Meme kanseri konusunda uzun yıllardan bu yana sanattan spora her platformda farkındalık çalışmaları sürdürülüyor. Hem resmi, hem de sivil toplum kuruluşlarının bu alandaki çabalarıyla özellikle erken tanı konusunda kayda değer ilerlemeler sağlandığı da bir gerçek… Bununla birlikte gerek yaşam tarzı değişiklikleri, gerekse çevresel faktörler nedeniyle meme kanseri tüm dünyada en sık görülen kadın kanserleri arasında liderliğini korumaya devam ediyor. Bu konuda yürütülen bilimsel çalışmalar ise güzel haberler veriyor. Meme kanserinin şifreleri çözüldükçe yeni tedavileri geliştirmek mümkün olabiliyor. Böylelikle hastalıkla mücadelede tedaviler hastalara umut olmakla birlikte, meme kanserini kronik bir hastalık haline gelmesine de yardım ediyor.

Meme kanseri artık tek bir hastalık olarak değil, birbirinden farklı alt grupları olan bir hastalık olarak değerlendirilip tedavi ediliyor. Acıbadem Maslak Hastanesi Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Gökhan Demir, moleküler anlamda kanserin böyle alt gruplara ayrılmasının hem tanı, hem de tedavi yaklaşımlarının değişmesinde son derece önemli bir dönüm noktası olduğunu söylüyor. Artık farklı seçeneklerle meme kanserinde tamamen kişiselleştirilmiş bir tedavi uygulandığını belirten Prof. Dr. Gökhan Demir, meme kanserinin iki farklı ana alt grubundaki gelişmeleri ve tedavi yaklaşımlarını anlatıyor.

Meme kanseriyle ilgili doğrular ve yanlışlar

Her2 molekülü saptanan hastalar için güzel gelişmeler!

Cerb-b2 veya Her2 meme kanser hücresinin yüzeyinde bulunan ve ayırıcı tanıda kullanılan bir molekül. Her hastada pozitif olmamakla birlikte tüm meme tümörlerinin yüzde 20’sinde pozitiflik saptanıyor. Meme kanserinin alt gruplarından birini oluşturan Her2 veya Cerb-b2 pozitifliği olan hastaların tedavisinde yaşanan önemli gelişmeler çok büyük bir hasta grubunu etkiliyor.

Bilindiği üzere meme kanseri tedavisinde bugüne kadar cerrahi, radyoterapi, kemoterapi ve hormonal tedaviler kullanılıyordu. Bu tedavi portföyüne Her2 pozitif hastaları için akıllı moleküller ve hedefe yönelik tedavilerin eklenmesiyle son derece etkileyici sonuçlara ulaşıldığını söyleyen Prof. Dr. Gökhan Demir, “Bahsettiğimiz tedavilerin ilki aslında yıllardır kullandığımız Trastuzumab etken maddesi olan bir molekül. İleri evredeki hastalarda tedaviye bu molekülün eklenmesi başarıyı yüzde 35-40 arasında artırıyor. Bununla birlikte, erken evrede hastalığın tekrarlama riskini de önemli ölçüde azaltıyor” diyor.Son yıllarda bu akıllı iki yeni ilaç eklendi. Pertuzumab denilen ilk yeni molekülün tedavi portföyüne katılmasının, tümör hücresini etkisiz hale getirerek yok olmasını sağlayacak yeni bir stratejinin de gelişmesinde etkili olduğu belirtiliyor.

Akıllı ilaçların kombine tedavisi başarı oranını artırıyor

Kemoterapinin yanında bu iki ilacın kombine şekilde kullanılmasıyla bugün ileri evre meme kanserinin tedavisinde çok önemli gelişmelerin yaşandığını anlatan Prof. Dr. Gökhan Demir, ”Aynı zamanda ameliyat öncesi tümörün küçültülmesini esas alan neoadjuvan tedavide de etkileyici sonuçlar alınıyor. Öyle ki bu ikili ilaç birleşimini kullandığımız bazı hastalarda, tümör ameliyat öncesinde tamamıyla yok olabiliyor” diyor.

