İstanbul hasta. Bizi de hasta ediyor.

36 yıldır İstanbul’da yaşıyorum. 11 yaşımdan beri Anadolu yakasında oturuyor ve Avrupa yakasındaki bir okula, üniversiteye, ardından da ofisime gidip geliyorum. Biri bana hayatını en çok zorlaştıran şey nedir diye sorsa tek cevabım trafik olur. Artık dayanamıyorum. Geri kalanların da dayanamadığını görüyorum. Bu konuda bir şeyler yapılmazsa bu sorunun milyonlarca insanı hem fiziksel hem de psikolojik olarak tedavi edilemez şekilde hasta ettiğini görüyorum. Gün geçtikçe daha da artacak korkarım ki...

Bu konunun bir kaç yönlü ele alınması lazım bana kalırsa. Yetkililer sesimi duyar mı, bir öneri olarak ele alınır mı, üniversitelerde ders olarak okutulur mu bilmiyorum ama hepimizin bunun acısını çektiğinden yüzde yüz eminim.

Birincisi nüfus sorunu. Her ne kadar iktidar sahipleri daha “çok doğurun” mesajı verseler de bunun etraflıca düşünülmüş bir öneri olmadığına inanıyorum. Daha çok doğurun ve hepiniz İstanbul’da yaşayın. TÜİK’in son açıkladığı verilere göre İstanbul’un nüfusu 15 milyon civarında. Bir de kayıt altında olmayanları sayarsak 20 milyona dayandık denebilir çok rahat. Türkiye nüfusunun 5’te biri bu şehirde yaşıyor. Neden? İstanbul’da kilometrekareye düşen insan sayısı 2 bin 821 kişi. Neden? İnsandan zehirlenmek üzereyiz. Bu 15 milyon insan sabahları hep beraber çıkıp işe ve okula gidiyor. Akşamları hep beraber çıkıp evlerimize dönüyoruz. Bir kapıdan çıkıp bir diğerine yönelmeye niyet ettiğimizde biliyoruz ki aynı yöne gidecek en az bir milyon insan daha var. Çok kalabalığız. Neden? Koskoca ülkede para kazanılacak, çocuk okutulacak bir tek İstanbul mu var? Bütün yatırımlar, bütün yollar İstanbul’un. Ve İstanbul gittikçe daha çirkin, gittikçe daha beton, gittikçe daha nefessiz bir şehir artık.

Trafiği içinden çıkılamaz hale getiren ikinci sorun görgü sorunu. Herkes bir diğerinin hakkını gasp etme konusunda o kadar fütursuz ki bu da hepimizin donup kalmasına yol açıyor. Herkesin şeridinden gittiği, ötekinin önüne kırmadığı, aradaki mesafeyi koruduğu, kendisinin daha önemli olduğuna inanıp emniyet şeridini kullanarak zaten daralacak olan yola ek şerit yaratmadığı bir düzen düşünün! İmkansız mı? Ben şeridimden giderken sen emniyet şeridinden gelip benim önüme geçmeye çalışan sürücü; seni o kadar şiddetle kınıyorum, senden o kadar çok nefret ediyorum ki sırf bu öfke yüzünden arabamı yan çevirip bana vurmana razı olacak kadar gözüm dönüyor...

Üçüncü sorun tren ve deniz taşıtı sorunu. Dünyanın “medeni” denebilecek hiç bir ülkesinde olmayan bir sıkıntı bu. Trenimiz çalışmıyor. Yıllar oldu hala Gebze’den Haydarpaşa’ya varan tren hattı yapılamadı. Bu arada bir köprü daha yapıldı, yeni havaalanı yapıldı, kırk kat duble yol yapıldı ama bir zavallı tren hattı hala inşa halinde. Neden? Denize gelince, bir şehrin etrafında bu kadar çok su olup da bunun verimli kullanılamaması kesinlikle vaka incelemesini hak ediyor. Yine soruyorum. Neden?

Diğer bir sorun inşaat ve plansız büyümenin devamı sorunu. Kentsel dönüşümün mahvettiği Kadıköy’de artık ilçe içinde bile bir yerden bir yere varamıyoruz. Her sokağı bir betonyer parsellemiş, her caddenin ortasında hafriyat kamyonları birikmiş. Sabah, akşam, hafta içi, hafta sonu fark etmeden geri kalan insanları oldukları yere çiviliyorlar. Biz Kadıköy’lüler, insan olarak mobilitemizi kaybetmiş, ruh sağlığımızı da onun yanına paketlemiş durumdayız artık. Şimdi bir de 3 katlı apartmanların yerini 30 katlılara bıraktığı bir Fikirtepe dönüşümünün arifesindeyiz. Oranın 10 olan nüfusu 1000’e çıktığında Kadıköy’lünün yaşamı daha da çekilmez hale gelecek.

Benim şahsi çözümüm bir yere gitmemek. Evden işe, işten eve (mümkün olduğunca deniz yoluyla) onun dışında bir yere gideceksem de şehir dışına. Öyle ki karşı yakada oturan arkadaşım yok artık. Görüşemiyorum. Çocuğumu göndermek istediğim okulla ilgili pedagojik yaklaşımdan çok trafiği dert ediyorum. “Bir şey olsa ulaşamayacağım” diye şahane okulları eliyorum.

İnsan arttıkça, araba arttıkça, şehir bize bir yaşam sunmaktan uzaklaşıp olan yaşamımızı tükettikçe bizden iyi bir şey olmaz. Mutsuz insanların ve mutsuz arabaların, egzost kokulu, aşırı benzin tüketimli hayatı İstanbul’un bize sunduğu. İstanbul hasta. Bizi de hasta ediyor.