Sexting

Ergenlik döneminde olan çocuklarına karşı, neyi nasıl yapacaklarını uzman birinden öğrenmek isteyen bir grup anne, dün akşam bir sosyal tesiste toplanıp Seksolog Rayka Kumru'yu çağırdılar. İlla çocuğunuzun ergen olmasına gerek yok, konu derin, hassas ve gerçek bir konu; ilgisini çeken herkes gelebilir dediklerinde , koşa koşa gittim. Yaklaşık 30 kadın ve bir erkek, not defterlerini almış, soruları hazırlamış şekilde heyecanla bekliyordu.

Şahsen benim için bilmek, her zaman pozitif sonuç veren bir ön yaklaşım olmuştur. Bunu bir hazırlık dinletisi olarak almak niyetindeydim. Sonuçta çocuklarım henüz 5 ve 8 yaşlarında. Önden bileyim, gözlemleyerek pekiştireyim, eylem kısmı geldiğinde gereken neyse onu yaparım diyerek bir gıdım daha rahattım. Ancak eylem kısmı dediğimizin, zaten hayatımızı yaşama şeklimiz olduğu gerçeğinin bir kere daha farkına varınca, bütün algım değişti. Dün akşamdan beri, ne kadar erken bilirsek o kadar faydalı olur diye söylenip duruyorum...

Rayka harika bir giriş yaptı; konunun hassas ve müstehcen olabilecek yerlere gelebileceğini vurgulayarak, cep telefonlarının kapatılmasının çok önemli olduğunu, verilen örneklerin mutlaka kapının içinde kalması gerektiğini bize hatırlattı.

"Çocuklarımıza seksten ne zaman bahsetmeliyiz?" diye gelen ilk soruya; 'nasıl çocuğunuzu karşınıza alıp - haydi bu gün konuşmayı öğreteceğim - demiyorsanız, cinsellik de bir gün, karşınıza çocuğunuzu alıp anlatılan , öğretilen bir şey değildir. Çocuğun bir yaşından sonraki anne baba olarak yaptığımız bütün davranışlar, kadın - erkek olarak sergilediğimiz bütün tutumlar, cinselliğin temelleridir ' diye yanıt vererek, bir kısmımızın rahatlamasına, bir kısmımızın da kendisini baştan sorgulamasına kapı açmış oldu…

Çocukluk döneminde temel birkaç noktaya basarak, çocuğumuzun cinsellikle ilgili olan algısına büyük katkılar sağlayabileceğimizi özetledi.

Bunlardan ilki Beden algısı - mahremiyet; çocuğa mahremiyeti öğretmek, adını öğretmek gibi temel bir unsurdur. Alternatifi yoktur. Onun rızası olmadan, ondan izin almadan çocuğa kimse dokunamaz. Buna, annesi babası, doktor dahil. Küçük yaşta bunu bilen çocuk, bu özgüvenle yetişen çocuk, ergenlikte açık ara bedeniyle daha barışık, tacizlere daha kapalı oluyor.

Dokunma ve dokunma kurallarını öğretmek; çocuğun gelişiminde kendini keşfetmesi, kendine dokunmasının doğallığından bahsederken, bunun kendi özeli olduğunu vurgulamanın önemini anlattı.

Sık sık bahsettiği ve belki de en önemlisi, çocuğumuza sağlıklı ve güvenli bilgiyi bizim vermemiz. Çocuklarımızın meraklarını kollamamız, öğreti anlarını değerlendirmemiz. Yani çocuğumuz bize bir bebeğin nasıl dünyaya geldiğini soruyorsa, ona yaşına uygun bir şekilde doğruyu anlatıp, karşısına sonradan çıkacak, kafasını karıştıracak öğretilerin önüne geçmek, yine algısı için büyük fayda sağlayabiliyor.

Bir çok kişi - bunları anlattığımızda , aklında olmayan bir şeyi aklına sokmuş olmuyor muyuz- diye düşünerek soru yönelttiler. Ancak çocukların merakları, keşifleri, aralarında konuşmaları kaçınılmaz. Bu hep vardı, her zaman da olacak. Özellikle dijital zamanda bilgiye ulaşırken karşılaştığımız kirlilikler eskiye göre çok daha fazla olduğu için, çocuğa önden sağlıklı güvenli bilgiyi verirsek, doğru olmayan bilgiyle karşılaştığı zaman onu biliyor olmanın rahatlığı ve güvenini içinde hisseder.

Sağlıklı ilişki kurmak - bana sorarsanız sadece bu bile bir konu başlığı olabilirdi… Bir erkeğin ilk cinsel deneyimini , tanımadığı, sevgi aşk sıcaklık güven duymadığı , belki de para verdiği biriyle geçirmesi, cinsellik algısını etkileyebiliyor. Seksin pozitifliğini, dokunmanın sihirini, sevginin güvenin el ele tutuşmanın yarattığı bağı, kolladığımız öğreti anlarında konuşmak, büyük önem taşıyor.

