Günümüzde hemen hepimizin özellikle de masa başı çalışanların muzdarip olduğu bel ağrısı, fiziksel rahatsızlığın yanı sıra psikolojimizi de olumsuz etkiliyor. Fazla kilo, uzun saatler bilgisayar karşısında oturma, hareketsizliğin bel kaslarını zayıflatması, yanlış hareketler, zorlayıcı aktiviteler, ayakta uzun süre kalma, ağır kaldırma ve eşyaları çekme- itme gibi nedenler bel ağrısına yol açabiliyor. Bel ağrısının sanayileşmiş ülkelerde baş ağrısından sonra gelen ikinci ağrı nedeni olduğunu ve yetişkinlerin yaklaşık yüzde 80’inin hayatlarının bir döneminde bel ağrısı çektiğini belirten Acıbadem Bakırköy Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Meltem Akınbingöl, “45 yaşın altında çalışan kişiler arasında en yaygın sakatlık nedeni olan bel ağrısının gelişme olasılığı 55 yaşına doğru giderek artmaktadır. Akut bel ağrılarının sadece yüzde 1’i bel fıtığına bağlı ağrıdır. Çok şişman kişilerde, uzun boylularda bel ağrısı riski çok daha fazladır” diyor. Genel olarak mekanik bel ağrısı tedavisinde duruş (postür) bozukluklarının düzeltilmesinin esas olduğunu kaydeden Dr. Meltem Akınbingöl; bel, sırt ve karın kaslarını güçlendirme egzersizlerinin de bel destek kuvvetini artırarak bel ağrısının tekrar etmesini önlediğini söylüyor. Dr. Meltem Akınbingöl, bel ağrısından korunmanın 10 altın kuralını anlattı, önemli öneriler ve uyarılarda bulundu.

Her 20 dakikada bir kalkın

İşiniz uzun süre oturmayı gerektiriyorsa, sandalyede ya da koltuğunuzda aralıksız oturmamaya dikkat edin. Çünkü uzun saatler oturulması belimizde mekanik ağrıya yol açıyor. Mutlaka küçük aralar verin, her 20 dakikada bir kalkarak hareket edin.

Belinizi destekleyin ve oturma poziyonunuzu düzeltin

Sandalyede dizlerinizi kırarak dik oturmaya dikkat edin. Bir veya iki ayağınızı ayak desteği ile hafifçe yükseltin, belinizi mutlaka küçük bir bel yastığı ile destekleyin. Belinizin boşlukta olması ağrıya davetiye çıkarabilir. Yumuşak koltuklardan da uzak durun.

Yerden bir şey alırken, belinizden eğilmeyin

Yerden bir şey alırken dizlerinizi bükmeden eğilmeniz bel sağlığını tehdit eden çok ciddi bir yanlış. Alacağınız şey küçük ve hafif hatta bir kağıt bile olsa mutlaka dizlerinizi kırın, öne eğilmekten kaçının. Dişlerinizi fırçalarken bir anda bel fıtığı olabilirsiniz. Bu nedenle lavaboya doğru eğilmek yerine dizlerinizi bükerek belinizi dik tutar şekilde dişlerinizi fırçalayın.

Bel ağrısının nedenlerini biliyor musunuz?

Yataktan aniden kalkmayın, yüzüstü yatmayın

Yatağa yatarken önce yatak kenarına oturun, bir kalçaya doğru hafifçe dönün, ayaklarıınızı yatak kenarına çekin ve yavaşça yatın. Yataktan kalkarken de sırt üstü pozisyondan kalkmamaya dikkat edin. Önce yatağın yanına yaklaşın, yana dönün ve önce dizlerinizi yataktan uzatarak kalkın. Yüzüstü yatmak bel yapılarını zorlayacağı için yüzüstü yatmaktan kaçının.

Cisimleri çekmek yerine itin

Dr. Meltem Akınbingöl ”Bir cismi itmek veya çekmek gerekirse kesinlikle kendinize doğru çekmeyin, itmeyi tercih edin. Çünkü çekme hareketini yaparken bel yapılarını zorluyor ve bel sağlığına zarar veriyor” diyor.

Alışveriş poşetini iki elinize bölün

Alışveriş poşetlerini tek elle taşımak yapılan en büyük yanlışlardan. Bel sağlığınız için ağırlığı iki elinize eşit yük alarak, gövdeye yakın taşımaya dikkat edin. Fazla ağırlıktan mutlaka kaçının. Aynı zamanda ağırlığını bilmediğiniz veya tahmin edemediğiniz yükleri kaldırmaktan kaçının. Ağır da olsa hafif de olsa, bu durumlar beli zorlayabilir.

