Prematüre bebek doğurmak...

Normal doğum için öngörülen haftalar gebeliğin 38 ila 42. haftaları arasındadır. Bebekler ne kadar erken doğarlarsa yaşayabilecekleri sağlık problemleri o kadar artar. Bunun derecesini de doğum haftaları ve doğum kiloları belirler. Zamanından önce, yani 37. haftayı tamamlamadan doğan bebekler prematüre kabul edilirler ve tüm dünyada 17 Kasım Dünya Prematürelik Günü olarak kutlanır.

Bu minik yenidoğanlar bir nedenle dünyaya daha erken geliyorlar. Zamanından iki hafta kadar erken doğanlara sınırda prematüre deniyor ve bu bebekler çoğu zaman yoğun bakıma ihtiyaç duymadan annelerinin yanında kalabiliyorlar. Ben 36. haftada normal doğumla bebeğini kucağına alan bir annenin doğumuna destek olmuştum. Sağlıkla dünyaya gelen bebek annesinden hiç ayrılmadan hayatına devam etmişti. Tabii her bebek bu kadar şansı olamıyor.

Erken doğan bebekleri doğum haftalarına göre sıralamak gerekirse; 30-34 haftalarda doğanlara klasik prematüre, 26-30 haftalardakilere ileri derecede prematüre, yaşam savaşının belki de en zorlusunu verenlere ise yaşamın sınırındaki prematüre bebekler deniyor. Bu bebekler anne karnındaki fetal dönemi yeni bitirmiş, organları oluşmuş ama çok az gelişmiş 24-26 haftalık bebeklerdir ve isimleri gibi yaşamın kıyısındadırlar.

Prematüre bebekler ve aileleri yalnız değiller!

Prematüre doğan bebeklere ve ailelerine destek olan “El Bebek Gül Bebek Derneği” erken doğan bebeklerin doğum anından itibaren bütün gelişim süreçleri boyunca ihtiyaçları olan tıbbi bakımı, psikolojik ve gelişimsel desteği alabilmeleri için onların ve ailelerinin toplumsal ve politik düzeyde sesi olabilmek için çalışmakta olan bu konuda deneyim sahibi ve uzman kişiler tarafından kurulmuş bir dernektir.

El bebek gül bebek derneği prematürelikle ilgili bazı çarpıcı gerçeklere dikkat çekiyor.

• Günümüzde 10 bebekten 1'i prematüre olarak dünyaya geliyor.
• Prematüre doğumlardan sonra gerekli sağlık koşulları sağlanmadığı sürece, bebeklerimizin hayata tutunmaları zorlaşıyor.
• Ülkemizde bebek ölümlerinin %75'inin nedeni erken doğumlardır.
• Çok düşük doğum ağırlıklı bebeklerde (1000 gramın altında) nörolojik bozuklukların kalıcı olma riski %60'tır.
• Doğum ne kadar erken olmuşsa bebeğin sağlığı ile yaşanacak sorunlar o ölçüde artar ve ciddileşir.
• Ülkemizde tüp bebek, aşılama vesaire gibi teknikler nedeniyle dünyaya gelen ikiz veya üçüz bebek sayısında, bu teknikler uygulanmadan önceki döneme göre 10 kat artış vardır. İkizlerin %25'i, üçüzlerin %45'i yoğun bakım tedavisine gereksinim duymaktadır.

Prematüre ailelerinin en büyük problemlerinden biri özel sağlık sigortalarının bu bebekleri kapsam dahiline almamalarıdır. İstanbul için konuşursak toplam 200-250 özel hastanede 2. ve 3. düzeyde bebek yoğun bakım yatağı bulunmasına rağmen maddi olarak özel hastane ücretlerini karşılayamayan aileler (eminim çoook fazladırlar) bebeklerini doluluk oranı yüzde yüz olan devlet hastanelerinin bebek yoğun bakım ünitelerinde tedavi ettirmektedirler.

Özel sağlık sigortasına bir dolu para ödemişsiniz. Bebeğiniz erken doğuyor ve özel hastanenin yoğun bakım ünitesinin ücretini karşılayamayacak durumdasınız. Bu durumda bulunduğunuz ildeki devlet hastanelerinin bebek yoğun bakım ünitelerinde boş kuvöz bulmanız gerekiyor. Hastaneler, doktorlar hangi hastanede boş yatak var bilmedikleri için her hastaneyi tek tek aramanız gerek. Şanslıysanız ya da iyi bir torpiliniz varsa boş bir yatak bulabilirsiniz.

İşin en sıkıcı yanlarından birisi de, özel hastanelerin bebek bakım üniteleri neredeyse bomboş dururken, devlet hastanelerinin yüzde yüz kapasiteyle çalışıyor olması. Bu durumun yasal değişiklilerle acil olarak düzeltilmesi ve prematüre bebeklerin özel sağlık sigortası kapsamına alınmaları gerekiyor.

Prematüreliği % 100 engellemek olanaksızdır!

Bebeklerin prematüre doğmasını sağlayan bazı risk faktörleri vardır. Bunları rahim ağzı yetmezliği, çoğul gebelik, önceki düşükler, önceki gebelikte prematüre doğum, enfeksiyon, ileri anne yaşı, annedeki problemler (astım, beslenme sorunları, lupus hastalığı, insüline bağımlı diyabet), sigara, alkol, düşük sosyoekonomik durum, evlilik dışı veya istenmeyen gebelik, eş tacizi olarak sıralayabiliriz.

Bu tür riski durumlar varsa gebelik sırasında daha dikkatli olmak, gebelik takiplerini aksatmamak ve kötü alışkanlıklardan vazgeçmek çok önemlidir.