Doktorlar fikir birliğindeler: Kadınlar, uyuma konusunda erkeklere kıyasla daha fazla zorluk çekiyorlar. Bu durumun sayısız sebebi var; ancak içlerinde en öne çıkanı, hormon dalgalanmaları yüzünden işleri daha da güçleştiren vücudumuz. Peki, doğum kontrol haplarının en önemli görevi, hormon seviyelerini düşürmek değil mi? O halde daha iyi uyuyabilmek için doğum kontrol hapı mı kullanmak gerekiyor? O kadar da değil…
Öncelikle, doğum kontrol hapı kullanmadığımızda neler olduğunu bir gözden geçirelim. Östrojen ve progesteron seviyesi, yalnızca yumurtanın ne zaman salınacağını belirlemekle kalmaz; aynı zamanda da vücut sıcaklığınız üzerinde etkili olur. Daha önce vücut sıcaklığını ve servikal mukusu takip etme yöntemi ile doğal bir korunma yöntemi denediyseniz eğer, bu konsepte aşinasınızdır – vücut sıcaklığınız, ayın belirli zamanlarında daha yüksektir.
Reglinizin başlangıcı, döngünüzün ilk günü olarak kabul edilir. Progesteron hormonunun artışa geçip bir sonraki reglinizden birkaç gün önceye dek yüksek kaldığı noktada, döngünüzün yaklaşık yarısında, başka bir yumurta salınır. Vücut sıcaklığının ayın geri kalanına kıyasla yaklaşık 1°C daha yüksek olduğu bu döneme, luteal faz ya da premenstrüel dönem denir.
Columbia Üniversitesinden Doç. Dr. Ari Shechter, bu durumun uyku kalitesini etkileyebildiğini ifade ediyor. Çünkü vücut sıcaklığı, uyku ile ilişkilidir. Vücut sıcaklığımız, gün içerisinde yüksektir, uyumadan önce düşmeye başlar, gece boyunca ise en düşük noktaya ulaşır. Bir derece, büyük bir fark değildir; ancak fark edilebilir, diyor Shechter. “Bazı öznel duyguları etkileyebilir. Sıcaklamış hissediyorsanız, biraz huzursuz olabilirsiniz.”
SRI Uyku Merkezi program başkanı Fiona Baker: “Birçok kadın, reglden bir hafta önce, diğer zamanlara kıyasla daha kötü uyuduklarını söyler,” diyor. “Premenstrüel dönemdeki yüksek vücut sıcaklığı, uyku rahatsızlıklarına katkıda bulunabilir; ancak hormonlarınız da doğrudan beyninizdeki uyku düzenleme merkezlerini etkiliyor olabilir – tam olarak net değil. Adet sancıları yüzünden uyuyamıyor olma ihtimaliniz de var.”
Shechter, üzerinde çalıştığı araştırmalarına dayanarak, alternatif bir teori sunuyor: Kadınlar, döngülerinin ilk yarısına kıyasla, premenstrüel dönemde daha az REM uykusu uyuyor olabilirler – özellikle de sabaha karşı beş dolaylarında. Normalde insanlar, uyku ilerledikçe daha fazla REM episodlarına girerler ve bazıları, beynin uyanık olmaya, bu tür uyku ile hazırlandığını düşünüyor.
Uyanmadan hemen önce daha az REM uykusu aldıysanız, uyku ataleti ya da daha uzun süre boyunca uyku sersemliği yaşamanız mümkün. “Böyle bir durumda, düşünüp şöyle söyleyebilirsiniz, “Korkunç hissediyorum, kötü bir uykuydu.’” diyor Shechter. “Biraz REM sıkıntısından başka, aslında yeterli olsa da, uyku kalitenizi zayıf olarak değerlendirebilirsiniz. Yine, yalnızca bir teori.”
Doğum kontrol hapları, tüm bu problemleri alt ediyor, değil mi? Duruma göre değişir. Baker, kombine doğum kontrol hapları (östrojen, projestin ve sentetik progesteron kombinasyonu) kullanan kadınlarla birtakım uyku çalışmaları yaptı ve şunları gözlemledi: Hap kullanan kadınlar, kontrol grubuna kıyasla, daha az derin, yavaş-dalga uyku uyudu. Hormonlar, uyku yapısını etkiliyor, evet; ancak bu değişimlerin, kadının uyandığında nasıl hissettiğini etkileyip etkilemediği bilinmiyor. Fark etmiyor bile olabilirler.
Dahası, doğum kontrol hapı kullanmak, iyi ya da kötü, uzatılmış bir luteal fazda olmak gibi bir şey, diyor Shechter. Baker da katılıyor: “Vücut ısıları, 3 haftalık aktif hap döngüsü boyunca, doğal luteal fazdaki kadınlarla benzerlik gösteriyor.”
Hap kullandıklarında daha iyi uyuduklarını fark eden kadınlar da olabilir, diye ekliyor Baker. Örneğin, haplar, şişkinliği azaltabilir, regl dönemini komple kısaltabilir. “Bazı kadınlar, doğum kontrol hapları kullandıkları, hormonlarında dalgalanmalar olmadığı için ay boyunca daha istikrarlı bir uyku düzenine sahip olabilirler; ancak bu konu üzerinde çalışma yapılmadı.”
Durumun özeti şu: Kötü uyku, doğum kontrol haplarını değiştirmek için bir sebep değil muhtemelen; yalnızca tetikte olmak yeterli. Ve de ayaklarınızdan birini yorganın altından çıkarmanın en iyi uyku yardımcısı olabileceğini unutmayın.
Bu yazının İngilizce orijinali huffingtonpost.com sitesinde yayınlanmıştır.
YORUMLAR