Memenizi koruyun

Hedeflenmiş tedaviler, onkolojik yaklaşımı değiştirdi!

Her2 pozitif meme kanseri hastalarında kullanılan bir diğer güçlü silah da hücre içi kemoterapi, yani hedefe yönelik tedaviler. Her2 molekülüne karşı oluşturulan akıllı moleküle bir kemoterapi ilacı bağlanarak tümöre gönderilmesini esas alan bir yaklaşım. Hedefe yönelik tedavileri, onkolojik kavramları değiştiren bir yaklaşım, olarak tanımlayan Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Gökhan Demir, sözlerine şöyle devam ediyor: “Tümöre yollandığında akıllı ilaç tümör hücresi yüzeyine bağlanıyor ve sırtında taşıdığı kemoterapi molekülü de tümör hücresini etkisiz hale getiriyor. TDM-1 ve Emtansine denilen moleküller tarafından tümör hücreleri özel olarak vuruluyor ve kemoterapi ilacının etkisi çok daha fazla oluyor. Aynı zamanda sağlıklı hücreler çok daha az etkiye maruz kaldığından yan etkiler de azalıyor.”

Hormonal tedavilerde devrim niteliğinde gelişme

Meme kanserlerinin bir diğer alt grubunu ise hormon reseptörü pozitif olan Luminal A tipi meme kanseri hastaları oluşturuyor. Bu hastalarda çok uzun zamandır, kemoterapiler ile kıyaslandığında yan etkileri çok daha az olan hormonal tedaviler etkin olarak kullanılıyor. Ancak bu tedavilere belli bir noktadan sonra bir direnç oluşuyor ya da bazı hastalarda istenilen etkinlikte cevap alınamıyordu. Bu konuda da devrim niteliğinde aşama kaydedildiğini söyleyen Prof. Dr. Gökhan Demir, “Son yıllarda hormonal tedavilerle akıllı moleküllerin ve hedefli tedavilerin kombine edilmesi kavramı ortaya çıktı. Bu yaklaşım, hem hormonal tedavilerin etkinliğini belirgin bir şekilde artırdı, hem de zaman içinde bu tedavilere gelişen direnci ortadan kaldırdı” diye konuşuyor.

Meme onarımına dair bunları biliyor musunuz?

Göğüsler sağlığınız hakkında ne söyler?

Göğüslerinizdeki bazı değişiklikler, sağlığınız hakkında önemli ipuçları veriyor.

21

Göğüsleriniz, vücudunuzun içerisinde neler olduğuna dair birçok şey söyleyebilir. Bu işaretleri kullanarak göğüslerinizin anlattıklarını fark etmeye çalışın ve bir şeylerden şüphelendiğiniz noktada doktorunuza başvurun.

Göğüsleriniz büyüyor 1. Kilo alıyor olabilirsiniz: Ergenlikten sonra vücudunuz büyümeye başladığında, göğüsleriniz de büyür. 2. Regl döneminiz yaklaşıyor olabilir, yeni bir doğum kontrol yöntemine başladınız ya da hamilesiniz: Hormonsal değişiklikler, göğüs dokularında büyümeye sebep olabilir.

Göğüsleriniz küçülüyor 3. Kilo veriyor olabilirsiniz: Göğüsleriniz yağ dokulardan oluştuğu için kilo verme çabalarınız işe yaramaya başladığında, ilk gidenler onlar olabilir. 4. Regl döneminiz başlamış olabilir: Döneminizin başlamasına yakın büyüyen göğüsleriniz, regl geldiğinde ve hormonlar rahatladığında küçülmeye başlar.

