Hemoroid (basur) nedir?

Hemoroidler, aslında anal kanalda bulunan bağ dokuları ve damarlara verilen isimdir. Bu bölgedeki toplardamarlarda kan birikmesi sonucu bazen bu dokular şişebilir ve rahatsızlık verebilir. Bu durumda hemoroid hastalığı ya da halk arasındaki tabiriyle basurdan bahsedilebilir.

Hemoroid hastalığı nasıl olur?

Her sağlıklı insanda internal (iç) ve eksternal (dış) damarlar olmak üzere iki çeşit hemoroidal yapı vardır. Bölgedeki kan dolaşımına bağlı sorunlar nedeniyle bu yapıdaki damarlarda kan biriktiğinde, dokular şişerek kaşıntı, ağrı ve kanamaya neden olabilir. Hemoroidin dört evresinden bahsedebiliriz:

1. evre: Anal kanalın içerisinde kalan hemoroid yastıkçıkları şişmiştir, hafif kanama ve kaşıntıya neden olur.
2. evre: Anal kanaldaki dokular daha fazla şişer, dışkılama esnasında makattan dışarı çıkarlar. Ancak sonrasında kendiliğinden eski konuma dönebilirler. İlk evreye göre biraz daha ağrılı hissettirebilir.
3. evre: Dışarı sarkan hemoroid memeleri artık eski konumuna kendiliğinden dönemiyordur. Elle itilerek içeri sokulmaları gerekir.
4. evre: Sarkan hemoroid şişkinlikleri makatın üzerinde büyümeye başlar ve elle içeri itilemez hale gelirler. Kanama, ağrı ve kaşıntı şikayetleri artar.

Hemoroid neden olur?

Aşağıdaki etmenler hemoroid hastalığı oluşumuna zemin hazırlarlar:

• Uzun süre ayakta kalmayı veya oturmayı gerektiren işler
• Ata binmek, bisiklet sürmek gibi sporlar
• Hamilelik
• Kronik kabızlık
• Dışkılama sırasında çok ıkınma alışkanlığı
• Obezite
• Mayalı gıdaların fazla tüketilmesi
• Aşırı alkol tüketimi
• İltihaplı bağırsak hastalıkları
• Kalp hastalıkları

Hemoroidin belirtileri nelerdir?

• Dışkıladıktan sonra görülen kanama
• Makat bölgesinde ağrı
• Makatta hissedilen şişkinlik
• Akıntı ve makatta ıslaklık hissi ile birlikte kaşıntı

Hemoroid muayenesi nasıl yapılır?

Hemoroid muayenesi sanılanın aksine ağrılı ve zor bir muayene değildir. En fazla beş dakika sürer. Hasta yüz üstü secde pozisyonunda ya da sedyeye kalçası açıkta olacak şekilde yan yatırılır, ışık yardımıyla anüs bölgesi gözlemlenir. Dışarıda bulunan belirtiler incelenir. İkinci aşama olan parmakla muayene (rektal tuşe) genellikle hastaların kaçındığı bir yöntem olsa da, makatın iç kısmındaki lezyonları anlamak için gereklidir. Üçüncü aşamada, eğer gerekliyse, anoskop denilen ve büyükçe bir enjektöre benzeyen özel bir aletle anüsün iç kısmında kanama olup olmadığına bakılır. Bölgede herhangi bir tümör ya da iltihaplanma gibi bir durum söz konusuysa, ancak detaylı muayene sonrasında anlaşılabilir.

Hemoroid nasıl geçer?

• Öncelikle bağırsak hareketlerinin düzenlenmesi gerekir, böylece dışkı yaparken tekrar şişkinlik ve rahatsızlık oluşmasının önüne geçilebilir. Lifli gıdalar tüketmek, günde 2,5-3 litre su içmek kabızlığı önlemek için en başta yapılması gereken şeylerdir.
• Makata uygulanan krem ve pomatlar, ağrı ve kaşıntı şikayetlerini gidermeye yardımcı olur.
• Ağızdan alınan ilaçlar, bölgedeki toplardamarları daraltarak dolaşım sistemini düzenler ve semptomların azaltılmasına yardımcı olur. Aynı şekilde kabızlığa karşı kullanılan ilaçlar da hemoroid tedavisine dahil edilebilir.
• Fitil şeklinde kullanılan ilaçlar bölgesel uyuşturucu etkisi gösterir ve özellikle ağrıyı azaltmada etkilidir.
• İlerlemiş bir hemoroid durumu varsa lazerle veya cerrahi işlemle müdahale edilmesi gerekebilir.