Sanat dünyasının en etkili 100 ismi

Lütfi Kırdar Kongre Merkezi’nde gerçekleşen Contemporary İstanbul Fuarı bugün sona eriyor. Fuarın yoğun ilgi gören bölümlerinden biri, koleksiyonerler tarafından seçilen 120 eserin izleyiciyle buluştuğu Collectors’ Stories...

Bu yıl ilk kez gerçekleştirilen proje Türkiye’nin 60 önemli koleksiyonerine dikkat çekerken, geçtiğimiz hafta dünyanın önde gelen çağdaş sanat yayınlarından Art Review, Power 100 listesiyle çağdaş sanat dünyasının en etkili ve ilham veren isimlerini açıkladı. 2002’den bu yana yayınlanan listede, Türkiye’den yalnızca Ömer Koç bulunuyor. Haliyle gözler, Collectors’ Stories’de de Koç’un fark yaratan koleksiyonundan eserler arıyor. Fakat projede, en büyük tutkusu gözlerden uzak yaşamak olan Koç’a ait bir parça bulunmuyor. Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Koç’un Power 100’e girme sebeplerinin başında, çağdaş sanatı kişisel olarak, yani koleksiyonerliğiyle desteklemesi geliyor. Koç Holding’in 20 yıl boyunca (2007-2026) İstanbul Bienali’ne sponsor olması, Venedik Bienali Türkiye Pavyonu’nu desteklemesi, Nasreddin Hoca Karikatür Yarışması’na verdiği destek ve ARTER’in kurulması gibi ibareler de yer alıyor.

Koç Holding’e bağlı Vehbi Koç Vakfı, önümüzdeki yıl Dolapdere’de VKV Çağdaş Sanat Müzesi’ni açmaya da hazırlanıyor. Power 100’de, listeye 99’uncu sıradan giriş yapan Ömer Koç’la birlikte, François Pinault, Adrian Cheng, Eli ve Edythe Broad gibi sanat dünyasına yön veren koleksiyonerlerin yanı sıra; Ai Wei Wei, Olafur Eliasson, Yayoi Kusama, Marina Abramovic gibi sanatçılar, Larry Gagosian, Marian Goodman ve Sir Nicholas Serrota’nın da aralarında bulunduğu galericiler ve müze yöneticileri yer alıyor. İlk sıradaki isim ise Londra’daki Serpentine Galleries’in İsviçreli Artistik Direktörü ve küratör Hans Ulrich Obrist... Listeye Türkiye’den giren ilk ismin, 2011-2014 yılları arasında Vasıf Kortun olduğu biliniyor. Peki sanat dünyası gücünü kimlerden alıyor?

Avrupa hakimiyeti

Artlyst’in raporuna göre, Avrupa her yıl olduğu gibi bu yıl da sanatsal üretim ve organizasyonların merkezinde. Listedeki şahsiyetlerin doğum yerleri baz alındığında sanat dünyasının en etkili isimlerinin yüzde 51’inin Avrupalı olduğu görülüyor. Yüzde 22’si Amerikalı, yüzde 13’ü Asya ve Latin Amerika’dan. Yüzde 3’erlik oranlarla Afrika ve Ortadoğu da onları takip ediyor.

Daha çok sanat daha az pazar

Power 100 listesinin ilk 10’u alışıldığı üzere sabit kalsa da bu yıl özellikle ‘daha çok sanat, daha az pazar odaklı’ isimler olması göze çarpıyor. Şaşırtıcı biçimde listede müzayede evleriyle bağlantılı tek bir isim bulunmazken, oldukça fazla sayıda küratör, sanatçı ve müze yöneticisi dikkat çekiyor. Sonuçta yüzde 65’i galericiler ve ‘art dealer’lar, yüzde 23’ü sanatçılar, yüzde 22’yi de küratör ve müze direktörleri oluştururken, ‘koleksiyoner’ sıfatıyla yer alan yüzde 14’lük kısımda fuar ve okul yöneticileri, hatta feilozoflar da yer alıyor.

Erkek egemenliği

Sanat dünyasının yüzde 68’inde erkek hakimiyeti gözlemleniyor, kadınlar listenin sadece yüzde 32’sini oluşturuyor. Listedeki ilk kadın Manuela Wirth 3’üncü sırada eşiyle birlikte. Alman video sanatçısı Hito Steyer 7 numarada ve tek başına. Steyer’i önü- müzdeki Venedik Bienali’nin küratörü, Christine Macel takip ediyor.