Başkalarının nasıl hissedebileceğini ve düşünebileceğini anlamak, çocukların doğuştan sahip olduğu bir şey değildir. Yeni yürümeye başlayan çocuklar, paylaşımcı ve şefkatli özellikleri ile tanınmazlar. Dürüst olmak gerekirse, 1 ve 2 yaşındaki çocukların çoğu oldukça bencildir. Ve bu tamamen normal olsa da, küçük çocuğunuzun nasıl büyüyüp nazik, empatik bir insan olacağını merak ediyor olabilirsiniz.

Özünde, empati, bir başkasının ne hissettiğini ya da düşündüğünü anlamak ve ardından şefkatli bir şekilde yanıt vermektir. Sonuç olarak: İlgi ve empati, çocuğunuz büyüdükçe öğretebileceğiniz ve uygulayabileceğiniz becerilerdir. Elbette empati, uygulaması zor bir kavramdır. Ve yeni yürümeye başlayan çocuklar, başkalarının duygularını bırakın, hala kendi duygularını anlamlandırmaya çalışırlar. Ama yine de öğretilmesi gereken önemli bir davranıştır.

Çocuklar ne zaman empati geliştirir?

Empati, pek çok yapı taşına sahip bir beceridir. İlki: Sevgiliniz bağımsız küçük bir varlık olduğunun farkında olmalısınız. O zaman başkalarının da kendi düşünce ve hislerine sahip olduğunu ve kendisininkinden farklı olduğunu anlaması gerekir. Ve sonra bu bilgiyle ne yapacağını bulması gerekiyor. Başkası açsa yemeğini paylaşır mı? Ya da korkarsa arkadaşının elini tutar mısın? İşte empati yolundaki daha büyük kilometre taşlarından bazıları...

Bebekler

Doğumdan - 8 aya kadar: Bebeğiniz başka bir küçüğün feryatlarını duyunca ağladı mı? Ya da ona gülümsediğiniz de size minik sırıtışla ödüllendirdi mi? Bilim insanları bu tepkiye "duygusal bulaşıcılık" adını verirler. Bebekler çevrelerindekilerden ayrı olduklarını bilmedikleri için başkalarının yaptıklarına tepki olarak ağlar, gülümser ya da kaşlarını çatarlar.

8 ila 12 ay: Bebeğiniz aynada kendisine baktığında, kendisini orada gördüğü hissine kapılır. Kendine ait olduğunu ve sizden ayrı olduğunu anlamaya başlıyor.

Yeni yürümeye başlayan çocuklar

18 ay: Yeni yürümeye başlayan çocuğunuz artık kendisinin ve diğer insanların duygularını. Üzgün olduğunuzu görürse size sarılabilir bile.

24 ay: Sizi ve başkalarını taklit etmeye (telefonda konuşarak, yatağına yastığını koyarak) ve numara yapmaya başlar. Bu, kendisini farklı durumlarda hayal edebildiği ve kendisini başka birinin yerine koyabildiği anlamına gelir.

Okul öncesi

2 ila 4 yaş: Bu yaşlarda çocuklar duygularını yönetmede, paylaşmayı öğrenmede ve sıra beklemede daha iyi hale gelir. Bunun empati ile ne alakası var diyebilirsiniz. Başkalarıyla oynamak için daha işbirlikçi olmaları ve başka birinin bakış açısını paylaşmaları gerekir. Unutmayın, çocuğunuzun sosyal ve duygusal gelişimi düz bir çizgi değildir.

Çocuklara empati öğretebilir miyiz?

Çocuklara empatiyi kesinlikle öğretebilirsiniz, ancak gelişimsel olarak ne zaman tamamen empatik olmaya hazır olacaklarına ilişkin beklentilerinizi yönetmeniz gerekir. Ufaklıklarınıza başkalarının duyguları hakkında düşünmelerini sağlamak için herhangi bir karmaşık ders planı gerekmez. Yeni yürümeye başlayan çocukluk döneminde, empatiyi öğretmenin en iyi yolu, onu kendi davranışlarınızla modellemektir.

