Çocuk için okula başlamak (ister okul öncesi ister ilkokul olsun), bir sürü yeni deneyim elde edeceği yeni bir dünyaya girmek anlamını taşır. Bu ilk adım öğrenme, zihinsel, sosyal yönlerin yanı sıra duygusal açıdan da yeni bir dönemin başlangıcı anlamına gelir. Bu dönemde birçok alanda temeller atıldığı için, burada alınacak bilinçli kararlar, çocuğun öğrenim yaşantısı ve diğer pek çok alanlardaki yazgısını belirleyeceğinden oldukça önemlidir. Bu nedenle çocuğumuzun gideceği okul öncesi eğitim kurumunu (veya ilkokulu) seçmek anne baba için oldukça önemli bir konudur.

Bu karara varmamızda etkin olacak iki ayrı boyut vardır. Bunlardan biri çocuk, diğeri aile boyutu. Yani seçilecek okulun çocuk ve ailenin beklentilerine uygunluğu düşünülecektir. Burada çocuk boyutu ile kastedilen, çocuğun gideceği okulu seçmesi anlamını taşımaz. Bu yaştaki çocuk böyle önemli bir kararı alabilecek sosyal ve zihinsel olgunlukta değildir. Böyle bir sorumluluk çocuğa yüklenmemelidir. Elbette çocukların fikirleri de alınabilir. Ancak son karar ailenindir. Burada çocuk boyutu ile kastedilen, okulun yapısının, eğitim felsefesinin çocuğun özelliklerine ve ihtiyaçlarına yanıt verip veremeyeceğinin belirlenmesidir. Çocuğun gelişim özelliklerinin bilinmesi, öncelikle önemli konudur. Her çocuk kendi gelişim özellikleriyle değerlendirilmeli, diğer çocuklarla kıyaslama yapılmamalıdır. Aynı yaş gruplarında çocuklar benzer özellikler gösterebilir. Ancak çocuklar arası bireysel farklılıklar dikkate alınmalıdır. Çocuğu tanımak; onu doğru yönlendirmek, yolunda gitmeyen durumlar ile ilgili erken önlem almak, özel ilgi ve yeteneklerin keşfedilmesi ve değişen çocuk davranışları karşısında değişiklikler yapmak açısından önemlidir.

Bundan sonra çevremizdeki okullar ile ilgili bilgilenmek gereklidir. Aile bu konu ile ilgili net bilgiler içeren detaylı bir araştırma yapmalıdır. Bu bilgiler daha sonra okulun aile ve çocuğun beklentilerinin ne kadarını karşılayacağı ile ilgili ışık tutacaktır.

Seçim için öncelikle “nasıl bir çocuk istiyoruz?” sorusunun yanıtlanması gerekmektedir. Anne baba beklentilerini ayrıntılı olarak belirlemeli daha sonra bu beklentilere uygun okulu seçmek için araştırma yapmalıdır.

Bu aşamada beklentilerimizi belirlemek için kendimize sorabileceğimiz sorular şunlar olabilir:

• Okulun tam gün yarım gün veya oyun grubu seçeneklerinden hangisi benim ve çocuk için uygun?

• Şehrin merkezinde mi yoksa yeşil alan içinde bir yer mi olmalı?

• İş yerime mi eve mi yakın olmalı?

• Okulun saatleri bana uygun mu?

• Okulda ikinci bir dil öğrenmesini istiyor muyum?

• Nasıl bir eğitim çocuğuma faydalı olacaktır?

• Okul ile eğitim konusunda paralellik sağlayabilecek miyim? Okulun eğitim anlayışı bana ve çocuğa uygun mu?

Geleneksel eğitim anlayışı günümüz çocukları için artık pek etkili değil. Ülkemizde yaşanan eğitim sorunlarının bir kısmı her alanda gelişim gösteren dünyada hala klasik ve ezberci yöntemlerle çocuk yetiştirmeye çalışmaktan ileri gelmiyor mu? Her çocuğun kendi öğrenme stili ile değerlendirebileceği, etkin öğrenme metotlarının uygulandığı, etkili iletişim yollarının seçildiği, öğrenciye zengin bir öğrenme ve deneyim olanağı sunan okul öncesi eğitim kurumları herhalde beklentilerimizi karşılamakta öne geçecektir. Herkes aktif, yaratıcı, başkalarına saygılı, problem çözme becerisine sahip çocuklar istiyor. Bunu sağlamak için hangi yöntemler kullanılıyor ve ne yapılıyor? Bu sorunun yanıtı okul seçimimizde anahtar olacak ayrıntıları bize sağlayacaktır.

Okul seçimi elbette ön hazırlık gerektiren bir süreçtir. Ancak, bu ön hazırlık dönemi, asla abartılı bir şekilde geçirilmemelidir. Çocuk bu konu ile ilgili fazla bir bilgi ve hisse sahip olmadığı için, kendi adına yapılan bu koşuşturmaya anlam veremez, anne babasının telaşlı ve heyecanlı olduğunu algılayabilir. Bu durum çocuk açısından kaygı verici bir tablo yaratabilir. Bu nedenle okul seçiminde titizlik gösterilmeli ama abartılı tepkilerden kaçınılmalıdır.

Psikolojik Danışman

Dilek Kırcaoğlu