Cumhuriyet bayramı reklamlarından kaçıyorum

Cumhuriyet bayramı reklamlarından kaçıyorum. Televizyonda, sosyal medyada denk gelince açıp izleyemiyorum. Kelimenin tam anlamıyla kaçıyorum. Böyle çok sevdiğim bir yakınım çok hastaymış da mutlu eğlenen fotoğraflarımıza bakarken içim cız ediyormuş gibi bir his. Hayatım boyunca kendimi iflah olmaz bir iyimser olarak gördüm ama bu kez umudumu diriltmekte çok zorlanıyorum. Tutunduğum tek bir yer var, bu duyguda hiç de yalnız olmadığım.

Cumhuriyetin 75. yılını kutlarken hatırlıyorum da sakızlardan bile 75. yıl logosuyla dolu çıkartmalar çıkardı. Her kurum kendi etkinliğini düzenlemişti. Her kanalın logosu 75. yıla özel yeniden tasarlanmıştı. Sokaklar, billboardlar bütün bir yıl cumhuriyeti kutlamıştı. Cumhuriyetin 100. yılında kaç yaşında olacağımı hesaplardım. Kim bilir o zaman nasıl kutlanır diye heyecanlanırdım. O gün geldi çattı. Ülke koca bir yas evi.

100. yıl kutlamalarının zaten tüm yıla yayılmayıp tek güne sığdırılmış olması gereğince kutlanmadığının en somut göstergesi. Cumhuriyetimiz 100 yaşında ve bu bayram gereği gibi kutlanmıyor. Kamu kurumlarının cumhuriyet bayramı gibi bir bayramı gereğince sahiplenmemesi koca bir taş olup oturuyor göğsümüze. Cumhuriyetin 100 yaşını doldurduğu yılda “efendiler yarın cumhuriyeti ilan edeceğiz” günü olan 28 Ekim’e Filistin dayanışma mitingi organize ediyor aynı kamu.

Bayram resmen özel sektörün inisiyatifine terk edilmiş durumda. İnsanlar elinden geldiğince bayram kutlaması organize etmeye, şenlikli olmaya gayret ediyor. Halkın (bir kısmı) el yordamıyla kamu olma çabasında adeta. Bu yalnızlık çok acayip. Ama bir taraftan da çok kalabalık bir yalnızlık bu. Tam da bu yüzden hem hüzün hem güç veriyor.

Bugün cumhuriyetin yeterince coşkulu kutlanmıyor olmasına gerekçe gösterilen Filistin’deki savaşın bir bahaneden ibaret olduğunu hepimiz çok iyi biliyoruz. Cumhuriyet 100 yaşında. Laik demokratik cumhuriyet 100 yaşında. Kadınların teminatı olan cumhuriyet 100 yaşında. Eşitliğin teminatı olan cumhuriyet 100 yaşında. Tarikatların karşısında duran, halkı şeyhlerin müridi olmaktan kurtaran, çocukların bilime dayalı eğitim almasını sağlayan, itaat etmeyen hür fikirli gençlerin yetişmesini sağlayan cumhuriyet 100 yaşında.

Hukuk devletinin teminatı olan, hukuk sisteminin suiistimal edilmeye çok açık dini kaynaklara değil demokratik ve çağdaş kanun yapma tekniklerine dayanmasını sağlayan cumhuriyet 100 yaşında. 100 yaşında. 100. Bir yüzyıl geçti bu ülke insanının tebaa olmaktan çıkıp vatandaş olmasının üstünden. Bangır bangır kutlanmıyor oluşunun sebebinin tam da bunlar olduğunu biz çok iyi biliyoruz.

Ben reklamları izleyemiyorum ve bundan 10 sene öncesine kadar “efendim artık bu kadarı da şovenizm” diyenlerimizin bugün İstiklal Marşı’nı dinlerken bile ağlayacak hale geldiğini ve çok kalabalık bir grup olduğumuzu biliyorum. Mayıs ayından beri çıkamadığımız depresif ruh halinde yalnız olmadığımı biliyorum. Cumhuriyet denince içinde bayraklar dalgalanan, yüreği titreyen kalabalıklar olduğumuzu biliyorum.

Ben bu kalabalığımıza tutunuyorum. Cumhuriyetimiz ikinci yüzyılına girerken iflah olmaz iyimser kostümümü yeniden kuşanacağım. Cumhuriyet bir eşitlik mücadelesi. Cumhuriyet bir var olma mücadelesi. Başka memleket yok. Kul olmak isteyenlere inat vatandaş olacağız. İlk yüzyıldan farklı olarak bu kez eşit vatandaş olma hakkına daha çok tutunacağız.

Cumhuriyet yaşamın teminatı. Cumhuriyet dogmalardan sıyrılabilmenin, bilime ve akla dayanabilmenin teminatı. Cumhuriyet laik hukuk rejiminin teminatı. Yorgunuz, bitkiniz, büyük hayal kırıklıklarına uğradık. Üstümüzdeki ölü toprağı kalkmaz oldu. Biliyorum. Ama kalkacağız. Tutunduğumuz yer ne kadar kalabalık olduğumuz olacak. Ne kadar aklıselim olduğumuz. Tüm bu sebeplerle ne kadar güçlü olduğumuz.

Cumhuriyet 100 yaşında. Kutlu olsun.