Yukarıdaki cisimlere uzanmayın

Hangi şartta olursanız olun yukarıdaki bir cismi almanız gerektiğinde kesinlikle uzanmayın. Gerekirse destek isteyin, basamak kullanın. Ağırlığını bilmediğiniz yükleri kaldırmaktan da kaçının. Ayakta uzun süre kalacaksınız (örneğin ütü yaparken ) bir ayağınızın altına mutlaka destek koyun.

İşyerinde iki büklüm olmayın

İşlerin yoğunluğuna kapılarak masada iki büklüm hale gelmek işten bile değil. Uzun süre aynı poziyonda kalmaktan, masa başında çalışırken öne doğru eğilmekten kaçınıın. Sırtınız sandalye ya da koltuğunuza yaslanır durumda olsun.

Araç kullanırken dikkat

Araç kullanırken kısa mesafe gidecek de olsanız, dizlerinizi kalça çevresinden hafifçe yüksekte kalacak şekilde oturmaya ve koltuğu direksiyona yanaştırmaya dikkat edin.

Mutlaka bel egzersizi yapın

Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Meltem Akınbingöl, “Belim ağrımıyor egzersize ne gerek var demeyin! Bel kaslarınızı güçlendirecek egzersizler yapın ve esnekliği artırıcı germe egzersizlerini de programınıza dahil edin. Aksi halde, bel kasları ve karın kaslarının omurgayı destekleyen kuvveti azalır. Ancak bel egzersizleri belinizi zorlayacak hareketler olmamalıdır “ diyor.

Beli koruyan 4 temel egzersiz

Sırtüstü dizler bükülü şekilde uzanın. Karın kaslarınızı sıkarak belinizi yatağa doğru bastırın. İçinizden 5 sayana kadar tutun. Gevşeyin ve hareketi tekrarlayın. Toplam 30 tekrar yapın.

Sırtüstü dizler bükülü şekilde ve eller gövde yanında uzanın. Omuzlar yataktan kalkıncaya dek gövdeyi yükseltip ellerinizle dizlere dokunun. Yavaşça başlangıç pozisyonuna gelip hareketi bitirin. (Yarım mekik)

Sırtüstü uzanın. Dizleri göğsünüze doğru çekin. 15 tekrar ile hareketi tamamlayın.

Yine aynı pozisyonda dizler düz olacak şekilde bacağınızı kaldırabileceğiniz kadar kaldırın. Bu egzersizler bacak arka grup kaslarını germek ve bel mekaniğini korumak için yapılması gereken egzersizlerdir.

Sırt ağrısı 5 ciddi hastalığın belirtisi

Her 5 kişiden birinin sorunu olan sırt ağrısı, gençlerden ileri yaştaki kişilere kadar hemen her yaş grubunda ortaya çıkıyor.

7

Bilgisayar kullanımının yaygınlaşmasıyla birlikte görülme sıklığı gün geçtikçe artan sırt ağrısı kimi zaman kas incinmesi gibi basit bir nedenle oluşurken, kimi zaman ise fibromiyaljiden osteoporoza kadar çeşitli ciddi hastalıkların habercisi olabiliyor!

Sırt ağrısı; boyun alt ve arka kısmı, omuzların arka kısımları, kürek kemikleri çevresi ve bele kadar uzanan geniş bir alanı kapsıyor. Yapılan geniş çaplı araştırmalara göre her 5 kişiden birinin sorunu olan sırt ağrısı gençlerden ileri yaştaki kişilere kadar hemen her yaş grubunda ortaya çıkabiliyor. Acıbadem Ataşehir Cerrahi Tıp Merkezi'nden Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanı Doç. Dr. Ayçe Atalay, sırt ağrılarının kimi zaman kas incinmesi gibi basit bir nedenle oluşabilirken, kimi zaman ise fibromiyaljiden osteoporoza kadar pek çok ciddi hastalıkların habercisi olabileceğine dikkat çekerek, "Bu nedenle, özellikle sabit bir bölgede ve sürekli devam eden sırt ağrıları mutlaka ciddiye alınmalı." uyarısında bulunuyor.