Birkaç ipucuyla çocuklar için empatiyi doğal olarak nasıl geliştirebilirsiniz?

Kendinle empati kur

Minik bebeğinizin ayakkabılarınızın içinde dolanıp durması gibi, hayal kırıklığına uğradığında, korktuğunda ya da üzüldüğünde kendinizi onun yerine koyun. Kesinlikle yürümeye başlayan çocuğunuzun başkaları için nazik şeyler yaptığınızı görmesine izin verin. "Yan komşu hanımefendi çok fena nezle olmuş. Kendini daha iyi hissetmesi için ona biraz çorba götürelim” gibi cümleler kurabilirsiniz.

Duygular hakkında konuş

Sizin, yeni yürümeye başlayan çocuğunuzun ve diğer herkesin duyguları hakkında konuşun. Çocuğunuzun hayal kırıklığını adlandırın ve daha az kızgın hissetmesinin yollarını birlikte sorun çözün. Bunun gibi konuşmalar, küçüğünüzün duygularını tanımasına ve adlandırmasına yardımcı olur. Duygularını ne kadar çok etiketleyebilirse, onları diğer insanlarda o kadar iyi fark edebilir. Çocuklarınıza her gün bu 5 soruyu sorun! yazısını okumak için tıklayınız...

Hikayeler okuyun

Kitap okumak, duygular hakkında bilgi edinmenin harika bir yoludur. Farklı karakterlerin bir dizi deneyimle nasıl başa çıktığını ve nasıl davrandığını görmek için harika bir yoldur. Yürümeye başlayan çocuğunuzun daha fazla sözü olduğunda, oyuncakları hakkında hikayeler paylaşmasını sağlayın.

Hayali oyunlar oynayın

Giydirme ya da oyun mutfağında yemek pişirme, çocuğunuzun hayal gücünü harekete geçirebilir. Bu, başkalarının nasıl hissedebileceğini düşünmek için iyi bir temeldir. Örneğin; ona doktora gitmek ya da akşam yemeğinde sevmediği bir yemeği yemek konusunda nasıl hissedebileceğini sorabilirsiniz. Bu soruları sorarken bebeğinizin peluş oyuncaklarını kullanabilirsiniz.

Başkalarıyla oyna

Başkalarıyla oynamak için çocuğunuzun büyümesini beklemek isteyebilirsiniz. Çocuğunuz çok sayıda pratik yaparak nasıl iyi bir arkadaş olunacağını öğrenecektir.

Çocuklara empati nasıl öğretilmez?

Çocuğunuzun başka bir çocuğu ağlattıktan sonra özür dilemesini istemeniz doğaldır. Ancak çocuğunuzu hazır olmadan özür dilemeye zorlamak, yeni yürümeye başlayan çocuğunuza (veya daha büyük çocuklara da) empati öğretmenin harika bir yolu değildir. Daha iyi bir yol: Ufaklığınıza davranışlarının oyun arkadaşlarına nasıl hissettirdiğini gösterin. "koşarken onu yoldan çektiğin için üzgün. Ağlıyor. İyi olup olmadığına ve daha iyi hissetmesine yardımcı olmak için ne yapabileceğimize bakalım" gibi cümleler kurabilirsiniz.

Yürümeye başlayan çocuğunuzun bu dersleri öğrenmesi uzun zaman alacaktır. Nazik ve sevecen olduğunda bebeğin adımlarını övün, o mesajı alacaktır. Ne de olsa, empati hayat boyu devam eden bir beceridir ve her zaman bu konuda nasıl daha iyi olacağımızı öğreniyoruz.

Kaynak: Linda Rodgers. "How to Teach Empathy to Kids". Şuradan alındı: https://www.whattoexpect.com/toddler/behavior-and-discipline/how-to-teach-empathy-to-toddlers. (02.03.2023).