Bebeğiniz 6. Ayı doldurduğunda hayatınıza önemli bir konu dahil olur: Ek gıdalara başlama. Birçok kaynakta çeşitli ek besinler tavsiye edilir ancak öncelikle hangi prensiplerle ek gıdalara alışma süreci yaşanacağını öğrenmek gerekir.

Bebeğin öğünleri zaman içinde belirgin hale gelir. Öncelikle alışma döneminde olduğunu bilerek sabırlı şekilde ilerlemek hem sizin hem de bebeğinizin bu gelişim döneminden keyif almanızı sağlar.

Bazı bebekler ek besinlerle, doktor önerisiyle 5 aylıkken de başlayabilir. Bu durumda “5 aylık bebeğe ne verilir?” diye soran anneler de olabilir. Bebeğiniz ek gıdalarla ilk defa tanışacaksa, 5 - 6 aylık bebeğin sindirim sistemine uygun olabilecek gıdalar tavsiye edilir. Bunlar; evde mayalanmış yoğurt, mevsim sebzelerinden seçeceğiniz bir sebzenin püresi, bu gıdalara alıştıktan sonra ise mevsim meyvesi püresi olmalıdır. İlk defa alacağı ek besinin tatlı seçenek olan meyve yerine sebze olması bebeğinizin sebzelere alışması ve nötr tatları kolay benimsemesi için daha uygun olur. Öncelikle sebzeler ile başlayarak yoğurtla devam edebilir, alıştıktan sonra meyveleri tattırmaya başlayabilirsiniz.

Ek gıdalara alışma sürecinde bebeğinize sakin ve keyifli bir yaklaşım göstermeniz onun yeni tatlarla olan ilişkisini olumlu etkileyecektir. Bebeğinize ek gıdaları aynı gün içinde birkaç çeşit halinde değil, kademeli olarak sunmalı ve herhangi bir alerjik reaksiyon olup olmadığını gözlemlemelisiniz. Öte yandan farklı tatlarla tanışması gelecekteki yemek alışkanlıklarını etkileyeceği için telaşlı bir tutum da süreci zorlaştırabilir. Ek gıdalara alışma döneminde birçok aile bebeğin aç kalacağı endişesiyle telaşa kapılır ancak özellikle anne sütü alan bebekler için anne sütünün 6 aylık bebeğin hala temel gıdası olduğunu unutmamak gerekir. Miktar yerine damak zevkini geliştireceği ve sindirim sisteminin alışacağı tatlara odaklanmak bu dönemi daha huzurlu geçirmek için özellikle önerilir.

6 aylık bebek beslenmesi nasıl olmalıdır?

Bebekler 6. Ayı doldurduktan itibaren yavaş yavaş katı gıdalarla tanışmaya başlar. Katı gıdalara alışma ise başlangıçta yumuşak formda ve püre, daha sonra pütürlü, ilerleyen aylarda ise parmak besin ve kendi kendini besleyebileceği formda hazırlanan besinlerin yetişkin gözetimi ve yardımıyla sunulması olarak özetlenebilir. Katı gıdalara alışma süreci bebeğin besinlerin tat, koku ve formları ile tanıştığı, bunları çiğneyip yutmayı, tutup ağzına götürmeyi öğrendiği, sindirim sisteminin de bu sürece adapte olduğu eşsiz bir dönemdir. Bu dönemi keşif ve keyif süreci olarak yaşamasına izin vermek, bebeğin yemekle ve kendini besleme ihtiyacıyla kuracağı bağın niteliğini belirlemek açısından oldukça önemlidir.

6 aylık bebek, ona verilen besini öncelikle dişsiz olan üst ve alt damaklarıyla ezmeyi ve ağzında çevirmeyi öğrenir. Bu sebeple ona sunulacak ilk besin püre halinde olmalıdır. Püre halindeki besinleri hazırlarken çatalla veya cam rende ile ezebilir, iri parçalar kaldıysa tel süzgeçten geçirebilirsiniz. Bebekler için blender, rondo veya mutfak robotu kullanmanız ve birkaç gıdayı karıştırıp bulamaç sunmanız besinlerin tatlarını ayrı ayrı almasına engel olur. Bu da tat duyusunun farklı besinlerle ve lezzetlerle tanışmasının önüne geçerek ileride yemek seçmesine sebep olabilir. Elbette ki pütürlü gıdalara ve farklı tatlara alışmış çocuklar için çeşitli tarifler uygulamak da tat duyusuna çeşit sunmayı sağlayabilir.

İlk denemelerde pürüzsüz bir kıvam elde etmek isteyebilirsiniz ancak bebeğiniz çiğneme hareketinde ilerledikçe yavaş yavaş pütürlü gıdalara geçmeniz onun gelişimi ve beslenmesi için önemli bir adımdır. Bebekler için çorba tarifi uygularken farklı çeşitler hazırlamak ve besleyiciliğini arttırmak için birçok sebzeyi ve uygun bakliyatı bir arada pişiriyor olabilirsiniz. Bunun dışında besinlerin tatlarına tek tek alışması için de bebeğinize sebzeleri tek başına sunmayı unutmayın.

“Bebeğim ek besinlere alışmıyor, çorbasını yemiyor” diyor ve aç kalacağından endişe ediyorsanız bu sürecin zamana yayılan bir gelişim dönemi olduğunu hatırlayın. Bebeğinize kaşıkla vereceğiniz gıdaların yanı sıra 8. ay civarı, işaret ve baş parmağıyla veya avucuyla kavrayabileceği “parmak besinler” sunacağınız zamanı hesaba katın ve sabırlı olun. Bebeğinizin diliyle kaşığı itmesi doğal bir harekettir. Zamanla tatlara ve kıvamlara alışmaya başlayacaktır. Süreç içinde besinlerle oynamasına, ağzına götürmesine, tat ve dokularıyla denemeler yapmasına izin verin. 9.aya kadar olan süreci bir geçiş dönemi olarak görün. Bu esnada gözetiminiz altında olmasını sağlayın ve yanından bir an bile ayrılmayın. 1 yaşından önce ek gıdalara geçiş yapma sürecindeki bebeklerin yiyeceklerine tuz eklenmemeli, çilek ve bal gibi alerjik reaksiyonlara sebep olabilecek besinlerden 1 yaşına kadar uzak durulmalıdır.

