Karl Lagerfeld’in Chanel için yaptığı hazırgiyim koleksiyonları her zaman modanın çok ötesinde bir sunumla gerçekleşir. Mesela mankenleri İsveç’ten gemiyle getirtilen dev bir buzdağının etrafında soğuk sular sıçratarak yürürken görebilirsiniz. Gerçi birkaç yıl evvel gerçekleşen bu tür bir defileden sonra Lagerfeld kuliste gazetecilere küresel ısınmanın “saçmalık” olduğunu söylemiş, basın da markayı “çevreye duyarsız” olmakla eleştirmişti. Ama bu tersten saldırı bir pazarlama stratejisiyse, doğrusu işe de yaramıştı.

Bazıları da bunu Lagerfeld’in huysuzluğuna verip şu soruyu gündeme getirmişti: Usta tasarımcının uzun saltanatı sona erdiğinde (30 sene oldu ve devam ediyor) markayı kim yönetecek?Marka ise “Lagerfeld’in şirketle uzun süreli bir anlaşması vardır“ diye resmi bir açıklama yapmıştı. “Görev değişimi söz konusu değildir.” Ama Lagerfeld genç değil.

Biyografisini yazan Alicia Drake, Lagerfeld’in yaşının kendi söylediğinden 4 yıl fazla olduğunu iddia ediyor; yani 80. Ne olursa olsun, Lagerfeld 1983’ten beri Chanel’de ve modada artık sonsuzluğu ifade ediyor. Saint- Tropez’den New York’a yeni koleksiyon partileri, şaşaalı doğum günü kutlamaları derken hep ilgi odağı. Ödülleri bir bir topluyor.

Yaklaşık 2 yıl önce de bizzat kendisi “Emeklilik benim şu an ilgilendiğim konulardan biri değil” demişti. Öyle bile olsa, Chiquet ve Chanel’in sahibi Wertheimer ailesi en azından onun yerini alacak kişiyle ilgili plan yapıyor olmalı. Yeni bir tasarımcı ararken, kurucu Gabrielle “Coco” Chanel 1971’de 87 yaşında öldüğünde olduğu gibi, markanın durgunlaşmasına izin vermeseler iyi olur. “Karl, Chanel markası için harika bir çalışan oldu; onu güncel ve modern tuttu” diyor Londra’daki küresel marka danışmanlığı Interbrand’in başındaki Rita Clifton. “Fakat burası aşırı rekabetin olduğu bir pazar. Dikkatli olmalısınız...”

"Ona hiç kimse yetişemez"

Coco’nun ölümünden sonra Chanel tarzını vasat bir başarıyla tekrarlayan bir dizi tasarımcı, Chanel evini için için yaktı. Sonra 1983’te Lagerfeld geldi. Bu iş için mükemmeldi: Klasik terzilik eğitimi almıştı ve modanın daha ticari tarafı olan hazır giyimde de deneyimi vardı. Daha 1983’teki ilk defilesinden Chanel’in başlıca unsurlarını belirlemişti: Tüvit takım, uzun inci kolyeler, kamelyalar ve cap-toe (burnu farklı renkte) ayakkabılar. Artık kadınlar daha genç ve zarifti. Lagerfeld de bunu mükemmel tarif ediyordu. Chanel modadaki en popüler markaydı. Zamanla Lagerfeld, arkadaşları teker teker emekliye ayrılırken bile birbiri ardına göz kamaştırıcı koleksiyonlar hazırlamaya devam etti. Bugün Lagerfeld, hâlâ çalışmakta olan kadim modacıların sonuncusu. Ama “Karl sürekli araştırıyor” diyor Vogue’un editörlerinden André Leon Talley, “Hiç kimse ona yetişemez. Hiç kimse.” Chanel bu piyasadaki en güçlü şirketlerden biri. Satış rakamları açıklanmıyor. Ancak resmi belgelere göre yıllık satışlardan kasaya 3 milyar dolar kadar girdiği sanılıyor.

Lüks sanayi sektörünün önemli yöneticileri arasında, Chanel “gizemli şirket” olarak anılıyor. Birisi işten çıkarıldığında her şey öyle sessiz sedasız hallediliyor ki bu durum ticari senetlere yansımıyor. Bu içine kapalı yaklaşım Chanel’e, Lagerfeld’in halefi meselesiyle de sessizce ilgilenme imkânı veriyor. Dolayısıyla bu konu hakkında yapılan herhangi bir yorum ancak varsayım olarak kalıyor. 2000’lerin başında editörler ve perakendeciler arasında, Louis Vuitton’un Paris’teki Amerikalı tasarımcısı ve yaratıcı direktörü Marc Jacobs’un Chanel’e geçeceği; hatta Vuitton için Chanel’vari takımlardan oluşan bir defile düzenleyerek görücüye çıktığı konuşuluyordu. Fakat Jacobs hâlâ Vuitton’da... Lagerfeld ise yoluna devam ediyor. “Hiç de enerjisi bitmiş gibi görünmüyor” diyor FIT’teki The Museum’un direktörü Valerie Steele. “Kim onun ayakkabılarını giymeye çalışırsa çalışsın çok erken davranmış olur.” Ama Steele’ye göre zamanı geldiğinde “Onun yerini doldurmaya çalışmak tam bir kâbus olacak.”

Haber: Dana Thomas