Hamilelikte idrar kaçırma

Hamilelikte idrar kaçırmak kadınların hayat kalitesini etkileyen bir durumdur. Her on anne adayının altısı, özellikle son trimesterda artış bu problemi yaşıyor. Bu durum bazen doğumdan sonra düzelirken, bazen lohusalık döneminde de devam ediyor.

Hamilelikte idrar kaçırılmasının en önemli nedeni bebeğin artan ağırlığının pelvik taban kasları üzerindeki negatif etkisidir. Bu kaslar leğen kemiğinin (pelvis) içine yerleşmiş bir hamak şeklindedir. Üzerine binen yük arttıkça hamak aşağı doğru sarkmaya başlar.

Yukarıda gördüğünüz görseldeki uterus yani rahim hamilelik süresince gelişen bebekle birlikte büyür ve son trimesterde bir ‘Adana karpuz’ kıvamına gelir. Uterusun önünde gördüğünüz mesane ve arkasında gördüğünüz rektum yine gebeliğin son üç ayı rahmin büyümesiyle sıkışır ve eski rahatlarına ancak doğumdan sonra dönerler. Pelvik taban kaslarının en önemli görevi karın içi organlarını desteklemektir. Sadece bunun için bile yeterince güçlü olmaları gerekir. Hamilelikte büyüyen rahimle birlikte taşıdıkları yük kat be kat artar ve yeterince güçlü değillerse görevlerini yerine getiremezler.

Pelvik taban kasları çıkışları kontrol eder. Yani idrar ve dışkıyı tutmak, bırakmak pelvik taban kaslarının efektif çalışması ile olur. Bunun yanında ıkınma sırasında aktif olurlar, bebeğin dünyaya gelmesinde önemli rol oynarlar ve cinselliğin daha iyi yaşanmasını sağlarlar.

Hali hazırda güçsüz pelvik taban kaslarına sahipseniz ve gebeliğiniz boyunca fazla kilo aldıysanız bu tarz bir sorun yaşama olasılığınız yüksektir. Siz kilo aldıkça pelvik taban kaslarına binen yük artar. Gebelikte artan progesteron hormonu da mesane sfinkter kaslarında gevşemeye neden olur. Bu gevşeme ise öksürme, hapşırma, gülme, egzersiz, ani hareket gibi mesane üzerine basıncı arttıran durumlarda idrar kaçırmaya sebep olabilir.

Normal doğumdan sonra idrar kaçırma

Uzamış, zorlu doğumlar ve doğum sayısının artması bazı kadınlarda idrar kaçırmaya neden olabilir. Bebek doğmak için pelvik taban kaslarının arasından geçer ve siz ıkınırken bu kaslar güçlü bir şekilde çalışır. Doğum yaptığınız günün ertesi kegel egzersizine başlarsanız hem pelvik taban kaslarınız eski gücüne geri dönmeye ve toparlanmaya başlar, hem de epizyotomi yapıldıysa “kegel” o bölgedeki kanlanmayı arttıracağı için dikişlerin iyileşmesi hızlanır.

Her normal doğum sonunda idrar kaçırma yaşanmaz. Gebelikte idrar kaçıran bir kadın muhtemelen normal doğum sonrası da kaçıracaktır. Yani bu durum salt olarak doğumdandır diyemeyiz ancak yukarıda da yazdığım gibi zorlu, uzun doğumlar da idrar kaçırmayı sağlayan etkenlerden biridir.

Kegel egzersizi nasıl yapılır?

Her kadının yapması gereken bu egzersizi hamilelik süresince ve doğumdan sonra güvenle yapabilirsiniz. Özel bir aparata ihtiyacınız olmadan, her yerde, her zaman, bedava pelvik taban kaslarınızı güçlendirebilirsiniz. Nasıl ki kol kaslarımızı, karın kaslarımızı egzersiz yaparak çalıştırıyorsak, pelvik taban kaslarımızı da çalışmalıyız. Tabi bu kasları hissetmek çokta kolay olmayabilir. Önce onları fark etmemiz gerekir.

Pelvik taban kaslarını hissetmek

İhtiyacınız olanlar bir sandalye, bir havlu ve kendiniz. Havluyu alın ve rolu şekline getirin. Bu rulo havluyu sandalye dik olarak koyun ve havlunun üzerine oturun. (Havluyu hijyenik ped gibi düşünün). Havlu vajenden, makata kadar tüm perine bölgesine baskı yapacak. Şimdi çişinizi tutar gibi bu bölgeyi sıkıp bırakın. Sıkmak demek aslında pelvik tabanı yukarıya doğru kaldırmak gibidir. Havlunun baskısıyla pelvik taban kaslarınızı çok daha net hissedeceksiniz. Bu süreçte dik oturun, bacaklarınızı, kalçanızı sıkmayın ve nefesinizi tutmayın. Biraz bu şekilde kaslarınızın farkına vardıktan sonra aynı çalışmayı havlusuz ve her yerde yapabilirsiniz.

İlk günlerde pelvik taban kaslarınızı belki sadece sıkıp bırakacaksınız. Daha sonraki günler çişinizi tutar gibi yaptığınızda içinizden nefesinizi tutmadan 5’e kadar sayabilirsiniz. Bu sayılar gittikçe artacaktır. Gün içinde aklınıza geldikçe yapabilirsiniz.

Bu çalışmayı yaparken görseller/imgeleme kullanmak da yararlı olur. Örneğin nefes verirken perine bölgenizden göğsünüze doğru bir asansörün yükseldiğini hayal etmek, aynı şekilde minik kırmızı bir topu vajenden yukarı çekmeye çalışmak gibi. Pelvik taban kaslarını içeri ve yukarı doğru çekmeyi araştırmak için bu şekilde görseller kullanabilirsiniz.