Bebekler ne zaman kahvaltı etmeye başlar?

Bebekler 6. Aydan itibaren ek gıdalarla tanışmaya başlar. Bebekleri ek besinlere geçiş sürecinde olan bazı aileler, günün ilk öğünü olan kahvaltı ile başlanacağını düşünür ancak bu doğru değildir. Bebeklere ek gıdalar tattırılmadan önce, güne emzirme veya biberonla beslenme ile rutin olarak başlanır ve bebeğin çok aç veya tok olmadığı, telaşsız ve rahat bir zaman diliminde tercihen sebze püresi tattırılır.

“Bebeğimi ek gıdalara nasıl başlatmalıyım?” diyorsanız, bebeğinizi sabah emzirdikten veya formül mama verdikten sonra, açlık-tokluk arası bir zamanda ilk ek besini ile tanıştırabilirsiniz. Bebekler ek besinlere kademeli olarak alıştıktan sonra 8. Ay civarında kahvaltı öğünü almaya başlarlar. Bebek kahvaltısı ise onun gelişim dönemine uygun besinlerle hazırlanır.

Bebekler kendilerine uygun hazırlanan bir kahvaltı menüsüne 7. Aydan itibaren yavaş yavaş geçerler. Bebeklerde kahvaltı için en çok merak edilen konuyla ilgili olarak “Bebekler ne zaman yumurta yemeye başlar?” sorusunun cevabı, “7. Ay dolduktan sonra çeyrek yumurta sarısı ile yavaş yavaş başlayarak” olmalıdır. Bebekler bu şekilde, 8 aylık olduğunda 1 tam yumurta sarısı yiyebilecek duruma gelmiş olurlar. Yumurta protein içeriği yüksek bir besin olarak önce sarısıyla, yavaş yavaş alıştırılacak bir besindir. 12. aydan önce yumurta beyazı verilmemelidir. Bebek kahvaltısı için ayrıca dikkat! Bebeklere 1 yaşından önce bal verilmez.

Bebeğin ilk sebze çorbası tarifi

6 aylık bebekler için anne sütü yaşamsal bir beslenme kaynağı olmaya devam eder ancak anne sütü ve özellikle de formül mama, ilerleyen aylarda tek başına yeterli gelmeyeceği için bebeğinizi ek gıdalara alıştırma süreci 6 aylık olduğunda başlar. Kısacası, 6 aylık bebeğin ana besin kaynağı halen anne sütüdür ancak katı gıdalar da beslenmesine yavaş yavaş eklenmeye başlanır.

Bebeğinizin midesi oldukça küçüktür. Dolayısıyla denemesi için sunacağınız besinler az miktarda ve yumuşak püre halinde olmalıdır. Ek gıdalara alışma döneminde “Bebek için çorba” “Bebek için sebze çorbası” gibi tabirler kullanılsa da çorba su içeriği yüksek bir gıda olduğu için bebek çorbasını buharda pişmiş veya haşlama suyuyla birlikte hazırlanan sebze püresi olarak düşünmek daha uygun bir yaklaşımdır.

Bebeğinizin ilk sebze çorbası için tarif çok basit! 1 orta boy patates ile birlikte 1 mevsim sebzesini az su ile yavaş yavaş haşlayın. Sebzeleri suyuyla birlikte ezin veya süzgeçten geçirerek bir püre hazırlayın. Karışımın içine zeytinyağı damlatın. Asla tuz eklemeyin. Bu karışımdan ilk gün 1 tatlı kaşığı ile başlayın. 2 gün aynı karışımı verdikten sonra farklı bir sebze katarak çeşitlendirin. Kışın havuç, yazın kabak gibi mevsim sebzelerini kullanabilirsiniz.

Püf noktaları

• Çorbayı mümkünse günlük hazırlayın. Böyle bir imkânınız yoksa, küçük kavanoz veya saklama kaplarında 1-2 gün içinde tüketecek şekilde buzdolabında bekletebilirsiniz. İlerleyen aylarda maydanoz veya ıspanak gibi yeşil sebze koyacağınız çorbalar için aklınızda olsun; bu tip çorbaları tekrar tekrar ısıtmanız uygun değildir.

• İlk gün 1 tatlı kaşığıyla başlayın. Her gün 1 kaşık arttırarak ortalama 1 çay bardağı ölçüye ulaşabilirsiniz. Her bebeğin iştahı değişkendir.

• Bebeğin ilk çorbasında patatese ek olarak mevsimine uygun şekilde havuç, kabak gibi sebzeler katabilirsiniz. Bebeğiniz bu karışıma alıştıktan sonra, ikinci hafta civarında çorba tarifine 1 tatlı kaşığı pirinç veya ince bulgur katmaya başlayabilirsiniz.

• Pirinç, havuç ve patatesin sık tüketilmesi kabızlığa sebep olabileceği için sebze eklemek sadece besin çeşitliliğini değil, çorbanın daha dengeli bir karışım olmasını da sağlar. Sebze çorbasını bebeğinize ilk olarak tattırdıktan 2-3 gün sonra çorbanın içine 2-3 damla zeytinyağı ekleyerek devam etmek, kabızlığı önlemeye yardımcıdır.