize edilir. Bu alçak basınç bölgeleri yağışların artmasına katkıda bulunur. Güneydoğu Asya'da yaz musonuyla ilişkili yağışlar, özellikle kuzeybatı Hindistan ve Bangladeş'te normalden daha fazla olma eğilimindedir.


La Niña olayları aynı zamanda güneydoğu Afrika ve kuzey Brezilya'da normalden daha yağışlı koşullarla da ilişkilidir. La Niña aynı zamanda orta ve doğu Pasifik üzerinde normalden yüksek basınçla da karakterize edilir. Bu, o bölgede bulut üretiminin ve yağışların azalmasına neden olur. Tropikal Güney Amerika'nın batı kıyısı, Amerika Birleşik Devletleri'nin Körfez Kıyısı ve Güney Güney Amerika'nın pampa bölgesi boyunca normalden daha kuru koşullar gözleniyor.


La Nina'nın genellikle Batı Güney Amerika'nın balıkçılık endüstrisi üzerinde olumlu bir etkisi vardır. Yükselme, soğuk, besin açısından zengin suları yüzeye çıkarır. Besin maddeleri arasında balıklar ve kabuklular tarafından yenen plankton bulunur. Levrek gibi yüksek değerli balık türleri de dahil olmak üzere üst düzey yırtıcıları, kabukluları avlar.


La Nina etkisi ne kadar sürer?

La Niña olayları, genellikle bir yıldan fazla sürmeyen El Nino'nun aksine, 1 ila 3 yıl sürebilir. Her iki olay da Kuzey Yarımküre kışında zirveye ulaşma eğilimindedir.


El Nino ve La Nina bizi nasıl etkileyecek?

El Nino, La Nina ve nötr durum, dünya genelinde insanlar ve ekosistemler için önemli sonuçlar doğuruyor. Okyanus ve atmosfer arasındaki etkileşimler dünya çapında hava durumunu değiştirir. Şiddetli fırtınalara ya da ılıman havaya, kuraklığa veya su baskınlarına neden olabilir. Bu değişiklikler, hava durumunu "sadece" etkilemenin ötesinde, gıda arzını ve fiyatlarını, orman yangınlarını etkileyen ikincil sonuçlar doğurabilir. Ayrıca ekonomik ve politik sonuçlar yaratabilir. Kıtlıklar ve siyasi çekişmeler bu çevresel koşullardan kaynaklanabilir.



Kaynak: La Niña. Şuradan alındı: "https://education.nationalgeographic.org/resource/la-nina/".




YORUMLAR

Yorum kurallarını okumak için tıklayınız!

İnternet sitemizde kullanılan çerezlerle ilgili bilgi almak ve tercihlerinizi yönetmek için Çerez Politikası, daha fazla bilgi için Aydınlatma Metni sayfalarını ziyaret edebilirsiniz. Sitemizi kullanarak çerezleri kullanmamızı kabul edersiniz.