İlk olarak, reddedilmeye duyarlı disforinin bir akıl hastalığı ya da tanısı olmadığını belirtmekte fayda var. Psikolog Angela Karanja reddedilmeye duyarlı disforiyi, klinik olmayan bir şekilde “Kişide strese, kendisine ve ilişkilerine genellikle zarara neden olan aşırı derecedeki terk edilme korkusuna bağlı semptomlar” adlandırmaktadır.

Reddedilmeye duyarlı disfori işaretleri nelerdir?

Karanja, reddedilmeye duyarlı disfori işaretleri arasında kolaylıkla utanç duyma, başkalarını memnun etmek için çok fazla çabalama ve utanç duygusundan kaçınmak için görevlerden uzak durma, reddedildiğinde duygusal patlama yaşama, aile çevresinde gergin olma, düşük özgüven ve büyük hedefleri başardıktan sonra bile başarısız hissetmenin yer aldığını belirtti.

Reddedilmek hepimiz için zor olsa da reddedilmeye duyarlı disforiyle arasındaki fark nedir? Ya da bu durum sosyal anksiyeteden nasıl ayırt edilir?

Mizaç bozukluğu, travma, depresyon ve anksiyete konusunda uzman lisanslı psikolog Rachel Cavallara bu konuda “Çoğu insan reddedilmeyi ya da beğenilmemeyi sevmez ancak, reddedilmeye duyarlı disforisi olan insanlar reddedildikten sonra toparlanmakta daha çok zorlanır ve sonuç olarak bunaltıcı duygular hissederler,” dedi ve ekledi: “Sosyal anksiyetede duygusal tepki sosyal etkileşim beklentisiyle daha fazla olarak görülürken, reddedilmeye duyarlı disfori etkileşim olduktan sonra ortaya çıkar.”

Karanja sosyal anksiyete bozukluğunun gerçek bir tanı olduğunu, reddedilmeye duyarlı disforinin ise olmadığını belirtti. Ancak ikisi de hayatınızın akışını ve kişisel gelişiminizi bozduğu zaman sorunhale gelebilir dedi.

Reddedilmeye duyarlı disfori ile nasıl başa çıkılır?

Reddedilmeye duyarlı disfori deneyimlediğinizi düşünüyorsanız öncelikli olarak bir psikoloğa danışmanız önerilir. Profesyonel birine danışmak, tekrarlayan ve teşhis edilebilir bir durumdaysanız süreci daha kolay atlatmanıza yardımcı olabilir. Karanja’ya göre ayrıca şu yöntemlerle kendi kendinize olumsuz konuşmalarınızı olumlu hâle getirebilirsiniz:

Düşünceyi fark edin: Kendinize zarar veren düşüncelerinizin farkına varın.

Düşünceyi isimlendirin: Düşüncenizden ayrışın ve onu isimlendirin.

Düşünceye meydan okuyun: Bu düşüncelerin size iyi gelmeyeceğinin farkına varın.

Düşüncenizi düzeltin: Gelecek sefer nasıl düşünmek ve cevap vermek istediğinizi düşünün.

Duygu düzenleme tekniğinden faydalanın

Cavallaro negatif düşünceleri yönetmenize ve pozitif deneyimleri artırmanıza yardımcı olacak bir duygu düzenleme tekniğini önermektedir. Bu teknik duygularınızı anlamak, hassaslığınızı azaltmak ve acınızı en aza indirmekle ilgilidir. Duygu düzenlemenin en önemli kısmı kendi kendinizi teselli etmenize dayanır. Aromaterapi, doğada zaman geçirmek, müzik dinlemek ve çay içmek gibi aktiviteleri deneyebilirsiniz. Cavallaro’nun önerileri arasında aynı zamanda mindfullness pratiği de var. Örneğin 4 saniye nefes alıp 4 saniye nefes verirken vücudunuzun nasıl hissettiğini fark ederek bir nefes egzersizi yapabilirsiniz. Kaslarınızı sıkıp serbest bırakarak kas rahatlatma egzersizleri de deneyebilirsiniz.

Bilişsel davranışçı terapi yöntemlerini uygulayın

Yeniden değerlendirme gibi bilişsel davranışçı terapi yöntemleri de reddedilmeye duyarlı disforiye yardımcı olabilir. Cavallaro ayrıca, ’Müdürüm beni sevmiyor’ gibi negatif düşünceleri, durumun gerçeklerini değerlendirdikten sonra daha doğru bir şekilde ifade etmenin; örneğin, ‘Ben iyi bir çalışanım ve performansımla ilgili hiçbir negatif yorum almadım. Müdürümün memnuniyetsizliği muhtemelen benimle alakasız’ şeklinde değiştirmenin de etkili olabileceğini söyledi.

Çeviren: Dilara Koru

Referans:

Huffpost. What Is 'Rejection Sensitive Dysphoria' And Do I Have It?. Şuradan alınmıştır: https://www.huffpost.com/entry/rejection-sensitive-dysphoria_l_61f826c5e4b02de5f51c9b44