“Yoksa kariyerimi planlamadınız mı?"

İş görüşmelerinde adayların sorduğu olmazsa olmaz bazı sorular vardır. Bunlardan bir tanesi de kariyer planlamaları ile ilgili sorudur. Ben bu soruya hiç bir adayın "şirketimizde maalesef size bir kariyer sunamayacağız” cevabı aldığını sanmıyorum. Peki o zaman cevabı zaten belli olan bir soruyu neden sorarız? Kariyerin gerçekten ne anlama geldiğini biliyor muyuz? Bilsek acaba bu soruyu sormaya devam eder miyiz?

“İş görüşmesi sırasında, kariyer planlamam ile ilgili soru sormam sizce ne kadar doğru? Yanlış algılanmak istemiyorum ama benimle ilgili planları olup olmadığını da merak ediyorum..." Rumuz: Kariyer planı olan paylaşsın

Bakın Türk Dil Kurumu kariyeri nasıl tanımlamış: "Bir meslekte zaman ve çalışmayla elde edilen aşama, başarı ve uzmanlık." Oysa yerleşmiş algıdaki kariyer, "mevcut görevimizin üstündeki bir yönetici pozisyonu" olarak tanımlanır. Kariyerimizde ilerlemek istememiz tabii ki de doğal ve beklenen bir şeydir. Her çalışan önce yaptığı işte başarılı olmak ve uzmanlığını arttırmak, sonra da yaptığı işte aşama kaydetmek yani gelişmek ister. Yanılgı ise; kariyer yapmanın mevcut görevimizin üstündeki bir yönetici pozisyonuna geçmek olduğuna inanmaktır ki; bu nedenle de birçoğumuz iş hayatına girdikten birkaç sene sonra yönetici olmayı isteriz. Hatta ben, üniversiteden yeni mezun olmuş ve yaptığı ilk iş görüşmesinde kariyerine yönetici olarak başlamanın uygun olduğunu düşünen adaylarla dahi karşılaştım...

Kariyer yapmayı yönetici olmak olarak düşünmek aslında yanlış değildir. Bir görevde zaman ve çalışma ile elde ettiğimiz aşama, başarı ve uzmanlık bize mevcut işimizi veya sorumluluk alanı daha geniş bir işi yönetme fırsatı verebilir. Ama birçoğumuzun yönetici olmaktan anladığı aslında; sadece eleman yöneten bir yönetici olmaktır. Oysa, herkes eleman yöneten bir yönetici olamayabilir. Çünkü bu görev, işin getirdiği sorumlulukların dışında bazı yetkinlikleri de beraberinde gerektirir. Örneğin; kendisine bağlı olan çalışanları motive etmek, bir üst yönetimden gelen mesajları doğru bir şekilde ekibine aktarabilmek, insan kaynakları vizyonuna sahip olmak, işe alım, performans değerlendirme ve işten çıkarma gibi durumlarda yetkin olmak ve takım duygusunu oluşturabilmek olmazsa olmaz yetkinliklerdir. Elbette, bu yekinlikleri gözlem yaparak, belirli eğitimleri alarak veya projelere dahil olarak kazanabiliriz. Hatta kişiliğimizdeki bazı özellikler bu yetkinlikleri çok kısa sürede kazanmamıza da sebep olabilir. Ama bu, her çalışan bir gün eleman yöneten bir yönetici olmalıdır yada olacaktır anlamına gelmez. Bu yetkinlikler bizim güçlü alanlarımız olmayabilir yada kişiliğimiz ile örtüşmeyebilir ve aslında doğru olan güçlü alanlarımız olan yetkinliklere enerjimizi harcamak ve kariyer yapmaktır, yani yetkinliklerimizi doğru bir şekilde kullanabildiğimiz bir işte başarılı olmak...

Şimdi çok basit bir şekilde düşünmenizi ve biraz da gülmenizi istiyorum... O nedenle, birazdan yazacaklarımda şirketi "Sütçü”, işi “süt”, kariyeri de “süt ile yapmayı planladığınız herhangi bir içecek veya tatlı" olarak kullanacağım. Çalışan olarak siz de sütçüden süt alan bir tüketicisiniz. Sütçü süt vermek siz de süt almak istiyorsunuz. Sütçüyü referans yoluyla veya aramalarınız sonucunda bulmuş olabilirsiniz. Hatta sütçü sizin kapınızı siz onu bulmadan çalmış bile olabilir. Sütçü karşınızda. "Sütçüye bana vereceğin süt ile ilerleyen günlerde hangi içeceği veya tatlıyı yapacağımı planladın mı?" diye sorar mısınız? Bence sormazsınız :) Çünkü süt ile yapacaklarınız sütü aldığınız an itibariyle artık sizin planınızdır. Bu basit ve komik örnekten yola çıkarsak, kariyerimiz bizimdir ve kariyerimizi her ne kadar bir üst müdürümüzün veya İnsan Kaynaklarının planlamasını beklesek de aslında biz planlarız.

Ben, kariyer ile ilgili karşılaştığım her soruya cevap olarak “Herkes kendi kariyerini kendi çizer" diyerek başlamışımdır hep. İşte bu sebeple, bu soruyu sadece kendinize sormanızı öneriyorum. Emin olun ki cevabı sadece siz biliyorsunuz, sizi sadece görüşme esnasında yani maximum 1 saattir tanıyan biri değil..