Ritüel derken?

Geçtiğimiz günlerde kadın kadına olduğumuz toplulukların birine, bir kitap vesilesiyle, “Ritüel derken ne kastediliyor?” sorusu geldi. Cevaben iki sene önce yazdığım bir yazıyı yeniden paylaşıyorum. Şimdiden afiyet olsun!

Nedir?

Banyo yapmak, yemek pişirmek, yazı yazmak, sevişmek, yoga yapmak, bulaşık makinesini boşaltmak, yüz yıkamak… Her şey ritüel olabilir. Benim için rutin ile ritüelin farkı: farkındalık.

Neden?

Oynamak, anlamak, yavaşlamak, keşfetmek, bağlantı kurmak ve hayatı kutlamak için, her rutin bir ritüele, her tekrar eden eylem aşka ve ibadete dönüştürülebilir.

Nasıl?

Önce kendimizi hazırlayarak: Yemek yapmadan önce elleri yıkamak gibi fiziksel hazırlıkla beraber ‘neden şimdi bu eylemi gerçekleştireceğim, niyetim ne?’ kendimize sorarak, bakarak, farkında olarak.

Ortamı hazırlayarak: eylemi gerçekleştireceğimiz yeri seçerek ve gerekirse düzenleyerek, örneğin banyo yapmadan önce mum yakmak gibi. Eğer işimiz, ritüelimiz, ibadetimiz bölünmesin istiyorsak beraber yaşadığımız insanlara gerçekleştireceğimiz eylemi haber vermek de hazırlığın bir kısmı.

Eylem halindeyken tek bir anda, tek bir nefeste, tek bir eylem gerçekleştirerek. Bir olarak, adanarak, odaklanarak. Seçtiğimizle kalarak ve diğer tüm eylemleri bırakarak. Bedenimde olanların, zihnimde dönenlerin, etrafta olan bitenin farkında olarak. Yaparak ve aynı zamanda olarak, anda kalarak.

Son olarak, yemek yedikten sonra bulaşıkları yıkamak, banyodan sonra mumları söndürmek gibi fiziksel kapanışlarla birlikte, gerçekleştirdiğimiz eylemle birlikte, bizde, içimizde ve dışımızda ortaya ne çıktı bakarak ve kutlayarak.

Bir ritüel örneği: Ana Tanrıça Kurabiyeleri

“İdoller, tarih öncesi çağlarda tanrılara adak olarak sunulan, stilize tanrı ve tanrıça heykelcikleridir. Daha çok ana tanrıça ve üretkenlik kültüyle bağlantılıdır. Genel olarak bağdaş kurarak oturan ana tanrıça heykelciklerinin soyutlanmış biçimlerini yansıtır.” Antalya Müzesi

1. Hazırlık

Bu ritüeli ne niyetle yapıyorsun? Eğer cevabın bir söz, dua ya da şarkı olarak gelirse kendine izin ver, istersen mırıldan, istersen şarkını söyle. Bu senin zamanın, gönlünden nasıl geçiyorsa öyle başla.

¼ bardak goji kurusunu (ya da incir, dut, kayısı, üzüm kurusu) ıslat. 10 dakika bekle. Beklerken…

Telefonunu sessize al, kendine sessiz ve çevrimdışı kalabileceğin bir zaman yarat.

Evde seninle birlikte mutfağı kullanan birileri varsa onlara haber ver. Ana tanrıça kurabiyeleri yapacağını, tek başına kalma ihtiyacını dile getir. Hem kendine, hem diğerlerine yapacağın eylemi bildir.

Kalan tüm malzemeleri tezgaha koy:

1 bardak badem (ya da kaju)

10 adet hurma

½ yemek kaşığı macademia yağı (ya da hindistan cevizi yağı)

2 çay kaşığı evinizde olan toz kurabiye baharatları: tarçın, zencefil, karanfil vb.

Karıştırıcı mutfak robotu

2. Hamur yapmak

Meyve kurusunun suyunu süz; badem, yağ ve baharatları ekleyerek hepsini karıştırıcıdan geçir.

Hurmaları ekleyip biraz daha karıştır. Hamurdan eline alıp sıkıştırınca birleşiyorsa ve dağılımı gözüne güzel geliyorsa hamur hazır demektir.

“Bu tür şeylere portakal kabuğu rendesi de çok yakışıyor. Ben bir de portakal çiçeği suyu kullanıyorum. Ortadoğu ülkelerinde çok kullanılıyor.” Tijen Inaltong, Mutfaktaki Yaban kitabının yazarı

Hamurdan minik bir parça al. Ellerinin arasında top haline getir. Ana tanrıça şekli vermek için topun ortasının biraz daha altından, iki yandan, iki parmağınla bastır. İki şişen yüzü düzlemek için avuçlarının arasına al, bastır. Tanrıçanın belini tekrar belirginleştir.

4. Temizlik

Ellerinle birlikte kullandığın tezgahı, karıştırıcıyı, kaşığı, bardağı yıka ve temizle. Kendine bir bardak çay ya da kahve hazırlayıp yaptığın kurabiyelerin tadına ilk sen bak. Kısacık bir zamanda nasıl bir güzellik yarattın farkına var.

Ellerine sağlık!