Türkiye’nin ilk döngüsel mağazası açıldı

Bundan aylar öncesinde sizlerle umut veren bir geceyi paylaşmış ve İbrahim Bodur Sosyal Girişimcilik ödül töreninde ödül alan 4 sosyal girişimden bahsetmiştim. Bunlardan biri de lineer ilerleyen moda endüstrisinde bir değişim yaratmak için yola çıkan Nivogo’ydu.

Nivogo kurucularıyla tanıştıktan ve yaptıkları işten haberdar olduktan sonra davetleriyle Gebze’de 5.000 metrekare üzerine yayılmış yenileme merkezlerini de incelemiş ve tek tek kendilerine iletilen her bir ürünle nasıl ilgilendiklerini kendi gözlerimle görmüş oldum. Bugün sizlere bambaşka bir yönlerini anlatacağım ama öncesinde ilk yola çıkış amaçlarına tekrar bir bakalım.

Kurucu ortaklardan Arnas Akbaş yıllar boyunca pek çok kurumsal firmada moda sektörünün farklı gerçekleriyle yüzleşmiş. Bunlardan belki de en önemlisi, moda sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin depolarında çoğunlukla kullanıcısıyla hiç buluşamamış ve tekrar satışa sunulmayacak ürünlerle dolu olması olmuş.

Bu duruma biraz daha detaylı bakalım: Her yıl 100 milyar parça ürün üretilirken 85 milyar ürün ise farklı sebepler yüzünden imha edilmek durumunda kalıyor. Bu yüzden her saniye ortalama bir çöp kamyonu dolusu kadar tekstil ürünü ya çöplüklere bırakılıyor ya da yakılarak imha ediliyor. Bu durumun en acı kısmı ise imha edilen bu ürünlerin yaklaşık %30’undan fazlasının kullanıcıya dahi ulaşamamış ürünler olması. Çünkü bugün pek çok marka çok çeşitli sebeplerden bir ürünü henüz satılmadan raftan çekerek imha edilmek üzere depolarına kaldırabiliyor. Bunlar ürün barkodunda bir hata olması, ürünün kullanıcılar tarafından denenirken fazla kırışması ya da müşteri tarafından iade edilmesi gibi çözümü çok kolay nedenler olabiliyor. Nivogo, çalıştıkları marka ortaklarından bu tarz ürünleri alarak yenileme merkezinde gerekli işlemleri (kimi zaman bir barkod takmak ya da ütülemek ya da lekesi varsa temizlemek, düğmesini sağlamlaştırmak gibi) gerçekleştiriyor ve böylece bu ürünlerin tekrar tüketiciyle buluşmasını sağlıyor. Yaptıkları, döngüsel ekonomi için önemli bir adım. Günümüze geldiğimizde ufak bir operasyon olarak başlayan bu girişimin bir ayda yenileyebildiği ürün sayısı ayda 100 bin parçaya kadar çıkmış. Bugüne elden geçirdikleri 300 binden fazla ürün sayesinde şu ana kadar 3 milyar litrenin üzerinde su israfını önlemiş ve binlerce ton karbon emisyonunun önüne geçmişler.

Bugün asıl aktarmak istediğim ise Pazartesi günü açılan, Türkiye’nin ilk döngüsel mağazası. Böylece artık sadece marka ortaklarının değil kullanıcıların da dolaplarında ihtiyaç duymadıkları kıyafetler Nivogo yenileme merkezinden geçerek tekrar kullanım için satışa çıkıyor. İhtiyaç duymadıkları kıyafetleri Nivogo’ya bırakan kullanıcılar bu ürünleri karşılığında NivoPuan alarak bu puanları da Nivogo mağazalarında yenilenmiş ürün koleksiyonlarından alışveriş yaparken kullanabiliyorlar.

Modadan bahsederken hep mağazalar tarafını konuşuyoruz ancak kullanıcılar tarafında da satın alınan her kıyafetin ortalama 7 kez giyilmesi gibi bir gerçek var. Kullanıcıların moda ayak izlerini küçültmesi için ilk akla gelen seçenekler geri dönüşüm ya da ileri dönüşüm olsa da elimizdeki ürüne iyi hatta doğru şekilde bakmak, bizim kullanmadığımız dönemde yeniden kullanım ömrünün devam edebilmesi için döngüye dahil etmek de bizim sorumluluklarımız arasında.