İstatistiklere göre cinselliği çocuklarla konuşmaktan utanmazsak, onlar da bize sormaktan, bizimle konuşmaktan utanmayacaklar. Tabii bunu bilmek, ebeveyn olarak kendi cinsel algılarımızı baştan taramak, belki de sıfırlamak anlamına gelebiliyor.

Bugünün ergenliğinde ise bambaşka bir boyut var: Sexting!

Cep telefonlarıyla görüntülü bir şekilde mesajlaşma. Texting , yani yazılı mesajlaşmanın Sex'li mesajlaşma türü. Aslında bu yeni bir fenomen değil, her zaman partnerler arasında birbiriyle görüntü paylaşma vardı. Ancak bugün birisi , o kişiyi utandıracak bir fotoğrafı 1500 kişilik Facebook sayfasında paylaştığı zaman , o fotoğraf hem yaygın hem de kalıcı bir hal almış oluyor, bu da gençte kalıcı utanç duygusu yaratıyor.

Özellikle liseler arasında yaygın olan sexting, büyük çoğunlukla partnerler arasında oluyor. İsteyerek ve istemeden (yanlışlıkla, alkol uyuşturucu ekisi altındayken ya da akran baskısı) olabiliyor.

En çok kullanılan platformlardan biri ; Snapchat. Snapchat'le sadece o an'ı, durumu çekip, karşındakine yolluyorsun. 5 saniye boyunca ekranında kalıp, sonra yok oluyor. Hiçbirşey yapmazsan bilgisayarın bunu kaydetmiyor, ancak tabii ki işin içine niyet girdiği zaman, 'screenshot' alarak görüntüyü tutmak mümkün. Bütün bu verilerin, bir veribankasında tutulduğunu ise söylemeye gerek yok…

Başka kullanılan bir program da Chatroulette; hiç tanımadığınız birisiyle kameralı ve mikrofonlu şekilde yüzyüze geliyorsunuz. Bu programdaki odalar ve isimleri nerdeyse temsili olarak konulmuş. Rayka'nın söylediği , pedofili olan bir kişi oraya bunu afişe etmeyecektir. Bu açıdan çocukları bilinçlendirmeli, bilgilendirmeliyiz.

Instagram, Flickr gibi birçok platformda, çocuklar fotoğraflar paylaşarak, kendilerine bir profil oluşturuyorlar. İlerde gidecekleri üniversiteler, girecekleri iş yerleri bu profillere bakıyor olacak. Türkiye'de güvenlik önlemi açısından özellikle ergen çocukların çok zayıf olduğu gözlemlenmiş. Yani çocuklarımıza ilk olarak herkese açık bir profili olmasının bugün ya da ileride yaratabileceği rahatsızlıkları güzelce anlatıp, belki de örnekler vererek söylemek gerekiyor.

Çocuklarımızın kaçınılmaz olarak karşılaşacakları bu programları engelleyemiyoruz. Ancak onlara küçüklüklerinden başlayarak, bedenlerini, cinselliği, seksi anlatırsak, merak ettikleri konuları konuşmaları için ortam sağlarsak, onların algılarının oluşmasında sağlıklı ve güvenli bir altyapı verebilirsek, çocuklar kendilerini korumakta başarılı oluyorlar. Onlarla konuşurken, yapabilecekleri şeyler konusunda bilinçlendirebiliriz.

Bazen de olan olmuştur. Çocukların birbirlerine karşı ne kadar acımasız olduğu gerçeği, büyüyerek çocuğumuzu bulmuşsa, onu yapabilecekleri konusunda bilgilendirebiliriz.

Mesela :

-Onlara başlarına ne gelirse gelsin, ailesinin onun yanında olduğunu hatırlatmak, böylece aileyle paylaşmanın, yabancı birine gidip paylaşmaktan çok daha faydalı olacağına inandırmamız lazım. Başları sıkışınca bize gelmeliler!

-Açık profilleri olmasının nasıl bir algı yarattığını anlamaları açısından Google'a girip isimlerini yazabilirler.

-Negatifleri pozitifle örtmeyi deneyebilirler. Mesela hoşuna gitmeyen bir görsel ya da adının geçtiği bir yeri, kendine bir seyahat blogu açarak örtebilir. Google blogu ön plana çıkartıcaktır.

-Geçmişte olan ve onu rahatsız eden bir konuyu, yeri geldiğinde 'bu bir hataydı' diyerek açıklamak, her zaman en kısa ve en güzel yöntemdir…

-Cep telefonunun, onun özel eşyası olduğunu , özel eşyaların da başkaları tarafından karıştırılmaması gerektiğini hatırlatmak, faydalı olacaktır.

Dün Rayka'nın vesilesiyle düşünmeyi ertelediğim ve ergenliğin karanlık kısmı olarak gördüğüm, halbuki hayatın ve günümüzün gerçeğiyle ilgili olan bu konuda çok daha bilinçliyim. Şimdi bunu etrafımdaki ebeveynlere yaymak için sabırsızlanıyorum!