Ev işleri yapmak, çocukların kendilerine, evlerine ve ailelerine bakmak için ne yapmaları gerektiğini öğrenmelerine yardımcı olur. Yemek hazırlama, temizlik, düzenleme ve bahçe bakımı gibi yetişkin yaşamlarında kullanabilecekleri becerileri öğrenirler. Ev işlerine dâhil olmak, çocuklara açık bir şekilde iletişim kurma, müzakere etme, işbirliği yapma ve takım olarak çalışma gibi ilişki becerileri deneyimi de sağlar. Çocukların ev hayatına katkıda bulunması, kendilerini yetkin ve sorumlu hissetmelerine yardımcı olur. Angaryadan hoşlanmasalar bile, devam ettiklerinde bir işi bitirmenin verdiği tatmin duygusunu yaşarlar. Ev işlerini paylaşmak, ailelerin daha iyi çalışmasına ve aile stresini azaltmasına da yardımcı olabilir. Daha fazla elle daha kısa sürede biten işler, kaliteli bir aile zamanı için daha fazla zaman kazandırır.
Çocuklar ev işlerine nasıl dâhil edilir?
Çocukların yaşlarına ve yeteneklerine uygun işleri seçerek başlamak önemlidir. Çok zor olan işler sinir bozucu hatta tehlikeli olabilir ve çok kolay olan işler sıkıcı olabilir. Her iki durum da çocuğun kendini başarısız veya yetersiz hissetmesine ve sorumluluklarını yerine getirmemesine yol açar. Yaşlarına uygun etkinlikleri seçerseniz, küçük çocuklar bile ev işlerinde yardımcı olabilir. Oyuncakları paketlemek gibi basit işlerle başlayabilirsiniz. Bunun gibi işler, çocuğunuzun katkısının önemli olduğu mesajını verir.
Çocuğunuzu bir bütün olarak ailenin bakımına dâhil eden ev işleri veya görevler hakkında düşünmek de önemlidir. Basit bir tanesi, çocuğunuzun masayı kurmasına veya temizlemesine yardım etmesini sağlamaktır. Bunun gibi işlerin çocuğunuza sorumluluk ve katılım duygusu vermesi muhtemeldir. Çocuğunuz yeterince büyükse, ev işleri hakkında bir aile görüşmesi yapabilirsiniz. Bu, tüm ailenin evin işleyişine katkıda bulunduğu fikrini güçlendirebilir. Altı yaşından büyük çocuklar, hangi işleri tercih edeceklerine karar vermede yardımcı olabilir. Bol miktarda teşvik, çocukların yardım etmeye ilgi duymasını sağlar. İşi açıklayarak ve çocuğunuza iyi durumda olduklarını söyleyerek çocuğunuzun başarı şansını artırabilirsiniz. Bu sayede çocuğunuz ödüllendirildiğini hissedecektir.
Küçük çocuklar hangi ev işlerini yapabilir?
Çocuklara evde yapabilecekleri bazı sorumluluklar vermek, özerklikleri için faydalı olsa da onları bir üş gücü gibi kullanmaya itmemelidir. İşte çocuğunuzun gelişimine yardımcı olabilecek bazı sorumluluklar...
2-3 yaş çocuklar
Bu yaştaki çocuklar giysileri askılara asmak, yemek masasına peçete koymak gibi bazı işleri yapmaya çabalamaları, motor becerilerini ve koordinasyonlarını geliştirmeye yardımcı olup, eğlendirebilir.
4-5 yaş çocuklar
Bu yaştaki çocuklar yemek sofrasını hazırlamaya yardımcı olabilir, çamaşırları ayırırken bunu bir oyuna dönüştürebilir, sizinle birlikte mutfakta vakit geçirirken bazı aşamalara yardımcı olabilirler.
Okul çağındaki çocuklar (6-11 yaş)
Ev, balkon veya bahçedeki bitkileri sulamak, evcil hayvanları beslemek gibi daha hayati görevler bu çocukların sorumluluk bilincini geliştirebilir. Bulaşık makinesini boşaltmak, çöpleri atmak gibi günlük görevler kendi zaman çizelgelerini oluşturmalarına yardımcı olurken, bazen bir yemek veya salata hazırlamak, oldukça iyi bir fikir olabilir. Temizlik işlerinde de aşırı kimyasala maruz kalmayacakları, süpürmek, bulaşıkları makineye dizmek, toz almak gibi görevler birey olmanın sorumluluklarına karşı hazırlayabilir.
Gençler (12-18 yaş)
Bu yaştaki çocuklar, adım adım yetişkinliğe hazırlanırlar. Bazı günler yemek yapabilir, çamaşırları yıkayabilir, kendi odalarınınki başta olmak üzere bazı yerlerin temizliğinden sorumlu olabilirler. Anahtar nokta, amacın onları hayata hazırlamak olduğunu unutmamak ve hassas olabilecek bu yaştaki çocuklara sert tavırlarla yaklaşmamaktır. Bunun bir zorunluluktan ziyade sorumluluk olduğunu aktarmak gerekir.
Referanslar:
“Household chores for children”. Şuradan alındı: https://raisingchildren.net.au/toddlers/family-life/routines-rituals/chores-for-children
YORUMLAR