1- Myofasiyel ağrı sendromu
Sırt bölgesinde kaslara ve yumuşak dokulara bağlı gelişen ağrıların görülme sıklığı bilgisayarın hayatımıza daha fazla girmesi nedeniyle özellikle genç ve orta yaştaki kişilerde arttı. Yapılan çalışmalara göre; uzun süreli sırt ağrısından yakınan hastaların yaklaşık yarısında Myofasiyel Ağrı Sendromu mevcut. Bu sendrom özellikle ofis çalışanları gibi oturarak uzun süre çalışan kişileri etkiliyor.

Ağrının tipik özelliği: Bu hastalarda, genellikle sırt bölgesindeki kaslarda, üzerine basmakla ağrının tetiklendiği noktalar bulunuyor. Kişilerin duruşlarının bozuk oluşu yakınmaları arttırıyor.

2- Boyun fıtığı
Boyun, sırt ve omuz birbirine yakın olduğu için bu bölgelerin ağrıları birbirleri ile karışabiliyor Boyundan kaynaklanan ağrılar bazen boyunda şiddetli hissedilirken, bazı hastalarda ise sırt bölgesine kadar, bazen de kol boyunca uzanabiliyor. Boyun ve sırt omurgalarındaki eklemleri tutan kireçlenmeler de sırt ağrısı kaynağı olabiliyor. Sırt bölgesindeki omurlar arasında fıtıklar olabilmekle beraber, bu sorun daha nadir olarak görülüyor.

Ağrının tipik özelliği: Ağrıya özellikle kolda güç kaybı veya uyuşukluk eşlik ediyorsa, boyun fıtığının habercisi olabiliyor.

3- Fibromiyalji
Fibromyalji kadın hastalarda daha sık görülen ve boyun ile sırt bölgesi başta olmak üzere, yaygın vücut ağrısına neden olan bir tablo. Hastalar sıklıkla sabah yorgun kalktıklarından, çabuk yorulduklarından şikayetçi oluyor. Şikayetler soğuk, yorgunluk ve stresle artıyor. Bu grup hastada baş ağrıları, bağırsak sorunları (özellikle şişkinlik) ellerde uyuşma ve şişlik hissi gibi bazı başka şikayetler de sık gözleniyor. Depresif duygu durum hastaların ağrıya hassasiyetini arttırıyor. Bu nedenle hastaların bu yönden de tedavi olmaları ağrıların tedavisini kolaylaştırıyor.

Ağrının tipik özelliği: Hastalar sabah yorgun ve ağrılı olarak uyanırlar. Bazen vücudun sağ, bazen sol yarısı etkilenebiliyor. Yaygın nitelikte olan ağrıya bel ve sırt ağrısı da eşlik edebiliyor.

4- Skolyoz
Sırt ağrısı ile başvuran hastaların yaşı da dikkate alınıyor. Çünkü farklı yaşlardaki hastalarda farklı hastalıklar kendini sırt ağrısı olarak gösterebiliyor. Örneğin gelişme çağındaki çocuklarda skolyoz adı verilen omurga eğriliğinin tipik belirtisi sırt ağrısı olabiliyor. Şikâyetler uzun süre bilgisayar başında kalındığında artış gösterebiliyor. Bu hastalığın sıklıkla takip edilmesi gerektiği için erken dönemde doktora başvurulması gerekiyor.

Ağrının tipik özelliği: Çocuk ve adolesanlarda genellikle ağrı olmayabiliyor. Omuz, kürek kemikleri ve kalçalardaki asimetri bu hastalığa işaret edebiliyor.

5- Osteoporoz
Yaşlı ve kadın hastalarda ise kemik erimesi (osteoporoz) işaretini sırt kemiklerinde kırılmalar ve buna bağlı boy kısalması ile sırt ağrısı olarak verebiliyor. Bu durumda ilaç tedavisini yanı sıra sırt kaslarına yönelik egzersizler kişinin sırtında kalıcı kamburluk oluşmasını engelleyebiliyor.

Ağrının tipik özelliği: Belli bir sırt omuru üzerinde yoğunlaşan ağrı ve hassasiyet oluyor. Ağrı sürekli ve şiddetli nitelikte özellik sergiliyor.

Bu belirtilere dikkat!
Daha nadir olmakla beraber omurgaları tutan kötü huylu hastalıklar da sırt ağrısına neden olabiliyor. Bu yüzden ağrı gece başlıyorsa veya sürekli ya da şiddetli ise ve kilo kaybı varsa zaman kaybetmeden doktora başvurmak gerekiyor.