Jinekolojik muayene, doktorun el ile veya plastik benzeri, bazen de metal olan bir alet (spekulum) ile vajina kanalını açarak rahme ve rahim ağzına ulaşabilmesini sağlayan bir muayene biçimidir. Hamileliğin özellikle ilk haftalarında veya ilerleyen herhangi zamanlarında bazı durumlarda vajinal muayene gerekebilir. Çünkü vajinal yoldan yapılan ultrason ile yumurtalıklara ve rahme daha çok yaklaşılır ve karın üzerinden yapılan ultrason muayenesine göre bebek ile ilgili çok daha net bilgi alınabilmektedir. Örneğin hamileliğin ilk haftalarında bebeğin kalp atışını daha net duyabilmek, gebelik kesesi ile ilgili bulguları değerlendirebilmek veya gebelikte sorun teşkil edebilecek kist gibi durumları daha net görüntüleyebilmek için vajinal ultrason gerekebilir. Tüm bunlarla birlikte gebelikte vajinal kanama görülmesi durumunda, bu kanamanın sebebinin anlaşılması için dışarıdan ultrason muayenesinin yeterli gelmediği durumlar olabilir ve vajinal muayene gerekebilir.

Hamilelikte jinekolojik muayene ne zaman yapılır?

Hamilelik sürecinde jinekolojik muayeneye anne adayının durumuna göre herhangi bir haftada gerek duyulabilir. Hamileliğin ilk trimesterinde bebeğin sağlık durumunu ve kalp atışlarını daha net değerlendirmek için vajinal muayeneye gerek duyulabilirken, ilerleyen haftalarda şüphelenilen başka durumların varlığında detaylı analiz yapılabilmesi için de ‘alttan muayene’ olarak bilinen vajinal muayene tercih edilebilir.

Hamileliğin ilerleyen aylarında, özellikle erken doğum riski bulunuyorsa, rahim ağzı açıklığına bakılması gerekebilir. Bebeğin ve plasentanın yerleşim yerinin değerlendirilmesi, ayrıca çatı uygunluğu için de vajinal muayene yapılabilir.

Plasentanın rahim ağzına yakın duracak şekilde aşağıda yerleştiği gebeliklerde bazen vajinal muayene yapılmaması tercih edilir. Her kadının gebeliği farklı ilerleyebileceğinden dolayı, güvendiğiniz ve rahat iletişim kurabildiğiniz doktorunuzla vajinal muayene ile ilgili detayları konuşmanız, süreci daha sağlıklı takip etmenizi kolaylaştıracaktır.

Hamilelikte vajinal muayene gerekli midir?

Hamilelikte vajinal muayene bazı durumların tespit edilebilmesi için gereklidir ve bu durumlarda ihmal edilmemesi çok önemlidir. Anne adaylarının jinekolojik müdahale için endişe etmelerini gerektirecek bir durum yoktur. Bu müdahaleler sırasında ağrı hissetme ihtimali çok düşüktür. Vajinal muayene, çoğunlukla herhangi bir rahatsızlığa veya kanamaya sebep olmaz. Bebeğiniz için de düşük veya erken doğum gibi riskler oluşturması da söz konusu değildir. Elbette doktorunuz vajinal muayeneyi sizi tehlikeye atmayacak şekilde gerçekleştirecektir. Nadiren, özellikle hamileliğin son haftalarında, vajinal muayene sonrasında bir miktar lekelenme görülmesi normal kabul edilir. Doğumunuz başladıktan sonra ise, rahim ağzı açıklığının takip edilebilmesi için vajinal muayene gereklidir ancak doğum süreci boyunca çok sık aralıklarla yapılması tavsiye edilmez.

Referanslar:

Mahak Arora ''Internal Examination During Pregnancy'' (12 Temmuz 2018) Şuradan alındı: https://parenting.firstcry.com/articles/internal-checkup-during-pregnancy/

Erica Hersh ''What is a Vaginal Speculum?'' (19 Ekim 2018) Şuradan alındı: https://www.healthline.com/health/vaginal-speculum#use