Bir göğsünüz diğerinden daha büyük 5. Muhtemelen abartılacak bir şey değil: Hiç kimsenin göğüsleri mükemmel derecede simetrik değildir. Farklı şekillerde göğüsler gayet normaldir. 6. Ya da göğüs kanseri belirtisi olabilir: Bir göğsün şekli önemli derecede değiştiyse, göğüs kanseri ile ilişkili bir anomalinin işareti olabilir.

Göğüslerinizin altı tahriş oluyor 7. Bir şeye alerjiniz olabilir: Örneğin nikelden yapılan sütyen telleri ya da sabun kalıntıları gibi. 8. Göğüs altlarınız pişik olmuş olabilir: Özellikle yaz aylarında, göğüs altı derinizin sürtünme ile tahriş olması gayet normaldir. 9. Sütyeninizi yıkama vakti gelmiş olabilir: Aynı sütyeni tekrar tekrar giymek, bakteriyel ya da mantar enfeksiyonlarına davetiye çıkarabilir.

Göğüslerinizde gözle görülen çatlaklar var 10. Kilo alıp vermiş olabilirsiniz: Kiloda dalgalanmalar görüldüğünde, göğüsleriniz genişleyip kasılarak çatlak oluşumunu beraberinde getirir.

Meme uçlarınız çok koyu ya da çok açık renkli 11. Muhtemelen abartılacak bir şey değil: Bu durumun göğüs kanseri ile bir ilgisi yoktur. Yalnızca her kadının hücre renklenmesi birbirinden farklıdır.

Meme uçlarınız çok büyük ya da çok küçük 12. Muhtemelen abartılacak bir şey değil: Bunlar da gayet normal farklılıklardır.

Meme ucu çevrenizde küçük yumrular var 13. Muhtemelen abartılacak bir şey değil: Göğüsler, süt üretimi için tasarlanmıştır ve bu yumrular süt kanallarının bitiş noktalarıdır. Varlıkları, anormal bir durum değildir.

Meme ucu çevrenizde tek bir büyük yumru var 14. İyi huylu bir kist ya da kanserli bir tümör olabilir: Sakin olup doktorunuza gidin ve ne olduğunu öğrenin.

Göğüs kıllarınızın sayısı arttı 15. Testosteron kremine ya da jeline maruz kaldınız: Cinsel dürtülerini artırmak amacıyla bu kremlerden kullanan erkeklerle temasa geçtiğinizde hormonun yan etkileri ile kıl sayınızda artış görülebilir. 16. Polikistik over sendromunuz olabilir: Yumurtalıklarınızın ya da böbrek üstü bezlerinizin aşırı derecede erkek hormonu üretmesiyle kist oluşumuna sebep olan bu sendrom, testosteron seviyenizin ve dolayısıyla göğüs kıllarınızın artmasına yol açmış olabilir.

Meme uçlarınız kaşınıyor 17. Göğüslerinizde şampuan ya da sabun kalıntıları bırakmış olabilirsiniz: Yalnızca suyla durulanın ve biraz rahatlama için hidrokortizon krem kullanın. 18. Üzerinizdeki giysilere karşı alerjiniz olabilir: Yeni bir sütyen, tepkimeye sebep olan boyalar ya da başka bileşenler içerebilir. Aynı şekilde yün kazaklar da. 19. Ya da regl dönemine giriyor olabilirsiniz: Bazen hormonsal değişimler sonucu göğüslerde kaşınmalar görülebilir. 20. Ya da Paget hastalığına yakalanmış olabilirsiniz: Meme ucu kanseri olarak da bilinir; çok nadir görülen bir kanser türüdür. Meme ucu çevresindeki kaşıntılara, pul pul, kabuklu derilere, sarı ya da kanlı akıntılara dikkat edin; bu semptomlara sahip olduğunuzu fark ettiğinizde ise hemen doktorunuza başvurun.

Göğüslerinizde ağrı var 21. Regl döneminiz başlıyor olabilir: Regl dönemi yaklaştığında, göğüslerin dokusunda ve hassaslığında değişimler yaşanması oldukça normaldir. 22. Kafein tüketimini abartmış olabilirsiniz: Kafein zaman zaman göğüs ağrılarını artırabilir. Bu yüzden kahveyi azaltmak göğüslerinizin eski haline dönmesine yardımcı olabilir.

Göğüslerinizden beyaz, süte benzer bir akıntı geliyor 23. Uyarıldığınız anlamına gelebilir: Göğüsler, süt üretimi için tasarlanmıştır. Dolayısıyla süte benzeyen bir akıntı, işlerini yaptıkları anlamına gelir. Fiziksel uyarılara tepki olarak görülebilir. 24. Antidepresan ya da antipsikotik ilaçlar kullandığınız için olabilir: Bazı reçeteli ilaçlar, prolaktin (süt üretiminin artışına neden olan hormon) seviyenizin artışına sebep olabilir. Çoğunlukla tehlikeli bir durum değildir.

Meme uçlarınızdan kanlı akıntı geliyor 25. Kanserli olmayan tümörünüz olabilir: Papillom olarak da bilinen bu tümör, doktor ziyareti gerektirir - özellikle de sorun yalnızca bir göğüste ise sorun teşkil edebilir.

Meme uçlarınız sertleşiyor 26. Tahrik olmuş olabilirsiniz: Meme ucu sertleşmesi, göğüs simetrisinde bir sorun olmadığı sürece genelde anomalilerle ilişkili değildir. Seks öncesi ya da sonrası, tahrik sebebiyle sertleşirler. 27. Üşümüş olabilirsiniz: Aklınızdaki en son şey seksse, en basit açıklama üşümüş olmanızdır.

Meme uçlarınızda ya da göğüslerinizde geri çekilme var, buruşuk girintiler gözlemleniyor 28. Meme ucunuzun arkasında meme kanseri olabilir: Meme uçlarındaki ya da göğüslerdeki herhangi bir çukurlaşma, büyüyen bir kanserin belirtisi olabilir.

Göğüslerinizin sert olduğunu düşünüyorsunuz 29. Aslında göğüsleriniz sert falan değil: Bu şekilde düşünen kadınların çoğu hatalıdır. Döngünüzün belirli haftalarında hissettiğiniz hassasiyet ile yalnızca mamogram aracılığıyla saptanan klinik teşhis 'memelerde sertlik' birbirinden oldukça farklıdır. 30. Saptanmamış göğüs kanseri riskiniz daha fazla olabilir: Ancak bu durum, oldukça tartışmalıdır. Bazı doktorlar, tümörlerin yoğun göğüs dokusunda saptanmalarının daha zor olduğunu söylüyorlar.

Damarlarınız bariz bir şekilde görünüyor 31. Cilt kanserine yatkın olabilirsiniz: Solgun, yarı saydam göğüsler, açık tenin göstergesidir - ki bu durum, güneş yanıklarına yatkınlığı beraberinde getirir. Düzenli olarak güneş kremi kullandığınız takdirde bir sıkıntı yaşama olasılığınız düşüktür.

Göğüsleriniz portakalı andırıyor 32. Göğüs kanseriniz olabilir: Önceden pürüzsüz olan göğüsleriniz, portakal kabuğuna benzemeye başladıysa, meme uçları ve çevresi sertleşiyorsa, kanser olasılığı vardır.

Tek göğüste şişkinlik var 33. İyi huylu kist olabilir: Yuvarlak ve pürüzsüz hissettiriyorsa ve hareket edebiliyorsa, iyi huylu, sıvı dolu bir kist olabilir. 34. Meme kanseri olabilir: Göğüs ağrılarının ve kitlelerinin çoğunluğu, genelde hormonsal değişimlerin bir sonucu olsa da göğüste bir kitle hissedildiğinde akla gelen ilk soru daima aynıdır: Göğüs kanseri miyim? Bu soruya en uygun cevabı ise doktorunuz verebilir. İngilizce'den derlediğimiz bu yazı marieclaire.com'da yayımlanmıştır.